تحریر ترکه چیست و قوانین آن چگونه است؟

انتقال اموال به جای مانده امری  لازم و واجب است. یعنی وقتی شخصی فوت می‌کند چه به صورت حقیقی یا یا به طور  فرضی انتقال ترکه (دارایی) صورت می‎گیرد. 

تحریر ترکه به معنای تعیین مقدار  ترکه (دارایی) و بدهی های متوفی است. زمانی که شخص فوت می‌کند، از وی ماترک  مثبت (دارائی) و منفی (بدهی و دیون) باقی می­‎ماند، که ورثه یا نماینده  قانونی وی، مالک آن­ ها به حساب می‌آید. به گزارش مجله دلتا در انحصار وراثت به موجب قانون، درخواست تحریر ترکه از وارثان یا نماینده قانونی متوفی یا وصی برای اداره اموال پذیرفته می­‎شود.

تحریر ترکه چیست؟

تحریر ترکه فهرست کردن کلیه اموال و دیون متوفی در حضور وراث، نمایندگان قانونی آن ها، وصی و طلبکاران و سایر اشخاص ذینفع  است. طبق قانون، دادگاه صالح (دادگاه آخرین محل اقامت متوفی ) برای این  امر مدت یک تا سه ماه از تاریخ نشر آگهی در یکی از روزنامه های  کثیرالانتشار اعلام می‎کند که ورثه یا نمایندگان قانونی آن ها، طلبکاران و  بدهکاران متوفی و اشخاص دیگری که ذینفع در ارث هستند در ساعت و روز معین در  دادگاه برای تحریر ترکه حاضر شوند. شایان ذکر است که فقط وراث، نمایندگان  قانونی آنان و وصی مجاز به دادخواست تحریر ترکه هستند و طلبکاران، موصی­ له  (شخص ذینفع در وصیت ) و سایر اشخاص مجاز به این اقدام نیستند و صرفا  می‌توانند برای جلوگیری از اتلاف یا انتقال غیر قانونی قبل از تحریر،  دادخواست مهر و موم ترکه را ارائه کنند. در مدت تحریر ترکه هر نوع تصرف یا  انتقال ارث ممنوع است مگر اینکه احتمال آسیب و اتلاف ترکه وجود داشته باشد.

قانون ارث و انتقال ترکه به وارثان

انتقال اموال به جای مانده امری لازم و  واجب است. یعنی وقتی شخصی فوت می‌کند چه به صورت حقیقی یا یا به طور فرضی  (فوت فرضی عموما در خصوص غائب مفقودالاثر اتفاق می‌افتد) انتقال ترکه صورت  می‎گیرد. بر اساس قانون، در مواردی که وارثان از پذیرفتن ارث امتناع و یا  بعضی از ورثه، ترکه را قبول کرده و بعضی رد کنند، وارثی که ترکه را قبول  کرده اند اقدامات لازم برای اداره­ ترکه و اداء بدهی و حقوق و وصول مطالبات  و غیره .. را انجام می­‌دهد و وارثی که ترکه را رد کرده است حق هیچ­ گونه  اعتراضی به عملیات ندارد. ولی اگر پس از تصفیه ترکه چیزی از آن بماند سهم­  الارث وارثی که ترکه را رد کرده است به او داده خواهد شد.

کارشناسی تحریر ترکه

در مواردی که دادخواست تحریر ترکه ارائه  می‎شود، دادگاه، کارشناسی را به منظور صورت برداری از کلیه اموال و دیون  متوفی مأمور می­‎کند. کارشناس ابتدا از کلیه اموال متوفی فهرست تهیه  می‌کند. همچنین به این فهرست، طلب ها و بدهی های متوفی که به موجب آرای  قطعی دادگاه و اسناد رسمی یا دفاتر و برگ ­های مربوط به متوفی یا اقرار  بدهکاران و ورثه مشخص شده است اضافه می­‎شود.

پس از تحقق این امر، صورت مجلسی به صورت زیر تهیه و نوشته می­‎شود:

1. نام و سمت متصدی تحریر ترکه
2. نام و مشخصات کسانی که احضار شده ­ و کسانی که حضور یافته اند.
3. محلی که تحریر ترکه در آن­جا صورت می­‎گیرد.
4. اظهارات اشخاص راجع به بدهی یا دارایی و ترکه متوفی
5. نام و مشخصات کسی که اسناد و اموال به او داده می­‎شود.

طبق قانون شوراهای حل اختلاف، تحریر ترکه ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی است. دادگاه عمومی حقوقی  یا کیفری 2 در آخرین محل اقامت متوفی، مرجع صالح برای تجدیدنظر در آرای  قاضی شورای حل اختلاف است. در این مورد قانون امور حسبی مقرر می‎کند،«  هرگاه در موقع تحریر ترکه اختلافاتی بین ورثه راجع به اداره ترکه به وجود  آید، دادگاه سعی می‌کند که اختلاف آن­ ها را به طریق مسالمت ­آمیز برطرف  کند و گرنه به درخواست یکی از ورثه، کسی را از ورثه یا غیر آن­ ها برای حفظ  ترکه به طور موقت معین می­‎کند.»

همچنین بخوانید:

نکات مهم راجع به انحصار وراثت 

میزان ارث بردن زن و مرد از یکدیگر 

فرزند خوانده بعد از فوت شخص ارث می برد یا نه؟ 

انحصار وراثت ؛ باید ها و نباید ها 

جنین هم ارث می برد ؛ شک نکنید!