بعد از اینکه فردی فوت میکند رابطه وی با اموالش قطع میشود و بهطور قهری و غیرارادی، اموال وی به ورثه تعلق میگیرد و به اصطلاح به ارث میرسد.
بحث تقسیم ارث از مسایلی است که هر خانوادهای با آن روبرو میشود و گاه اختلاف نظرهایی در مورد این که چه کسانی ارث میبرند و میزان ارث هر کدام چقدر است به وجود میآید. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع تساوی ارث زن و مرد میپردازیم.
ارث زن
- زن از شوهر در صورت داشتن فرزند یک هشتم ارث میبرد.
- چنانچه آن مرد سه یا چهار همسر عقد دائم داشته باشد فقط همین یک هشتم بین آنان تقسیم میشود.
- اگر زن از شوهرش فرزند نداشته باشد یک چهارم ارث میبرد.
- اگر مرد چند همسر داشته و فرزندی هم نداشته باشد، فقط همین یک چهارم میان زنان تقسیم میشود.
- زنی که در اثر ازدواج موقت رابطه زوجیت دارد از همسر فوت شدهاش ارث نمیبرد.
ارث مرد
- مرد از زن در صورتیکه زن فرزند نداشته باشد یک دوم ارث میبرد.
- در صورتیکه زن فرزند داشته باشد مرد یک چهارم ارث میبرد.
- اگر زن بمیرد و وارثی جز شوهرش نداشته باشد شوهر تمام ترکه زن را به ارث میبرد. ولی اگر شوهر بمیرد و وارثی جز زن نداشته باشد زن همان سهم خود را میبرد و بقیه دارایی شوهر او همانند ترکه بی وارث، به دولت داده میشود.

ارث زن در چه صورتی با مرد مساوی است؟
بهطور کلی در دو صورت زن و مرد (مذکر و مونث) در ارث مساوی هستند.
پدر و مادر در اکثر موارد در ارث از میت (یعنی فرزند خود) مساوی هستند مگر در چند صورت:
- اگر وارث میت(فرد فوت شده) فقط پدر و مادر او باشند( وارث دیگری نداشته باشد)، مال به سه قسمت میشود. دو قسمت آن را پدر و یک قسمت را مادر میبرد. ولی اگر میت دو برادر، یا چهار خواهر، یا یک برادر و دو خواهر نیز داشته باشد که همه آنان پدری باشند، (یعنی پدر آنان یکی باشند) خواه از مادر یکی باشند یا نه، به واسطه بودنشان مادر یک ششم مال را میبرد و بقیه را به پدر میدهند.
- اگر وارث میت فقط پدر و مادر و یک دختر باشد. چنانچه میت علاوهبر آن، دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری نیز داشته باشد مال را شش قسمت میکنند. پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت میبرد و یک قسمت باقیمانده را چهار قسمت میکنند یک قسمت را به پدر و سه قسمت را به دختر میدهند ( یعنی از آن یک قسمت اضافی مادر ارث نمیبرد). بهعنوان مثال اگر مال میت را ۲۴ قسمت کنند ۱۵ قسمت آن را به دختر و ۵ قسمت آن را به پدر و ۴ قسمت آن را به مادر میدهند.
اگر زن و مرد از خویشاوندان مادری میت باشند مساوی ارث میبرند. این مورد دارای مصادیق متعددی است از آن جمله:
- برادر و خواهر مادری
- برادرزاده و خواهرزاده مادری
- عمو و عمه مادری
- دایی و خاله مادری

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی کدام اموال از مالیات بر ارث معاف هستند؟ را مطالعه کنید.