وضعیت ارث مرد در صورت فوت همسر

زوجین تنها در صورت ازدواج دائمی از یکدیگر ارث می‌برند.
وضعیت ارث مرد از همسر

وضعیت ارث مرد از همسر

زوجین تنها در صورت ازدواج دائمی از یکدیگر ارث می‌برند و در ازدواج موقت، حتی اگر به صورت شرط ضمن عقد این موضوع قید شده باشد هم زوجین از یکدیگر ارث نمی‌برند، حال مطابق با قانون مدنی، چنانچه مردی همسرش فوت کند، اگر دارای فرزند مشترک با همسر خود بوده باشد سهم الارث او از اموال باقی مانده خانم یک چهارم خواهد بود و چنانچه فرزندی نداشته باشند سهم الارث مرد یک دوم خواهد بود، اما اگر خانمی همسرش را از دست بدهد چنانچه فرزند مشترکی با مرد داشته باشد یک هشتم باقی مانده از اموال مرد را ارث می‌برد و در صورتی که فرزندی نداشته باشد سهم الارث خانم یک چهارم اموال خواهد بود. اگر مرد فقط و فقط تنها وارث همسر خود باشد تمام سهم الارث را مالک می‌شود ولی اگر خانم فقط وارث همسر خود باشد و هیچ وارث دیگری نباشد فقط به میزان سهم خود ارث می‌برد (یک چهارم اموال) و باقی مانده اموال جز اموال مجهول المالک شناخته می‌شود و زن مالک آن‌ها نمی‌شود.

وضعیت ارث مرد از همسر

حالات استثنایی ارث مرد و زن

همانطور که اکثریت جامعه نیز به این موضوع آگاه هستند که زوجین فقط در صورتی از هم ارث می‌برند که داخل در رابطه زوجیت با یکدیگر باشند و درصورت طلاق و جدایی زوجین از یکدیگر ارثی تعلق نخواهد گرفت؛ اما طبق ماده ۹۴۳ قانون مدنی، با ایجاد یک حالت استثنایی خلاف موارد گفته شده مقرر کرده است، آن هم در صورتی است که، مردی همسر خود را طلاق دهد (درخواست طلاق از سوی مرد بوده باشد) و مرد یا زن قبل از انقضا مدت ۳ ماه فوت کنند ارث به طرف دیگر تعلق می‌گیرد. حالت استثنایی دیگر را ماده ۹۴۴ قانون مدنی به وجود آورده است که بیان داشته است: اگر شوهر در حالی که مریض است همسر خود را طلاق دهد و ظرف یک سال از تاریخ طلاق به سبب همان بیماری که در حین طلاق وجود داشته است فوت کند خانم از او ارث می‌برد هر چند درخواست طلاق از سوی خانم بوده باشد، ولی این امر مشروط براین است که خانم ازدواج مجدد نکرده باشد.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر جنین در چه شرایطی ارث می‌برد؟ را مطالعه کنید.

در صورت پرداخت نکردن نفقه زن حق طلاق دارد؟

قانونگذار دو نوع ضمانت‌اجرای حقوقی و ضمانت‌اجرای کیفری برای عدم پرداخت نفقه مقرر کرده است.

پرداخت نکردن نفقه

به محض اینکه زن و مردی اقدام به عقد نکاح با هم کردند، قانونگذار آثاری را بر این رابطه زوجیت بار می‌کند؛ یعنی آنکه زن و شوهر هر کدام از حقوقی برخوردار می‌شوند. یکی از این حقوق، حق نفقه‌ای است که به زن تعلق می‌گیرد. الزام مرد به پرداخت نفقه زن به اندازه‌ای مهم و ضروری است که قانونگذار در صورت انجام آن ضمانت اجرای حقوقی و کیفری پیش‌بینی کرده است، اما در برخی از شرایط زن می‌تواند به علت عدم پرداخت نفقه از شوهر تقاضا طلاق هم بکند. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی طلاق به علت پرداخت نکردن نفقه می‌پردازیم.

نفقه زن

بر اساس ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی، در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است؛ بنابراین  قانون مدنی وظیفه پرداخت نفقه زن را بر عهده شوهر قرار داده است؛ در واقع، در عقد دائم مرد مکلف به تامین معاش همسر خود است. انجام این تکلیف از دید قانونگذار به اندازه‌ای مهم هست که برای عدم انجام آن ضمانت‌اجراهایی را هم تعیین کرده است. بر اساس ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی نیز نفقه زن شامل تمام نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، نان، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی، بهداشتی و خادم است. زن در صورتی حق دریافت نفقه از جانب شوهر خود را دارد که از همسر خود تمکین کرده باشد؛ بنابراین، حق زن بابت نفقه با عدم تمکین از سوی زن از بین خواهد رفت.

