آیا می‌توان بخشی از مبلغ چک را از بانک گرفت؟
به موجب ماده ۵ قانون اصلاح قانون چک بعد از ثبت غیر قابل پرداخت بودن یا کسری مبلغ چک در سامانه یکپارچه بانک مرکزی، این سامانه مراتب را به صورت برخط به تمام بانک‌ها و موسسات اعتباری اطلاع می‌دهد.
گاهی پیش می‌آید که موجودی حساب صادر کننده چک کمتر از مبلغی است که در چک درج شده است. در این شرایط سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا دارنده چک می‌تواند فقط مقداری از مبلغ چک را از بانک درخواست کند؟ در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی دریافت بخشی از مبلغ چک توسط دارنده آن از بانک می‌پردازیم.
دریافت بخشی از مبلغ چک
مدتی است که قانون جدید چک برای اجرایی شدن ابلاغ شده است. بر اساس این قانون در صورتی که موجودی حساب صادر کننده چک در بانک کمتر از مبلغ چک باشد، بانک مکلف است به تقاضای دارنده چک مبلغ موجودی در حساب را به او بپردازد. بر این اساس دارنده چک با قید مبلغ دریافت شده پشت چک، آن را به بانک می‌دهد و بانک هم موظف است بنا به درخواست دارنده چک فورا کسری مبلغ چک را در سامانه یکپارچه بانک مرکزی وارد کند و پس از دریافت کد رهگیری و درج آن در گواهینامه‌ای با مشخصات آن را به متقاضی تحویل دهد. به موجب ماده ۵ قانون اصلاح قانون چک مصوب ۱۳۹۷ در صورتی که موجودی حساب صادر کننده چک نزد بانک کمتر از مبلغ چک باشد، به تقاضای دارنده چک بانک مکلف است مبلغ موجود در حساب را به دارنده چک بپردازد.
دارنده با قید مبلغ دریافت شده پشت چک، آن را به بانک تسلیم می‌کند. چک مزبور نسبت به مبلغی که پرداخت نشده است، بی‌محل محسوب و گواهینامه بانک در این مورد برای دارنده چک، جانشین اصل چک می‌شود. بانک مکلف است بنا به درخواست دارنده چک فورا کسری مبلغ چک را در سامانه یکپارچه بانک مرکزی وارد کند و با دریافت کد رهگیری و درج آن در گواهینامه‌ای که مشخصات چک، هویت و نشانی کامل صادرکننده در آن ذکر شده باشد، علت یا علل عدم پرداخت را صریحا قید و آن را امضا و مهر و به متقاضی تسلیم کند. باید به این نکته توجه داشت که به گواهینامه فاقد کد رهگیری در مراجع قضایی و ثبتی ترتیب اثر داده نمی‌شود. بر این اساس چک نسبت به مبلغی که پرداخت نشده بی‌محل محسوب و گواهینامه بانک در این مورد برای دارنده چک، جانشین اصل چک می‌شود. در برگ مزبور باید مطابقت یا عدم مطابقت امضا صادر کننده با نمونه امضا موجود در بانک از طرف بانک گواهی شود.
پیشنهاد مطالعه :برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر نکاتی که درباره چک ضمانت استخدام باید بدانید را مطالعه کنید.
همچنین بخوانید:
چگونه از جعل امضا چک جلوگیری کنیم؟
نکاتی که درباره چک ضمانت استخدام باید بدانید
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید
نفقه به زن شاغل تعلق می‌گیرد؟
در پرداخت نفقه به زن تفاوتی میان زنان شاغل و زنان غیر شاغل وجود ندارد.
عقد نکاح سبب به وجود آمدن آثاری در روابط میان زوجین می‌شود. یکی از این تکالیف لزوم پرداخت نفقه به زن است. انجام این تکلیف از سوی مرد به اندازه‌ای مهم است که در قانون ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه مشخص شده است و در صورت ترک انفاق از سوی مرد ممکن است به مجازات حبس محکوم شود. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی تعلق نفقه به زن شاغل می‌پردازیم.
