از جمله مهمترین حقوقی که زن به موجب انعقاد عقد نکاح از آن برخوردار میشود، حق دریافت نفقه است. بر اساس شرع و قانون مدنی، مرد، مکلف شده است تا علاوه بر نفقه فرزندان خود، نفقه زن را نیز به وی بپردازد. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع پرداخت نفقه به زن خیانتکار میپردازیم.
بر اساس ماده ۱۱۰۷قانون مدنی:” نفقه زن، عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن. از قبیل مسکن، البسه، نان، اثاث منزل و هزینههای درمانی و بهداشتی و خادم، در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض.” بنابراین، در تعریف نفقه باید گفت، نفقه مالی است برای رفع نیازهای زن، که مرد موظف شده است که این مال را پرداخت کند. همچنین، او وظیفه دارد تا تمامی نیازهای مادی زن را بر اساس عرف جامعه برطرف کند.
پاسخ به این سوال منفی است. اثبات خیانت زن موجب عدم تعلق نفقه به وی نمیشود و زن همچنان مستحق دریافت نفقه خود است.
دلیل این امر که اثبات رابطه نامشروع زن موجب محروم شدن او از دریافت نفقه نمیشود به این جهت است که: موجب و سبب اینکه زن از شوهر خویش نفقه دریافت میکند، موجب و دلیل قانونی است، تحت عنوان تمکین عام و خاص. اگر به مباحث قانون مجازات علاقه دارید مطلب آیا کشتن زن خیانتکار مجازات دارد؟ را مطالعه کنید.
لذا صرفا با اثبات عدم تمکین زن، میتوان به او نفقه نپرداخت. رابطه نامشروع هرچند اثبات گردد به تنهایی دلیلی برای جواز عدم پرداخت نفقه نیست.
در پاسخ به این سوال که آیا بعد از طلاق نفقه به زن تعلق میگیرد باید بگوییم، اصولا نفقه بعد از طلاق زن، بر عهده مرد نیست مگر در دو حالت که عبارتند از:
بارداری زن: دراینصورت، صرف نظر از نوع طلاق، تا پایان وضع حمل، مرد ملزم به پرداخت نفقه است. البته بعد از وضع حمل نیز مرد، همچنان، موظف به پرداخت نفقه فرزند خود است؛ اما در خصوص پرداخت نفقه زوجه، دیگر وظیفه ای ندارد.
طلاق رجعی: در پاسخ به این سوال که آیا بعد از طلاق نفقه به زن تعلق میگیرد باید بگوییم، در صورتی که طلاق از نوع طلاق رجعی باشد زن، موظف است تا پایان مدت عده طلاق، در منزل همسرش سکونت نماید. در مقابل، شوهر هم موظف است که نفقه این مدت را به وی بپردازد تا مدت عده به پایان برسد.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب در این شرایط زن میتواند از تمکین جنسی خودداری کند را مطالعه کنید.
در بین اعضای خانواده یک مرد افراد زیادی وجود دارند که واجبالنفقه هستند. به بیان دیگر مرد باید به آنان نفقه پرداخت کند. این افراد شامل زن، فرزندان، پدر و مادر میشود. در بین این افراد پرداخت نفقه زن بیش از سایر افراد اهمیت دارد و در صورت عدم پرداخت نفقه یا ترک انفاق، زن میتواند از همسر خود شکایت کند و حتی از او طلاق بگیرد. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع دریافت نفقه از پدر شوهر میپردازیم.
در صورت وجود شرایط مذکور و رای قطعی دادگاه، هیچ بهانهای از سوی پدرشوهر برای خودداری از پرداخت نفقه وجود ندارد و در صورت امتناع او با وجود تمکن مالی حتی میتوان شکایت کیفری تنظیم کرد. ممکن است در این حالت قاضی شش ماه تا دو سال حبس به عنوان مجازات تعیین کند. در قانون مجازات برای انواع جرایم مجازاتهای مختلفی بیان شده است برای مثال میتوانید به مطلب رابطه نامشروع در خودرو چه مجازاتی دارد؟ مراجعه کنید.
بسیاری از بانوان شاغل به دلیل عدم اطلاع از قوانین، در صورت نبود یا فوت شوهر یا عدم استطاعت مالی وی، به دنبال گرفتن نفقه از پدرشوهر خود نمیروند و با درآمد خود هزینههای فرزندان را پرداخت میکنند.
درحالیکه طبق قانون در نبود شوهر یا عدم استطاعت مالی او پرداخت نفقه فرزندان با جد پدری یا همان پدرشوهر است. در نهایت اگر جدپدری تمکن مالی نداشت؛ پرداخت نفقه فرزندان برای مادر واجب میشود.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب آیا ۳ طلاقه کردن زن در ایران امکان دارد؟ را مطالعه کنید.
پرداخت مهریه و نفقه با توجه به شریعت اسلام بر مرد واجب است و این وجوب فقط برای عقد دائم وجود دارد. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع شرایط قسط بندی کردن نفقه میپردازیم.
با استناد به ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی نفقه همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن را شامل میشود. این نیازها شامل مسکن، پوشاک، اثاثیه منزل و هزینههای درمان و خادم در صورت نیاز، است.
همانطور که پیشتر بیان شد پرداخت مهریه و نفقه وظیفه و تکلیف شوهر است. اما این پرسش پیش میآید که قانون مدنی برای کسی که توان مالی پرداخت نفقه و مهریه را نداشته باشد چه شرایطی را در نظر گرفته است؟
در پاسخ به این سوال لازم به ذکر است که اگر فقر و تنگدستی شوهر باعث شود تا نتواند نفقه همسرش را پرداخت کند، باید اعسار خود را به دادگاه ثابت کند و در غیراینصورت باید نفقه را پرداخت کند.