پرداخت نکردن نفقه

طلاق به علت پرداخت نکردن نفقه

در قانون مدنی، ماده ۱۱۲۹ در خصوص استنکاف شوهر یا عجز از پرداخت نفقه تدوین شده است. بر اساس این ماده در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه و عدم امکان اجرا حکم محکمه و الزام او به دادن نفقه، زن می‌تواند برای طلاق به دادگاه رجوع کند و دادگاه شوهر را اجبار به طلاق می‌کند. بر این اساس، طلاق به علت عدم پرداخت نفقه زن پیش‌بینی شده است؛ بنابراین در صورتی که مرد نفقه همسر خود را ندهد و زن با مراجعه به دادگاه حکم انفاق به سود خود را بگیرد و با وجود صدور اجراییه علیه شوهر، مرد نتواند نفقه دهد یا از پرداخت آن خودداری کند، زن می‌تواند به لحاظ عدم پرداخت نفقه، تقاضا طلاق کند. در این حالت، قاضی به جای شوهر اقدام به طلاق و امضا سند طلاق خواهد کرد. براساس قانون حمایت از خانواده ۹۱ مراکز مشاوره خانواده در سراسر کشور ایجاد شده و متقاضیان طلاق باید قبل از هر اقدامی ابتدا مشخصات خود را در سامانه تصمیم طلاق ثبت کرده و اقدام به اخذ نوبت مشاوره کنند. در واقع قاضی بعد از اتمام جلسات مشاوره اقدام به رسیدگی به پرونده و صدور رای می‌کند.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر به چه زنانی نفقه تعلق نمی‌گیرد؟ را مطالعه کنید.

همچنین بخوانید:

در چه صورت بعد از طلاق به زن نفقه تعلق می‌گیرد؟

طلاق از طرف مرد به چه صورت است؟

پیگیری دادخواست طلاق در سامانه ثنا

الزامی به پرداخت نفقه در عقد موقت وجود دارد؟

نفقه از چه زمانی به زن تعلق می‌گیرد؟

 

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید

مهلت اعتبار چک چند سال است؟

مهلت اعتبار چک در ماده ۶ قانون صدور چک مشخص شده است.

اعتبار چک

سند تجاری یک وسیله پرداخت آسان‌تر با ضمانت‌اجراهای محکم‌تر قانونی است. بر این اسناد یکسری اصولی حاکم است که باعث شده از اسناد عادی متمایز باشند. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی مهلت اعتبار چک می‌پردازیم.

آیا در صورت صدور چک، امکان عدم پرداخت وجه آن وجود دارد؟

خیر، ماده ۳۱۳ قانون تجارت نیز در این زمینه بیان می‌دارد: وجه چک باید به محض ارائه، کارسازی شود. ماده ۳ قانون صدور چک نیز در این زمینه بیان می‌دارد: صادرکننده چک باید در تاریخ مندرج در آن معادل مبلغ مذکور در بانک محال علیه وجه نقد داشته باشد و نباید تمام یا قسمتی از وجهی را که به اعتبار آن چک صادر کرده به صورتی از بانک خارج کند یا دستور عدم پرداخت وجه چک را بدهد و نیز نباید چک را به صورتی تنظیم کند که بانک به عللی از قبیل عدم مطابقت امضا یا قلم خوردگی در متن چک یا اختلاف در مندرجات چک و امثال آن از پرداخت وجه چک خودداری کند. هرگاه در متن چک شرطی برای پرداخت ذکر شده باشد بانک به آن شرط ترتیب اثر نخواهد داد. اگرچه در برخی شرایط می‌توان تنها دستور عدم‌پرداخت وجه را به دادگاه داد، ولی این حالت موقتی بوده و نمی‌توان آن را به عنوان استثنا بر اصل کلی مطرح شده در ماده ۳ قلمداد کرد.

اعتبار چک

مهلت اعتبار چک چند سال است؟

ماده ۶ قانون صدور چک مصوب سال ۱۳۹۷، حداکثر مدت اعتبار چک از زمان دریافت دسته چک را سه سال تعیین کرده است. یعنی دارنده چک از زمان دریافت دسته چک باید سررسید چک‌های خود را نهایتا تا ۳ سال آینده تعیین کند و چک‌هایی که مربوط به زمان بعد از این تاریخ باشد، مشمول قانون چک نخواهد شد. البته این بدان معنا نیست که دارنده چک دیگر نتواند هیچ کاری بکند؛ بلکه این حق را دارد که بعد از گذشت این ۳ سال نیز برای وصول چکی که در دست دارد به بانک مراجعه کند؛ ولی باید دانست که در این حالت آن ضمانت ­اجراهایی که در مورد چک وجود داشته، شامل حال او نخواهد شد. در مورد چک‌هایی که قبل از این قانون صادر شده‌اند نیز باید گفت که بر اساس بخشنامه شماره ۲۵/۳۱۸۷ مورخ ۱۳۶۳/۰۷/۱۷ بانک مرکزی، مهلت ارائه چک به بانک‌ها جهت وصول، از تاریخ چک، ۱۰ سال است؛ ولی دستورالعمل صادره از طرف شورا پول و اعتبار مصوب سال ۱۳۹۱ مربوط به حساب جاری، بخشنامه شماره ۲۵/۳۱۸۷ مورخ ۱۳۶۳/۰۷/۱۷ بانک مرکزی را ملغی کرده است؛ بنابراین، نه تنها تعیین سررسید چک؛ بلکه مراجعه به بانک جهت وصول چک نیز محدود به زمان خاصی نیست.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر راه‌های وصول چک برگشتی را مطالعه کنید.

همچنین بخوانید:

نحوه استعلام آنی اعتبار چک

چک رمز دار و قوانین آن

موارد صدور چک سفید امضا

وصول چک از طریق اجرای ثبت، مزایا و معایب آن

مراحل اعلام مفقودی چک

 

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید

حضانت فرزند قبل از طلاق

حضانت بر اساس قانون عبارت است از نگهداری کودکان.

حضانت فرزند

زمانی که زوجین در روابط خود دچار اختلافاتی می‌شوند، مسئله حضانت فرزندان و ملاقات با آنان تبدیل به موضوعی مهم می‌شود؛ به ویژه زمانی که هنوز والدین از هم جدا نشده‌اند، به سبب اینکه معمولا حضانت با یکی از والدین است، طرف دیگر همچنان از حق ملاقات با فرزند خود برخوردار خواهد بود؛ اما در صورتی که والدین در خصوص ملاقات با فرزند به اختلاف برسند، باید به دادگاه مراجعه کنند تا دادگاه جزییات مربوط به ملاقات با فرزند قبل از طلاق را تعیین کند. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی حضانت فرزند قبل از طلاق می‌پردازیم.

حضانت فرزند قبل از طلاق

در قانون مدنی احکام ویژه‌ای در خصوص حضانت فرزندان مطرح شده است، اما ممکن است قبل از اینکه والدین از هم طلاق بگیرند، به دلایلی جدا از هم زندگی کنند؛ در این صورت، مسئله حضانت فرزند قبل از طلاق موضوع مهمی است. بر اساس قانون، حضانت فرزندان اعم از فرزند دختر و فرزند پسر تا سن هفت سالگی بر عهده مادر است. بعد از سن هفت سالگی حضانت تا سن بلوغ بر عهده پدر خواهد بود. سن بلوغ در دختران نه سال تمام قمری و در پسران پانزده سال تمام قمری است. بعد از اینکه فرزندان به سن بلوغ برسند، خودشان می‌توانند تصمیم بگیرند که می‌خواهند با کدامیک از والدین شان زندگی کنند.

حضانت فرزند

نحوه ملاقات با فرزند قبل از طلاق

در ماده ۱۱۷۴ قانون در رابطه با زمان و مکان ملاقات با فرزند نیز چنین مقرر کرده است: تعیین زمان و مکان ملاقات و سایر جزییات مربوط به آن در صورت اختلاف میان والدین با دادگاه است، بنابراین در صورتی که والدین در خصوص نحوه ملاقات با فرزند قبل از طلاق، مثلا زمان و مکان آن به اختلاف برسند، بایستی به دادگاه مراجعه کنند؛ در این صورت، دادگاه زمان و مکان ملاقات با کودک را تعیین می‌کند. دادگاه صلاحیت‌دار برای رسیدگی به دعوای ملاقات به فرزند قبل از طلاق، دادگاه خانواده است. به این منظور، می‌توان برای ملاقات با فرزند، دادخواست ملاقات با فرزند قبل از طلاق را به دادگاه تقدیم کرد که دادگاه نحوه ملاقات با فرزند قبل از طلاق را مشخص می‌کند. علاوه بر این، در صورتی که در خصوص مدت زمان ملاقات با فرزند توافقاتی میان زوجین به عمل آید، طبق آن عمل خواهد شد؛ در غیر این صورت، مدت زمان ملاقات با فرزند قبل از طلاق نیز توسط دادگاه مشخص می‌شود که هیچ یک از طرفین نمی‌تواند مانع از ملاقات با فرزند در مدت زمان تعیین شده توسط دادگاه شود، اما در شرایط خاصی که مصلحت طفل به خطر افتاده باشد، می‌توان از دادگاه درخواست کرد که مدت زمان این ملاقات محدود شود.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر موانع اجرای حق حضانت را مطالعه کنید.

همچنین بخوانید:

در چه مواردی زن حق طلاق دارد؟

طلاق به دلیل نازایی هر یک از زوجین به چه صورت است؟

در چه صورتی زن پس از طلاق از مرد ارث می‌برد؟

در چه صورت بعد از طلاق به زن نفقه تعلق می‌گیرد؟

طلاق از طرف مرد به چه صورت است؟

 

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید

تمکین در دوران عقد به چه صورت است؟

کلمه تمکین در لغت به معنای الزام است و در اصطلاح به این معنی است که پس از زوجیت خانم، مکلف به تبعیت از مرد است.

تمکین در عقد

ایجاد رابطه زوجیت احکامی زیادی اعم از مالی و غیرمالی را برای طرفین به وجود می‌آورد. احکام مالی از جمله مهریه، نفقه و… که به وفور درباره آن‌ها مطالب وجود دارد اما احکام غیرمالی که کمتر به آن توجه می‌شود و بعضا با احکام مالی در مواردی اشتباه گرفته می‌شود لازم است تا درباره آن به طور مختصر و مفید صحبت شود. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی تمکین در دوران عقد می‌پردازیم.

آیا تمکین فقط مختص به خانم است؟

اگرچه عموما واژه تمکین برای انجام تکالیف خانم در قبال مرد به کار برده می‌شود ولی بدین معنی نیست که مرد در قبال همسر خود تکالیفی ندارد و ملزم به حسن معاشرت که به آن اشاره شد نیست؛ در این صورت اگر مرد در رابطه با همسر خود حسن معاشرت نداشته باشد به طور مثال برخورد فیزیکی با همسر خود داشته باشد یا با الفاظی ناشایست ورکیک سخن گوید می‌تواند از موارد عسر و حرج (از جمله مواردی است که اگر از نظر قاضی محرز شود حکم طلاق صادر می‌شود) محسوب شده و خانم طبق آن مبادرت به طلاق ‌کند.

آثار تمکین

قانون فراهم کردن هزینه‌هایی که برای دوام زوجیت لازم است از قبیل غذا لباس دارو و درمان و… را بر عهده مرد قرار داده و مرد را مکلف به پرداخت آن کرده است که اصطلاحا به آن نفقه می‌گویند؛ حال اگر خانم به وظایف خود عمل نکند نفقه‌ای که قانون بر عهده مرد قرار داده است ساقط می‌شود.

تمکین در عقد

تمکین در دوران عقد

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که تکلیف دختر باکره‌ای که هنوز با همسرش زندگی مشترکش را آغاز نکرده است و زیر یک سقف زندگی نکرده‌اند از لحاظ مهریه و نفقه چه می‌شود؟ از لحاظ نفقه تکلیف روشن است. در قانون مدنی آمده است که نفقه همسر دائم با شوهر است اما از تصمیمات دادگاه این موضوع فهمیده می‌شود که نفقه همسری که در دوران عقد است طبق همان رویه سابق با پدر بوده و شوهر وظیفه‌ای به پرداخت نفقه ندارد، البته که در این بین نظرات مخالف وجود دارد و عده‌ای نیز عقیده دارند حقوق همسر در عقد نیز هیچ تفاوتی با زمان زندگی مشترک ندارد. با توجه به اینکه شوهر در دوران عقد وظیفه پرداخت نفقه ندارد زن نیز وظیفه تمکین به معنا خاص یا همان رابطه زناشویی را ندارد و در صورت عدم تمکین ناشزه محسوب نمی‌شود، زیرا طبق نظر قاضی دادگاه ابتدا شوهر باید لازمه تمکین همسر را که شامل خوراک، پوشاک و مسکن مناسب است را فراهم کند و سپس زن را به زندگی دعوت کند و تقاضا تمکین کند و با توجه به فراهم نشدن شرایط زندگی در دوران عقد عدم تمکین در این دوران کاملا امری قانونی برای زن محسوب می‌شود.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطالبه مهریه در عقد موقت را مطالعه کنید.

همچنین بخوانید:

به چه زنانی نفقه تعلق نمی‌گیرد؟

در چه مواردی زن مجاز به عدم تمکین است؟

الزامی به پرداخت نفقه در عقد موقت وجود دارد؟

نفقه از چه زمانی به زن تعلق می‌گیرد؟

در صورت پرداخت نکردن نفقه زن حق طلاق دارد؟

 

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید