گرانفروشی عبارت است از عرضه کالا یا خدمات به بهای بیش از نرخهای تعیین شده توسط مراجع رسمی و اجرا نکردن مقررات و ضوابط قیمتگذاری و انجام هر نوع اقدامات دیگر که منجر به افزایش بهای کالا یا خدمات برای خریدار شود.
تقریباً برای همه ما پیش آمده است که وقتی برای خرید به مغازهای مراجعه میکنیم، متوجه میشویم که قیمت کالاها گرانتر از دیگر مغازههاست. گاهی نیز پیش میآید که به دلیل عادت به خرید از یک مغازه گمان میکنیم که ارقام کالاهای عرضه شده واقعی است تا اینکه بهصورت اتفاقی همان کالا را از جای دیگر تهیه میکنیم و متوجه میشویم که، تا امروز گران میخریدیم. این مغازه همانی است که مقررات قانونی را زیر پا گذاشته است و قانون با او برخورد میکند. به گزارش مجله پیام دلتا سازمان تعزیرات حکومتی و مدیران و فعالان این عرصه برای جلوگیری از افزایش جمعیت گرانفروشان قوانینی تصویب کردند و مجازاتهایی را برای گرانفروشان و محتکران در نظر گرفتند.
براساس ماده ۲ قانون تعزیرات، گرانفروشی عبارت است از:
عرضه کالا یا خدمات به بهای بیش از نرخهای تعیین شده توسط مراجع رسمی و اجرا نکردن مقررات و ضوابط قیمتگذاری و انجام هر نوع اقدامات دیگر که منجر به افزایش بهای کالا یا خدمات برای خریدار شود. علاوه بر سازمان تعزیرات، قوهقضائیه نیز از طریق سازمان بازرسی کل کشور و دادستانها نظارتهایی را در این زمینه دارند.
البته با اصلاح قانون نظام صنفی در سالهای اخیر به تخلفات مربوط به بازار در سازمان تعزیرات رسیدگی میشود.در همین قانون یکسری از تخلفهای صنفی که فروشندهها مرتکب آن میشوند لیست شده است که عبارتند از: گرانفروشی، کمفروشی، تقلب، احتکار، عرضه خارج از شبکه، عدم اجرای ضوابط قیمتگذاری و توزیع، فروش اجباری، عدم درج قیمت و نیز عدم صدور صورتحساب.
حالا شما میدانید که یک کاسب یا همان فروشنده هر یک از این کارها را انجام دهد متخلف است.
جریمه گرانفروشی، با عنایت به دفعات تکرار در طول هر سال به شرح زیر است:
متخـلف
علاوه بر الزام به پرداخت خسارت وارد شده به خریدار یا مصرفکننده در
مرتبه اول به دو برابر مبلغ گرانفروشی و در مرتبه دوم به چهار برابر مبلغ
گرانفروشی جریمه میگردد.
در مرتبه سوم به شش برابر مبلغ گرانفروشی
جریمه میشود و علاوه بر پرداخت جریمه پارچه یا تابلو بر سر در محل کسب به
عنوان متخلف صنفی بهمدت دو هفته نصب میشود.
در مرتبه چهارم به هشت
برابر مبلغ گرانفروشی جریمه میشود و پارچه یا تابلو بر سر در محل کسب
بهعنوان متخلف صنفی بهمدت یکماه نصب میشود.
در مرتبه پنجم و مراتب
بعدی به ده برابر مبلغ گرانفروشی جریمه میشود و پارچه یا تابلو بر سر
در محل کسب بهعنوان متخلف صنفی به مدت دو ماه نصب میشود. همچنین به مدت
شش ماه، پروانه کسب وی تعلیق و محل کسب تعطیل میگردد.
طبق ماده ۵۸ قانون تعزیرات حکومتی کمفروشی: عبارت است از عرضه یا فروش کالا یا ارائه خدمت کمتر ازمیزان یا معیار مقرر شده.
-جریمه کمفروشی:
جریمه کمفروشی با عنایت به دفعات تکرار در طول هر سال به شرح زیر است:
متخلف
علاوه بر الزام به پرداخت خسارت وارد شده به خریدار یا مصرفکننده در
مرتبه اول به دو برابر مبلغ کمفروشی و در مرتبه دوم به چهار برابر مبلغ
کمفروشی جریمه میشود.
در مرتبه سوم به شش برابر مبلغ کمفروشی جریمه
میشود و علاوه بر پرداخت جریمه پارچه یا تابلو بر سر در محل کسب بهعنوان
متخلف صنفی به مدت دو هفته نصب میشود.
در مرتبه چهارم به هشت برابر
مبلغ کمفروشی جریمه میشود و پارچه یا تابلو بر سر در محل کسب بهعنوان
متخلف صنفی بهمدت یک ماه نصب میشود.
در مرتبه پنجم و مراتب بعدی به
ده برابر مبلغ کمفروشی جریمه میشود و به مدت دو ماه پارچه یا تابلو بر
سر در محل کسب به عنوان متخلف صنفی نصب میگردد. همچنین به مدت شش ماه
پروانه کسب وی تعلیق و محل کسب تعطیل میگردد.
تبصره ـ عدم انجام خدمات
پس از فروش در دوره ضمانت(گارانتی) توسط متعهد در حکم کمفروشی است و
متخلف از این امر علاوه بر انجام خدمت مربوط، به جریمههای موضوع این ماده
نیز محکوم میشود. مبنای محاسبه ارزش خدمات پس از فروش، قیمت کارشناسی
خدمات مورد نظر است که توسط کارشناسان سازمان حمایت از مصرفکنندگان و
تولیدکنندگان تعیین میشود.