نفقه زن
بر اساس قانون مدنی، نفقه زن در عقد دائم بر عهده شوهر است. زمانی که زن و مرد به عقد دائم یکدیگر درآمدند، مرد مکلف می‌شود که به همسر خود نفقه بپردازد. تکلیف پرداخت نفقه زن بر عهده مرد است و زن در این خصوص هیچگونه وظیفه‌ای نخواهد داشت و حتی در صورتی که شاغل باشد هم موظف نیست برای زندگی مشترک هزینه‌ای بپردازد، چرا که بر اساس شرع و قانون وظیفه تامین نفقه زن بر عهده همسر وی قرار گرفته است.
نفقه زن شاغل
یکی از مزایای نفقه زن آن است که پرداخت نفقه به وی مشروط به فقر زن نیست. حتی اگر زن شاغل، یا دارای اموال بوده و قادر به تامین نیازهای خود باشد، باز هم پرداخت نفقه زن بنا به قانون بر عهده شوهر است. در پرداخت نفقه به زن، تفاوتی میان زنان شاغل و زنان غیر شاغل نیز وجود ندارد. بر اساس قانون در صورت تمکین زن، مرد موظف به پرداخت نفقه به همسر خود می‌شود، حتی اگر زن کارمند و درآمد خوبی هم داشته باشد، شوهر نمی‌تواند از پرداخت نفقه به همسرش شانه خالی کند. اما پرداخت نفقه به فرزند اینگونه نیست، شرط پرداخت نفقه به فرزندان این است که فرزند صاحب مال کافی نباشند و نتوانند به واسطه اشتغال به کاری نفقه خود را تامین کنند. اگر فرزندان خودشان صاحب دارایی باشند و بتوانند کار کنند و صاحب درآمد باشند، پرداخت نفقه به آنها بر پدر ضروری نیست.
میزان نفقه زن
بر اساس ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی، نفقه زن عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن. پرداخت نفقه زن شاغل به نوعی که نیازهای او تامین شود، بر عهده شوهر است. بر اساس قانون مدنی، مرد موظف به تامین نیازهای همسر خود از قبیل مسکن، البسه، نان، اثاث منزل، هزینه‌های درمانی و بهداشتی و خدمتکار در صورت عادت یا احتیاج است. میزان نفقه زن شاغل نیز همین گونه است و مرد موظف به تامین آن است.
برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر محروم کردن از ارث،قانونی یا غیر قانونی؟ را مطالعه کنید.
همچنین بخوانید:
امکان گرفتن نفقه فرزند از پدربزرگ وجود دارد؟
تعلق مهریه به زن در صورت عدم تمکین
نفقه زن به چه صورتی محاسبه می‌شود؟
طلاق به دلیل کتک زدن زن در چه شرایطی امکان‌پذیر است؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید
طلاق به دلیل کتک زدن زن در چه شرایطی امکان‌پذیر است؟
حکم قطعی دادگاه کیفری مبنی بر ارتکاب ضرب و شتم زوجه توسط شوهر از مصادیق خوف بر زیان بدنی زوجه و معمولا مانع صدور حکم الزام به تمکین است، البته عموما یکبار ضرب و شتم توسط زوج منجر به عدم تمکین و حق طلاق وی نمی‌شود.
از جمله مواردی که زوجه می‌تواند نسبت به طرح دادخواست طلاق به دلیل ضرب و جرح اقدام کند؛ کتک زدن از سوی زوج است. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی طلاق به دلیل کتک زدن زن می‌پردازیم.
طلاق به دلیل کتک زدن زن
در قانون کشور ایران مطابق ماده ۱۱۳۳ طلاق در اختیار زوج است و زنی که تمایل به جدایی داشته باشد برای موفقیت در دادگاه و رسیدن به خواسته خود (طلاق) نیازمند ارائه دلیل به دادگاه و احراز عسر و حرج است. در موضوع عسر و حرج، زن در اثبات عسر و حرج مدعی است و باید تمام ارکان آن را در دادگاه ثابت کند. یکی از مهمترین این دلایل، طلاق به دلیل ضرب و جرح است که این شرط در بند ۲ شروط ضمن عقد مندرج در سند نکاحیه به صورت چاپی منعکس شده، که در صورت تحقق شرط، زوجه می‌تواند به آن استناد کند و در صورت اثبات عسر و حرج در محکمه به دلیل مذکور، دادگاه می‌تواند زوج را اجبار به طلاق کند. مطابق بند ۴ تبصره ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی «ضرب و شتم یا هرگونه سوءرفتار مستمر که عرفا با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد در صورت اثبات این امر توسط زوجه، دادگاه شوهر را اجبار به طلاق به دلیل ضرب و شتم می‌کند». بدیهی است که از کلمات سوءرفتار و سوءمعاشرت چنین برمی‌آید که این گونه رفتار باید مستمر باشد و در عرف یکی از مصادیق بارز سوءرفتار، ضرب و شتم است. در خصوص اثبات ضرب و شتم و خشونت و سوءرفتار مرد می‌توان به اقرار صریح یا ضمنی شوهر یا شهادت شهود و یا گرفتن رای محکومیت ضرب و جرح از دادگاه کیفری و یا تقاضای زوجه از دادگاه برای ارجاع امر به مددکاری به جهت تحقیق از همسایگان محل زندگی زوجین در خصوص ضرب و شتم اشاره کرد. صرف گرفتن گواهی پزشکی قانونی که نشان دهنده ضرب و جرح و میزان آن است کافی نیست و دلالت بر سوءرفتار زوج نمی‌کند و باید مشخص شود آسیب‌ها توسط چه کسی ایجاد شده است و ملاک دادگاه در این خصوص رأی محکومیت کیفری یا کیفرخواست در دادسرا است که قاضی اظهارات دو طرف را استماع و ادله ابرازی را بررسی کرده و رای مقتضی صادر می‌کند.
استمرار کتک زدن زن توسط مرد
تعهد زوج بر عدم ارتکاب ضرب و جرح در آینده به منزله‌ی اقرار وی به انجام ضرب و شتم در گذشته و تلقی آن به عنوان مصداق تحقق خوف متضمن ضرر بدنی ناشی از زندگی مشترک نخواهد بود. به نظر اکثریت قضات و حقوقدانان، صرف صدور یک دادنامه مبنی بر ایراد ضرب و جرح زن که منجر به آسیب جزیی زوجه توسط شوهر شود، نمی‌تواند اماره بر خوف ضرر زندگی زوجه در منزل مشترک با زوج باشد و مظنه خوف ضرر نیز امری موقتی است و نمی‌تواند به طور دائم از سوی زوجه جهت امتناع موجه از زندگی مشترک مورد استناد قرار گیرد، بنابراین ضرب و جرح وارد یا هرگونه سوءاستفاده‌ای از سوی زوج باید مستمر باشد.
برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مهریه در طلاق غیابی را مطالعه کنید.
همچنین بخوانید:
تمکین زن از شوهر و نکاتی که باید بدانید
امکان تقسیم اموال مرد در طلاق توافقی وجود دارد؟
تعلق مهریه به زن در صورت عدم تمکین
چه زمانی می‌توان اقدام به گرفتن طلاق غیابی کرد؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید
خرید و فروش وکالتی خودرو
گاهی افراد به دلایلی برای فروش خودرویی که مالک آن هستند، به شخصی که مورد اعتمادشان است وکالت فروش خودرو می‌دهند.
وکالت خرید و فروش خودرو یا وکالت تعویض پلاک خودرو از جمله وکالت‌هایی است که در بسیاری موارد افراد در معاملات خود از آن استفاده می‌کنند. برخی اشخاص مشغله زیادی دارند، بعضی از افراد هم به دلایل مختلف ترجیح می‌دهند که خود، وارد مراحل معاملات خودرو نشده و انجام این کار را بر عهده شخص دیگری بسپارند. بهترین راه حلی که برای این افراد وجود دارد این است که با تنظیم وکالت خرید خودرو یا وکالت تعویض پلاک مسئولیت انجام کلیه امور مربوط به معامله یا تعویض پلاک را به شخص دیگری محول کنند. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی خرید و فروش وکالتی خودرو و مشکلات آن می‌پردازیم.
وکالت خرید خودرو
وکالت خرید خودرو یعنی برای خرید خودرو، تعویض پلاک، انتقال سند و هر فعالیتی مربوط به معامله خودرو، فردی را به عنوان وکیل خود انتخاب کنید. این انتخاب باید به صورت رسمی و در محضر انجام شود تا مراجع قانونی هم فرد موردنظر را به رسمیت بشناسند. وکیلی که انتخاب شده حق امضا و اقدام دارد. به این معنی که شخص وکیل می‌تواند خودرو موردنظر خریدار (موکل) را انتخاب کرده و پس از آن با امضا مدارک، خودرو را به مالکیت خریدار در بیاورد.
وکالت فروش خودرو
گاهی افراد به دلیل مشغله زیاد یا هر دلیل دیگری، برای فروش خودرویی که مالک آن هستند، به شخصی که مورد اعتمادشان است وکالت فروش خودرو می‌دهند. با دادن این وکالت کلیه کارهای فروش خودرو اعم از پیدا کردن مشتری، دیدار با افرادی که قصد خرید دارند، مراجعه به مراکز تعویض پلاک و … همه به عهده فردی است که وکالت را قبول کرده است.
مشکلات خرید و فروش وکالتی خودرو
در بحث وکالت خرید و فروش خودرو، نوع دیگری از وکالت هم وجود دارد که دادن وکالت به خریدار خودرو است. وکالت دادن به خریدار خودرو به این معنی است که فروشنده به خریدار اختیار تام می‌دهد تا خودرو را به مراکز تعویض پلاک ببرد، فک پلاک و نصب پلاک کند، سند را به نام خودش بزند و دیگر کارهای مربوط به انتقال خودرو را بدون حضور فروشنده انجام دهد. بنابراین زمانی که پلاک فروشنده بر روی خودرو باشد، هر تخلف و حتی جرمی که با خودرو انجام شود، مسئولیت با وی است. بنابراین باید در نظر داشت که تا جایی ممکن باید از دادن وکالت به خریدار اجتناب کرد و اگر هم فروشنده در شرایط بسیار ضروری مجبور به دادن چنین وکالتی شد، مدت زمان آن را کوتاه و نهایتا دو روزه تعیین کنید. باید در نظر داشت هر چقدر هم که افراد در خرید و فروش وکالتی خودرو، به وکیل انتخابی خود اعتماد داشته باشند، باز هم ممکن است مشکلاتی به وجود بیاید که برای آنها دردسر ساز شود.
هزینه وکالت خرید و فروش خودرو به عهده کیست؟
به طور معمول و در واقع عرف معاملات خرید و فروش خودرو در اغلب مناطق کشور هزینه انتقال سند، تعویض پلاک و مسائلی از این قبیل بر عهده خریدار و هزینه‌هایی مانند خلافی و عوارض شهرداری با فروشنده است. سوال دیگری که در این مورد مطرح می‌شود این است که هزینه وکالت فروش خودرو چقدر است؟ در پاسخ باید گفت این هزینه، توافقی است که بین خریدار و فروشنده معامله انجام می‌شود. اگر قرار باشد پولی جابه‌جا شود با توجه به نوع خودرو، این مبلغ متفاوت است.
برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر اعتراض به خلافی خودرو را مطالعه کنید.
همچنین بخوانید:
قتل در تصادفات رانندگی چه مجازاتی دارد؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید
چه زمانی دیه از بیت المال پرداخت می‌شود؟
یکی از مواردی که دیه از صندوق بیت المال پرداخت می‌شود، هنگامی است که تصادفی روی دهد که نه اولیای دم متوفی شناسایی شوند و نه مقصر حادثه مشخص باشد.
پرداخت دیه، بر عهده شخصی است که به دیگری ضربه و خسارتی وارد کرده باشد. اما گاهی اوقات و در مواردی خاص و استثنایی دیه فرد از صندوق بیت‌المال پرداخت می‌شود. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی موارد پرداخت دیه از بیت المال می‌پردازیم.
پرداخت دیه صدمات از بیت المال
- هرگاه در اثر خطای قاضی، در حکم و یا تشخیص موضوع، شخص بی‌گناهی محکوم به مرگ شده یا متحمل خسارت بدنی شود دیه قتل یا جراحت برعهده بیت‌المال است.
- اگر فردی به سبب ازدحام جمعیت کشته شود. یعنی شخص در خیابان و اماکن عمومی و به دلیل فشار حاصل از ازدحام جمعیت جان خود را از دست دهد، دیه از بیت‌المال پرداخت می‌شود.
- اگر فردی در اثر آشوب و اغتشاش مصدوم یا کشته شود، دیه او هم از صندوق بیت‌المال پرداخت می‌شود.
- در مواردی که عبور عابر پیاده ممنوع است اگر عابر عبور کند و راننده‌ای که با سرعت مجاز و مطمئنه در حرکت و وسیله نقلیه او نقص فنی نداشته باشد راننده مسئولیتی در مورد دیه نخواهد داشت. اما اگر جسد شخصی در خیابان پیدا شود و برای قاضی دلیلی بر وقوع قتل او از سوی شخصی یا اشخاصی وجود نداشته باشد دادگاه باید دیه او را از بیت‌المال بدهد.
- فردی که فوت می‌کند و مجهول الهویه است و اولیای دم او شناسایی نشوند، دیه به حساب بیت المال واریز می‌شود تا اولیای دم این فرد پیدا شوند.
- در صورتی که تصادفی روی دهد که نه اولیای دم متوفی شناسایی شوند و نه مقصر حادثه مشخص باشد.
- در صورت بروز حادثه‌ای مانند تصادف که منجر به فوت غیر عمد شود. در این موارد نحوه وصول دیه از بیت المال به این صورت است که اگر شخص متوفی و اولیای دم نیز شناسایی شوند ولی شخص متهم شناسایی نشود، در اینجا دادیار رسیدگی می‌کند و درصورتی که مشخص شد که مقصر حادثه قابل شناسایی نیست، از دادگاه درخواست می‌شود که دیه از بیت المال پرداخت شود. در این صورت وقتی پرونده به اجرای احکام آمد وقت نظارت تعیین می‌شود و اولیای دم با ارسال اخطاریه به عنوان شاکی دعوت می‌شوند. در این موارد مانند مدارکی که بیمه برای پرداخت دیه می‌خواهد صندوق بیت المال این مدارک و همچنین گواهی انحصار وراثت را هم درخواست می‌کند. در این صورت صندوق بیت‌المال، اولیای دم را به بیمه مرکزی معرفی خواهد کرد که بخشی از دیه را بیمه مرکزی پرداخت کند و بعد از آن اولیای دم باقی مانده دیه را از صندوق بیت‌المال دریافت می‌کنند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر اعاده حیثیت از چه طریقی ممکن است؟ را مطالعه کنید.
همچنین بخوانید:
شرایط فسخ قرارداد اجاره توسط مستاجر
چگونه از جعل امضا چک جلوگیری کنیم؟
پرداخت مهریه در ایام کرونا چه شرایطی دارد؟
انتشار چت خصوصی چه عواقبی در پی دارد؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید