در این شرایط زن می‌تواند حتی بدون دلیل طلاق بگیرد

زن و مرد با عقد ازدواج و با هزار امید و آرزو زندگی مشترک خود را شروع می‌کنند. اما گاهی در مسیر زندگی مشترک به این نتیجه می‌رسند زندگی در کنار دیگری برایشان غیرقابل‌تحمل می‌شود، برای همین تصمیم به جدایی و طلاق می‌گیرند.

طلاق به معنی پایان دادن به زندگی مشترک و جدایی زوجین از یکدیگر است که با تشریفات خاصی به درخواست مرد یا به درخواست زن یا به صورت توافقی واقع می‌شود. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع شرایط طلاق زن بدون دلیل می‌پردازیم.

طلاق به درخواست زن

این امر در کشور ما که طلاق به درخواست مرد بدون هیچ دلیل خاصی امکان دارد پذیرفته شده است. مرد برای طلاق دادن همسرش صرفا باید تمام حقوق مالی زن را به او بپردازد و نیاز به داشتن دلیل محکمه‌پسند برای جدایی و طلاق دادن زن ندارد. حتی مخالفت زن هم در طلاق از جانب مرد بی‌تاثیر است.

اما در طلاق به درخواست زن این‌گونه نیست که زن بدون داشتن دلیل محکمه‌پسند بتواند طلاق بگیرد. زن برای درخواست طلاق از دادگاه خانواده باید عسر و حرج خود را که مصادیق مختلفی دارد به دادگاه خانواده محل سکونت خودش یا محلی که شوهر در آنجا اقامت دارد اثبات کند.

یا اینکه حق طلاق یا همان وکالت در طلاق داشته باشد. دراین‌صورت می‌تواند به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند. همچنین دادخوست طلاق را تنظیم و ثبت کند تا از آنجا برای دادگاه خانواده ارسال شود.

دلایل زن برای درخواست طلاق

•  اثبات یکی از شروط دوازدهگانه ضمن عقد ازدواج اگر مرد آن را امضا کرده باشد.
• اثبات عسر و حرج در زندگی با شوهر.
• نداشتن رابطه جنسی شوهر با زن برای مدت غیر متعارف.
• داشتن اعتیاد شوهر که مضر باشد و به اساس زندگی خانوادگی ضربه وارد کند.
• نپرداختن نفقه حداقل به مدت ۶ ماه.
• بیماری لاعلاج و سخت شوهر.
• بچه‌دار نشدن مرد.
• ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول.
• تهیه نکردن منزل برای مدت غیر متعارف.
• کتک زدن و توهین کردن به زن به‌طوری که ادامه زندگی برای او سخت و غیرممکن شود.
• محکومیت شوهر به زندان به مدت بالای ۵ سال یا ارتکاب به جرایمی که بر خلاف شان زن است.
• زن در دادگاه بتواند خیانت شوهر را ثابت کند.

شرایط طلاق زن بدون دلیل

 گفته شد اگر زن درخواست طلاق دهد و مرد راضی نباشد یعنی مرد رضایت به طلاق نداشته باشد. طلاق زن بدون داشتن دلیل از جمله اثبات یکی از شروط دوازدهگانه ضمن عقد که مرد امضا کرده یا بدون اثبات عسر و حرج امکان‌پذیر نیست.

مگر اینکه زن حق طلاق داشته باشد یا کراهت شدید نسبت به مرد داشته باشد و حاضر باشد برای گرفتن طلاق و جدایی کل مهریه‌اش را به شوهر ببخشد. به حدی این کراهت زن نسبت به مرد باید زیاد باشد که به هیچ عنوان حاضر به نزدیکی و زندگی با شوهر نباشد.

 البته تصمیم در این مورد به نظر قاضی رسیدگی کننده به پرونده طلاق بستگی دارد و به این معنا نیست که با هر اظهار کراهت و بخشیدن مهریه زن به راحتی بتواند از شوهرش طلاق بگیرد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب تنها راهی که می‌توانید پرینت تماس همسر خود را بگیرید را مطالعه کنید.

چگونه زن می‌تواند طلاق بگیرد؟

گرچه طلاق حق مرد است و او برای این امر نیاز به دلیل خاصی ندارد اما قانون‌گذار موارد و شرایط و راه‌هایی را نیز برای طلاق زن در نظر گرفته است که در صورت وجود آن‌ها، زن می‌تواند از دادگاه درخواست طلاق نماید.

زن برای جدایی و طلاق نیاز به داشتن دلیل دارد و نمی‌تواند مانند مرد هر زمان و بدون داشتن دلیل درخواست طلاق را به دفتر خدمات الکترونیک قضایی ارائه کند. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع نحوه طلاق گرفتن زن می‌پردازیم.

• عدم پرداخت نفقه از سوی همسر

طبق ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی در صورتی‌که زن بتواند امتناع شوهر از پرداخت نفقه یا عجز از پرداخت او را در دادگاه ثابت نماید. دادگاه شوهر را مجبور به طلاق زن می‌کند و چنانچه شوهر حکم را اجرا نکند خود دادگاه یا نماینده او اقدام به اجرای صیغه طلاق و امضای سند طلاق خواهد کرد.

•  عسر و حرج زن

طبق ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی، زن این حق را دارد در صورتی‌که ادامه زندگی مشترک برای او با مشقت همراه باشد از دادگاه خانواده تقاضای طلاق کند. این مورد مشمول عسر و حرج قرار می‌گیرد که از مصادیق عسر و حرج می‌توان ترک زندگی مشترک از سوی مرد، اعتیاد به مواد مخدر، محکومیت قطعی مرد به حبس به مدت ۵ سال یا بیشتر، ضرب و شتم و دیگر سوء رفتارهای مالی غیر قابل تحمل و ابتلاء مرد به بیماری‌های غیر قابل درمان را نام برد.

•  غیبت مرد

بر اساس ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی غیبت مرد به مدت بیش از چهار سال از مواردی است که زن بر اساس آن می‌تواند درخواست طلاق کند.

•  شروط دوازده‌گانه ضمن عقد ازدواج

شروط دوازده‌گانه مندرج در عقدنامه که در صورت وقوع هر یک از آن‌ها به تشخیص دادگاه، زن دارای حق طلاق می‌شود و بدون نیاز به حضور و موافقت شوهر و با تجویز دادگاه، می‌تواند به دفترخانه طلاق مراجعه نموده و صیغه طلاق را جاری کند:

• خودداری شوهر از پرداخت نفقه زن.
• سوء رفتار شوهر در حدی که غیرقابل تحمل باشد.
• بیماری صعب‌العلاج شوهر که غیرقابل درمان باشد و ادامه زندگی مشترک را با مشکل روبه‌رو کند.
• در صورتی‌که شوهر دیوانه باشد یا در طول زندگی مشترک دیوانه شود.
• اشتغال شوهر به شغلی که به حیثیت و آبروی خانوادگی زن لطمه بزند.
• محکومیت شوهر به ۵ سال حبس یا بیشتر.
• اعتیاد شوهر به مواد مخدر به شکلی که زندگی مشترک را مختل کند.
• چنانچه شوهر شش ماه متوالی یا نه ماه متناوب زندگی مشترک را بدون عذر موجه ترک کند.
• محکومیت قطعی شوهر به ارتکاب جرم خلاف شئونات خانوادگی زن.
• ناباروری مرد پس از گذشت ۵ سال از زندگی مشترک.
• در صورتی‌که شوهر مفقودالاثر شود و شش ماه پس از مراجعه زن به دادگاه خبری از او نباشد و پیدا نشود.
• ازدواج مجدد مرد بدون اجازه زن.

•  وکالت محضری طلاق

یکی از راه‌های کسب حق طلاق توسط زن این است که مرد به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه می‌کند و وکالت در طلاق را به همسرش یا دیگری بدهد.

البته باید توجه داشت وکالت طلاق بایستی حتما محضری باشد یعنی در سند رسمی باشد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی طلاق توافقی چقدر زمان می‌برد؟  را مطالعه کنید.

چه زنانی عده طلاق ندارند؟

پس از انجام مراحل طلاق و جدا شدن زوجین از یکدیگر، زن موظف است مدت زمانی را که در قانون تعیین شده است صبر کند و سپس برای ازدواج مجدد اقدام نماید.

یکی از مهم‌ترین احکام طلاق، لزوم نگه داشتن مدت زمانی تحت عنوان عده برای زنان است. به این معنا که زن در طول این مدت نمی‌تواند با مرد دیگری ازدواج کند. عده انواع مختلفی دارد. از جمله انواع عده، عده وفات، عده فسخ نکاح، عده بذل و انقضای مدت در عقد موقت و عده طلاق است. در حالت کلی زن موظف است که در صورت طلاق گرفتن، عده طلاق را نگه دارد که البته عده طلاق انواع مختلفی دارد. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع نگه داشتن عده طلاق می‌پردازیم.

عده طلاق

قانون‌گذار، اقسام طلاق را تحت عنوان طلاق رجعی و طلاق بائن بیان کرده است. طلاق رجعی به این معناست که مرد در طول مدت عده می‌تواند به زن رجوع کند. اما در طلاق بائن، چنین امری برای مرد امکان‌پذیر نیست و مرد در صورت تمایل، باید پس از تمام شدن مدت عده، دوباره با زن عقد ازدواج منعقد کند.

چه زنانی عده طلاق ندارند؟

دختر باکره عده ندارد

در صورتی‌که زن و شوهر قبل از رابطه جنسی از یکدیگر جدا شوند و دختر باکره باشد، طلاق از نوع بائن است. در طلاق بائن نیز مرد نمی‌تواند در مدت زمان عده به زن رجوع کند و اگر بخواهد که زندگی زناشویی را از سر بگیرد باید تا پایان مدت زمان عده منتظر بماند و مجددا با زن عقد کند.

از آن جایی که امکان بارداری دختر باکره متصور نیست نیازی به نگه داشتن عده طلاق توسط او نیست. بارزترین مثال در این حالت طلاق در دوران عقد و قبل از رابطه جنسی است که در این‌صورت دختر باکره است و نیازی به نگهداری عده ندارد.

زن یائسه عده طلاق ندارد

همان‌طور که می‌دانید منظور از زن یائسه، زنی است که به سنی رسیده باشد که امکان بارداری آن وجود نداشته باشد. به همین دلیل طلاق زن یائسه از شوهرش نیز از نوع طلاق بائن است. به گونه‌ای که مرد اجازه رجوع به زن خود را بعد از طلاق ندارد. با این وجود زن یائسه نیز عده طلاق ندارد و نیازی به نگهداری عده ندارد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب آقایان برای دادن حق طلاق به همسر خود محتاط باشند را مطالعه کنید.

آیا طلاق به دلیل تنفر زن از شوهر امکان دارد؟

یکی از سوالاتی که پرسیده می‌شود آن است که اگر زن در دادگاه اعلام نماید که دلیل طلاق تنفر زن از شوهر یا کراهت زن در طلاق است امکان طلاق برای او وجود دارد؟

طلاق به دلیل کراهت و تنفر زن، درصد قابل توجهی از پرونده‌های طلاق در دادگاه خانواده را تشکیل می‌دهد و بر همین اساس این نوع طلاق به عنوان یکی از طلاق‌های شایع میان زوجین مطرح می‌شود. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع طلاق به دلیل تنفر زن می‌پردازیم.

انواع طلاق

در یک تقسیم‌بندی کلی در قانون ایران طلاق به دو دسته طلاق رجعی و طلاق بائن تقسیم می‌شود. طلاق رجعی به این معناست که برای شوهر در مدت عده حق رجوع وجود دارد. یعنی با اینکه رابطه زوجیت به واسطه اجرای طلاق قطع شده است اما در صورت رجوع مرد در مدت زمان عده همان رابطه زوجیت برقرار می‌شود. اما طلاق بائن، به طلاقی گفته می‌شود که در آن برای شوهر حق رجوع وجود ندارد.

مطابق بند ۳ ماده ۱۱۴۵ قانون مدنی، یکی از انواع طلاق‌های بائن طلاق خلع است. طلاق خلع در ماده ۱۱۴۶ قانون مدنی این طور تعریف شده است: «طلاق خلع آن است که زن به واسطه تنفری که از شوهر خود دارد در مقابل مالی که به شوهر می‌دهد طلاق بگیرد. اعم از اینکه مال مزبور عین مهر یا معادل آن یا بیشتر یا کمتر از مهر باشد.»

مطابق تعریف این ماده، در صورتی‌که تنفر و کراهتی که زن نسبت به شوهر خود دارد در حدی باشد که ادامه زندگی را برای او یا برای هر دو مشکل سازد و مانع توجه به وظایف و تکالیف شرعی و احساسی شود، می‌تواند با پرداخت مالی به شوهر، اعم از اینکه آن مال عین مهریه، معادل آن یا بیشتر و کمتر از آن باشد، از او طلاق بگیرد.

طلاق از طریق تنفر

اما سوال اینجاست که آیا هر میزان تنفر زن نسبت به شوهر باعث اثبات عسر و حرج او و صدور حکم طلاق خواهد بود؟
به نظر می‌رسد که صرف تنفر زن از شوهر از موجبات عسر و حرج محسوب نمی‌شود که زن بتواند بر مبنای آن طلاق بگیرد. علاوه بر این در طلاق خلع بخشیدن مالی از زن اعم از مهریه یا غیر آن نیازمند قبول شوهر است.

در نتیجه با اینکه اگر زن مقدار قابل توجهی از مهریه خود را ببخشد بیانگر وخامت اوضاع و سختی زن دارد. اما در صورت مخالفت و عدم رضایت شوهر، دلیل دیگری هم برای طلاق گرفتن نیاز است.

بنابراین برای جمع بندی بررسی امکان طلاق از طریق کراهت و تنفر زن باید موارد زیر را در نظر داشته باشید:

• صرف اعلام کراهت و تنفر زن از شوهر برای تحقق طلاق کافی نیست و شوهر نیز باید برای طلاق رضایت داشته باشد.
• در صورتی‌که زن قصد طلاق از شوهر خود را به دلیل کراهت نسبت به او دارد، اگر بخشی از حقوق مالی خود در این راه را ببخشد، بهتر به نتیجه خواهد رسید.
• معمولا در بسیاری از موارد، پرونده‌های طلاق به استناد عسر و حرج زن با نبخشیدن بخش عمده‌ای از مهریه به نتیجه نمی‌رسد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب آیا فریب در ازدواج جرم است؟ را مطالعه کنید.

دارایی شوهر در چه شرایطی با زن نصف می‌شود؟

یکی از شروط مهمی که در عقدنامه‌ها ذکر می‌شود شرط نصف شدن اموال مرد هنگام طلاق است.

به‌طور کلی هنگامی که بین دو طرف قراردادی بسته می‌شود آن‌ها می‌توانند علاوه بر تعهداتی که قانونا با امضاء قرارداد به عهده خود گذاشته می‌شود، شرایطی را به عقد اضافه کنند که دو طرف ملتزم به رفتار بر اساس آن باشند. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع شرایط نصف شدن دارایی شوهر می‌پردازیم.

دارایی شوهر در چه شرایطی با زن نصف می‌شود؟

چنانچه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه، تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء‌اخلاق و رفتار وی نباشد، زوج مکلف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با زوجه به دست آورده یا معادل آن را به‌صورت بلاعوض به زوجه منتقل نماید.

تحقق این شرط منوط به حصول موارد زیر است:

• زمانی زوجه می‌تواند از این شرط به نفع خود استفاده نماید که طلاق صورت گرفته باشد. به عبارت دیگر امکان الزام شوهر برای اجرای این شرط پیش از درخواست طلاق وجود نخواهد داشت.
•  طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوءاخلاق و رفتار وی نباشد. به عبارت دیگر چنانچه سوء‌رفتار و سوء‌اخلاق زوجه موجب گردیده باشد تا زوج اقدام به طلاق وی نماید شرط تنصیف دارایی محقق نخواهد گردید.

• بایستی که حتما مرد متقاضی طلاق باشد. به عبارتی دیگر مطابق قانون طلاق به اراده مرد است. بنابراین چنانچه وی بخواهد از این حق قانونی خود استفاده نماید، درست است که در واقع از قید و بند زندگی مشترک رهایی می‌یابد، اما ناگزیر به قبول شرط تنصیف دارایی خواهد بود.
• ملاک ارزیابی اموال در شرط تنصیف دارایی تا نصف اموال یا معادل آن است. به عبارت دیگر میزان و مبدا محاسبه نصف دارایی یا معادل آن، از کمترین اموال زوج تا سقف پنجاه درصد آن است.
•  زوجه این امکان را نخواهد داشت تا هر مالی از زوج را برای خود و در راستای شرط مطالبه نماید. به عبارت دیگر شرط تنصیف دارایی فقط مختص به دارایی است که در زمان زوجیت حاصل شده باشد. بنابراین اموالی را که زوج پیش از ازدواج داشته است یا به وی ارث رسیده است را نمی‌توان در راستای اجرای شرط موصوف به زوجه داد.
• آخرین شرطی که می‌بایست وجود داشته باشد تا شرط تنصیف دارایی به نفع زوجه قابل اجرا باشد، موجود بودن اموال حین طلاق است. بنابراین شامل اموال از بین رفته اعم از تلف یا مفقود شده، نخواهد گردید.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی برای دریافت مهریه چقدر باید هزینه کرد مطالعه کنید.