اجاره، قراردادی است که بر طبق آن فردی که موجر (صاحبخانه) نامیده میشود، خانه یا آپارتمان یا مغازه خود را به فرد دیگری که مستاجر نام دارد، برای مدت معین و در ازای اجارهبها یا کرایه واگذار میکند. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع دریافت خسارت از مستاجر میپردازیم.
در خانه یا آپارتمان مسکونی: مستاجر معمولا برای سکونت خود و افراد خانوادهاش خانهای را اجاره میکند. بنابراین او حق دارد از انباری یا پارکینگ مشترک استفاده کند مگر اینکه در قرارداد اجاره بر خلاف آن توافق شده باشد. اگر مستاجر پول پیش به موجر داده باشد، در هنگام تخلیه میتواند آن را از موجر پس بگیرد. اگر خانه یا آپارتمان نیاز به تعمیرات کلی داشته باشد، مستاجر میتواند از موجر بخواهد که این تعمیرات را انجام دهد. مستاجر میتواند خانه یا مغازه را به فرد دیگری اجاره بدهد مگر اینکه در قرارداد بر خلاف آن توافق شده باشد.
در مغازه و محل کسب: در قرارداد اجاره مغازه و محل کسب، مستاجر صرفا باید به شغلی که در قرارداد اجاره تعیین شده است، اشتغال یابد. بنابراین در صورت تغییر شغل بدون اجازه موجر، موجر حق فسخ قرارداد اجاره و تخلیه مورد اجاره را دارد. در این نوع از اجاره، موجر معمولا با گرفتن سرقفلی مغازهاش را اجاره میدهد. در هنگام تخلیه، مستاجر حق دارد از موجر بخواهد سرقفلی او را پس بدهد. سرقفلی هم به نرخ روز محاسبه و به مستاجر پرداخت خواهد شد.
اگر مستاجر باعث ورود خسارت به مغازه یا خانه موجر شود، باید آن را جبران کند. مثلا اگر مستاجر شیشههای خانه یا مغازه را شکسته یا سایر اشیای موجر در محل را خراب کرده باشد باید در هنگام تخلیه، خود آنها را تعمیر و اصلاح کند یا هزینههای آن را به موجر بپردازد. اگر مستاجر از پرداخت خسارت خودداری کند، موجر میتواند هم برای تخلیه و هم برای خسارتهای خود به دادگاه مراجعه کند. دادگاه از طریق پول پیش مستاجر که نزد موجر است، خسارتهای موجر را جبران میکند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب کارهایی که اگر در اینستاگرام انجام دهید، مجازات میشوید را مطالعه کنید.
براساس ماده 497 قانون مدنی عقد اجاره با فوت یا حجر موجر یا مستاجر منفسخ نمیشود، مگر در دو مورد.
اجاره ملک از رایجترین قراردادهایی است که بین افراد برقرار میشود و قوانین و مقررات خاص خود را دارد. یکی از مواردی که ممکن است این قرارداد را تحت تاثیر قرار دهد فوت صاحبخانه است. گاهی این موضوع ممکن است برای مستاجران دغدغه بزرگی به حساب آید. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی تکلیف قراداد اجاره پس از فوت موجر میپردازیم.
بر اساس قانون، اگر موجر فوت کند مستاجر میتواند تا مدت زمانی که در قرارداد مشخص شده، از ملک موردنظر بهرهبرداری و یا در آن سکونت داشته باشد. ورثه مالک نمیتوانند مستاجر را مجبور به تخلیه ملک قبل از مدت معلوم و درج شده در قرارداد اجاره کنند، اما در دو مورد استثنا وجود دارد:
اگر در قرارداد، قید شدهباشد که فقط مستاجر میتواند از ملک بهرهبرداری کند، در این صورت هیچکس حتی ورثه مستاجر نیز نمیتواند وارد ملک او شود و از آن بهرهبرداری کند. در این صورت قرارداد اجاره ملک در صورت پایان قرارداد یا فوت مستاجر لغو شده و به این امر شرط مباشرت در اجاره گفته میشود.
در خصوص پرداخت اجاره بها بعد از فوت مالک برای مستاجران دو راهکار وجود دارد:
یکی از دغدغههای مستاجران دریافت مبلغ ودیعه در صورت فوت مالک است. طبق قانون مدنی، ودیعهای که مستاجر به موجر یعنی متوفی پرداخت کردهاست، جزء بدهیهای متوفی بوده و تا زمانی که ودیعه مستاجر بازگردانده نشود، مستاجر ملزم به تخلیه نخواهدشد.
اگر مستاجر قبل از اتمام قرارداد فوت کند، بر اساس قانون روابط موجر و مستاجر، باید ورثه در فسخ قرارداد اجاره اتفاق نظر داشته باشند. اگر یکی از وراث راضی به لغو قرارداد اجاره نباشد، آن قرارداد تا زمان درج شده در قرارداد به قوت خود باقی است. برای فسخ قرارداد باید تمام وراث با یکدیگر درخواست فسخ اجاره ارائه بدهند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر حقوق و تکالیف مستاجر را مطالعه کنید.
تمدید اجاره در زمان کرونا به چه صورت است؟
شرایط فسخ قرارداد اجاره توسط مستاجر
در چه مواردی زن مجاز به عدم تمکین است؟
اقساط بانکی فرد فوت شده چگونه پرداخت میشود؟
چه زمانی زن میتواند جدا از شوهر خود زندگی کند؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید