اموال را تا چه میزان می‌توان وصیت کرد؟
اینکه شخص تا چه میزان از اموالش را می‌تواند وصیت کند امری است که عدم توجه به آن سبب بروز اختلافات بسیاری می‌شود.
وصیت در دین اسلام عمل مستحبی است که به آن تاکید فراوان شده است. به همین دلیل است که در شرع و قانون، حد و میزان وصیت اموال تعیین شده است و در صورتی که بیشتر از آن باشد، ورثه متوفی اختیار این را دارند که وصیت بیشتر از حد مشخص شده را قبول و یا رد کنند و این نکته در همه انواع وصیت نامه باید رعایت شود. از این رو در این مقاله به موضوعاتی همچون وصیت تا ثلث اموال و وصیت بیشتر از ثلث اموال خواهیم پرداخت. با بخش حقوقی مجله دلتا همراه باشید.
وصیت تا یک‌سوم اموال
بر اساس قانون مدنی هر فرد می‌تواند همه اموالش را وصیت کند. این وصیت تا ثلث (یک سوم) آن نیاز به تنفیذ (رضایت و قبول) توسط ورثه متوفی ندارد. اما اگر بیشتر از یک سوم باشد، برای اینکه اجرا شود ورثه باید به آن رضایت داشته باشند و به اصطلاح آن را تنفیذ کنند.
همچنین، در صورتی که وصیت به نفع یکی از ورثه باشد، علاوه بر آنچه که به موجب وصیت به این شخص تعلق می‌گیرد، در ارث نیز سهیم خواهد بود و وصیت باعث محروم ماندن از ارث نخواهد شد. مثلا در موردی که ورثه شخص فوت شده تنها دو فرزند پسر باشند و متوفی از دارایی‌اش که ۱۵۰ میلیون بوده یک سوم (۵۰ میلیون) را به نفع یکی از پسرانش وصیت کرده باشد، این پسر علاوه بر اینکه ۵۰ میلیون بابت وصیت دریافت می کند، به موجب ارث نیز سهم می‌برد.
نکته شایان ذکر این است که وصیت در صورتی اجرا می‌شود که ابتدا هزینه‌های کفن و دفن و سپس بدهی های متوفی پرداخت و اگر مالی باقی بود به وصیت عمل شود.
وصیت بیشتر از یک‌سوم اموال
اگرچه وصیت کننده (موصی) می‌تواند تمام اموال و دارایی‌های خود را برای بعد از فوت وصیت کند، اما این ورثه هستند که باید وصیت بیشتر از ثلث را قبول کنند. در واقع، زمانی‌که متوفی بیشتر از یک‌سوم اموال خود را وصیت کرده باشد ورثه می‌توانند این وصیت را قبول یا رد کنند که این امر برای رعایت حقوق ورثه است. اگر ورثه وصیت بیشتر از یک سوم را رد کنند فقط تا همان میزان یک سوم به وصیت عمل می‌شود؛ اما اگر قبول کنند وصیت اجرا خواهد شد.
اگر تعدادی از ورثه وصیت بیشتر از ثلث را رد ولی تعدادی از ورثه آن را قبول کنند، در این صورت مقدار بیش از ثلث فقط از سهم الارث کسانی که آن را پذیرفته اند، کسر خواهد شد. به عنوان مثال در صورتی که دارایی متوفی معادل ۱۲۰ میلیون باشد، وصیت او تا میزان یک سوم یعنی ۴۰ میلیون نیازبه رضایت ورثه نخواهد داشت. اما اگر بیشتر از ثلث آن مثلا ۵۰ میلیون را وصیت کند، مقداری که بیشتر از یک سوم وصیت شده (۱۰میلیون) سهم ورثه است و به نسبت سهم الارث قانونی میان آنها تقسیم می‌شود.
حال هرکدام از ورثه که بخواهند وصیت مازاد (۱۰میلیون) را قبول کنند، در واقع از سهم الارث خودشان کم می‌شود تا به وصیت عمل شود. آنچه گفته شد در خصوص همه وصیت‌نامه‌ها باید رعایت شود به این معنی که اگر فردی وصیت نامه رسمی تنظیم کرد، به موجب این وصیت نامه هم نمی‌تواند بیشتر از یک سوم اموال را وصیت کند.
پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با قوانین ارث “سهم‌الارث زن و نکاتی که لازم است بدانید!” را مطالعه کنید.
همچنین بخوانید:
وصیت نامه شفاهی چقدر اعتبار دارد؟
ملک تصرف شده را چگونه پس بگیریم؟
برگ سبز همان سند مالکیت خودرو است؟
سریع ترین شیوه گرفتن حکم تخلیه
برای مشاهده مطالب بیشتر از مجله حقوقی دلتا دیدن نمایید