شایان توجه است که اعسار از ریشه عسر میآید و به معنای تنگدستی و ناتوانی مالی است. همچنین شخصی که توانایی مالی پرداخت نفقه را نداشته باشد معسر نامیده میشود.
درصورتیکه شوهر واقعا شرایط پرداخت نفقه را نداشته باشد و اعسار وی ثابت شود، تقسیط ( قسطبندی) نفقه صورت میگیرد. مرد میتواند آن را در چند نوبت پرداخت نماید. اگر مرد مجددا از پرداخت نفقه امتناع ورزد، زن میتواند دوباره پیگیری و شکایت کرده و نفقه را درخواست کند.
بنابراین در رابطه با قسطبندی کردن نفقه با توجه به ماده ۲۷۷ قانون مدنی که به شرایط تقسیط نفقه پرداخته است، میتوان بیان نمود که: زن توانایی مجبور نمودن مرد به قبول قسمتی از نفقه را ندارد اما قاضی با توجه به وضعیت مدیون میتواند مهلت عادلانه برای پرداخت یا قرار اقساط را صادر کند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب آیا مرد حق دخالت در دارایی و درآمد همسرش را دارد؟ را مطالعه کنید.
یکسری حقوق مالی در قانون برای زنان در نظر گرفته شده است. برخی از این حقوق، به موجب عقد نکاح به زن تعلق میگیرند و ارتباطی به طلاق ندارند و مرد مکلف به پرداخت آنها است. از جمله این حقوق میتوان به نفقه و مهریه زنان اشاره کرد. اما سوالی که همواره مطرح میشود آن است که محدوده این حقوق تا کجا است؟ چه زمانی این حقوق به زن تعلق نمیگیرد؟ در این مطلب از مجله دلتا به موضوع عدم تعلق مهریه و نفقه میپردازیم.
براساس قانون مدنی درصورت عدم تمکین از طرف زن، وی مستحق نفقه نخواهد بود. تمکین به معنی برآوردن همه نیازهای شوهر و اجابت نمودن خواستههای شرعی وی از جمله رابطه زناشویی است.
یکی دیگر از موارد اجازه عدم پرداخت نفقه به مرد، زمانی است که زن بدون دلیل و بدون رضایت شوهر خانه را ترک نموده و حتی درصورت اقامت در خانه پدر نیز، مرد میتواند از پرداخت نفقه خودداری کند.
همچنین درمورد زنی که بیدلیل از تمکین شوهر دست بردارد و ناشزه یا نافرمان شود، مرد میتواند علاوه بر عدم پرداخت نفقه، زن را طلاق داده و زن دیگری اختیار کند.
درمورد عقد موقت نیز مرد ملزم به پرداخت نفقه نیست. مگر اینکه عقد موقت با شرط پرداخت نفقه جاری شود.
همچنین زنی که مطلقه باشد نفقه وی در زمان عده برعهده شوهر است مگر اینکه طلاق در شرایط نافرمانی زن اتفاق افتاده باشد که در اینصورت به وی نفقه تعلق نمیگیرد. البته درصورت بارداری زن از طرف شوهر، زن باید تا زمان وضع حمل از مرد نفقه دریافت کند.
درصورت فوت شوهر ، اگر زن از شوهر باردار نباشد به وی نفقه تعلق نمیگیرد. ولی اگر زن از شوهر باردار باشد، در زمان عده باید نفقه وی از دارایی مرد و درصورت عدم دارایی مرد از اموال اقارب وی به زن پرداخت شود.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی آیا شوهر اجازه فروش جهیزیه زن را دارد؟ مطالعه کنید.
در پرداخت نفقه به زن تفاوتی میان زنان شاغل و زنان غیرشاغل وجود ندارد.
عقد نکاح سبب به وجود آمدن آثاری در روابط میان زوجین میشود. یکی از این تکالیف لزوم پرداخت نفقه به زن است. انجام این تکلیف از سوی مرد به اندازهای مهم است که در قانون ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه مشخص شده است و در صورت ترک انفاق از سوی مرد ممکن است به مجازات حبس محکوم شود. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی تعلق نفقه به زن شاغل میپردازیم.
یکی از مزایای نفقه زن آن است که پرداخت نفقه به وی مشروط به فقر زن نیست. حتی اگر زن شاغل، یا دارای اموال بوده و قادر به تامین نیازهای خود باشد، باز هم پرداخت نفقه زن بنا به قانون بر عهده شوهر است. در پرداخت نفقه به زن، تفاوتی میان زنان شاغل و زنان غیر شاغل نیز وجود ندارد. بر اساس قانون در صورت تمکین زن، مرد موظف به پرداخت نفقه به همسر خود میشود، حتی اگر زن کارمند و درآمد خوبی هم داشته باشد، شوهر نمیتواند از پرداخت نفقه به همسرش شانه خالی کند. اما پرداخت نفقه به فرزند اینگونه نیست، شرط پرداخت نفقه به فرزندان این است که فرزند صاحب مال کافی نباشند و نتوانند به واسطه اشتغال به کاری نفقه خود را تامین کنند. اگر فرزندان خودشان صاحب دارایی باشند و بتوانند کار کنند و صاحب درآمد باشند، پرداخت نفقه به آنها بر پدر ضروری نیست.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب محروم کردن از ارث،قانونی یا غیر قانونی؟ را مطالعه کنید.
چه زمانی زن میتواند جدا از شوهر خود زندگی کند؟
در صورت عدم تمکین زن میتوان طلاق گرفت؟
در زمان بخشش مهریه به چه نکاتی باید توجه کرد؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید