بسیاری از مردم هنگام خرید و فروش ملک بنا به دلایلی مثل مسافت های دور یا کهولت سن یا اشتغال در زمان تنظیم و امضا مبایعه نامه یا سرعت در روند دادرسی و ... به یک نفر دیگر نمایندگی یا وکالت بلاعزل میدهند تا امور آنها را انجام دهد.
وکالت بلاعزل یک سند است که در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم میشود. بنابراین سند رسمی و محضری است که در آن شخصی به نمایندگی قانونی از طرف شخص دیگر( موکل) اختیاراتی دارد که امور مربوط به موکل را مطابق با مفاد تعیین شده در وکالتنامه برای موکل انجام دهد.
در وکالت بلاعزل علاوه بر دادن اختیارات به وکیل، موکل حق عزل وکیل را از خود سلب میکند. موکل نمیتواند وکیل را عزل کند به دلیل آنکه خودش این حق را از خود ساقط کرده است مگر این که موضوع عقد وکالت که طی آن به وکیل اختیاراتی داده شده است، به هر دلیلی مثل فوت یا جنون یکی از دو طرف از بین برود .یا به طور مثال، هر عقدی که طی آن وکالت به موکل داده شده است، فسخ یا اقاله یا باطل شود، به این ترتیب وکالت نیز قابل ابطال است و می توان وکیل را عزل کرد. یا طبق قانون مدارک و شواهد و دلایلی به دادگاه ارائه کند مبنی بر انصراف از وکالتنامه ای که منعقد کردهاند.
پرسشی که معمولا" برای افراد پیش میآید این است که اگر به شخص دیگری وکالت بلاعزل بدهند دیگر خود آنها نمیتوانند موضوع وکالت را انجام بدهند یا اینکه این حق منحصر به وکیل میشود؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت که مطابق قانون، دادن وکالت بلاعزل مانع از آن نمیشود که خود موکل مورد وکالت را انجام دهد. پس هیچگونه منع قانونی ندارد و موکل میتواند همان کاری را که به دیگری وکالت داده است انجام دهد.
به دو دسته صورت میگیرد:
شایان ذکر است برای نوشتن وکالت بلاعزل، باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرد و همراه داشتن کارت ملی و شناسنامه وکیل و موکل و نیز رونوشت آن ها ضروری است. همچنین در مواردی که قرار است برای خرید و فروش یک ملک، وکالت داده شود، باید سند و مدارکی که نشاندهنده مالکیت موکل است نیز به دفترخانه ارائه شود.
برای مطالعهی بیشتر به نکات حقوقی ملکی، دانستنی های حقوقی ملکی، مجله دلتا مراجعه کنید.