فرزند خوانده بعد از فوت شخص ارث می برد یا نه؟

طبق قانون،برای ارث بردن یا باید رابطه خونی باشد و یا اینکه زن و شوهر باشند. در غیر این صورت مجوزی برای ارث بردن دیگری وجود ندارد.

قانون فرزندخواندگی ما ایراد های زیادی دارد آنقدر که شرایط گرفتن فرزند خوانده بسیار دشوار است. پرورشگاه‌ها پر است از بچه‌های بی‎سرپرست و شهر پر از خانه‌های بی‎بچه، به همین منظور مسئولان در قانون جدید سن فرزندخواندگی را تغییر داده اند . مثلا سن فرزندخواندگی از ۱۲ سال به ۱۸ سال افزایش یافته است ،در قانون پیشین کودکانی قابل تحویل به متقاضیان بودند که ۳ سال از سرپرستی آن ها در بهزیستی گذشته باشد و این مدت در قانون جدید به ۲ سال کاهش می‌یابد.اما همچنان موارد و مشکلات فراوانی وجود دارد، یکی از این مسائل مربوط به ارث بردن فرزند‎خوانده است.

 افراد فقط در دو حالت ارث می برند

طبق قانون،برای ارث بردن یا باید رابطه خونی باشد و یا اینکه زن و شوهر باشند. در غیر این صورت مجوزی برای ارث بردن دیگری وجود ندارد.

در بعضی از کشورهای عربی هر شخصی می‎تواند با وصیت، وارث خود را مشخص کند و به هر میزان که بخواهد بعد از فوت به کسی ارث بدهد اما با توجه قوانین ارث در کشور ما، نمی توان میزان سهم الارث افراد را تغییر داد. آنچه که هر شخص می تواند قبل از فوت انجام بدهد، وصیت تا یک سوم اموال بعد از فوت است.

با این توضیحات با توجه به قوانین فعلی ،تعلق ارث به فرزند خوانده وجاهت قانونی ندارد.

همانطور که می دانید بعد از فوت فرد، اولین قدم برای مراحل تقسیم ارث، گرفتن گواهی انحصار وراثت است و در انحصار وراثت فرزندخوانده جایگاهی ندارد چون جز ورثه محسوب نمی‎شود.

حتی اگر اسم فرزند خوانده در شناسنامه شخصی که او را به فرزندخواندگی پذیرفته وارد شده باشد باز هم از ارث محروم است.

چه می توان کرد که بعد از فوت سرپرست، حقوق فرزند خوانده ( ارث فرزند خوانده ) تضییع نشود:

• اینکه سرپرست در زمان حیات مال یا اموالی به نام فرزند‎خوانده منتقل کند.
• در قالب صلح عمری، ملکی را به فرزند خوانده واگذار کند. اما دو شرط در این قرارداد وجود دارد ، یکی آن است که تا زمانی که در قید حیات است منافع آن ملک متعلق به آن ها خواهد بود ، دوم آن است که با فوت شخص، ملک و مال موردنظرشان به نام فردی که مشخص کرده‎اند خواهند شد.
• اموال خود را برای او وصیت تملکی کنند.یعنی اینکه وصیت کنند بعد از فوت آنها اموال به فرزندخوانده تعلق بگیرد.

نکته: آنچه باید دوباره متذکر شد اینکه در صورت فوت فرزند خوانده، سرپرست او نیز از فرزند خوانده ارث نمی‎برد.

کودکان مجاز

اما بد نیست به این موضوع اشاره کنیم که گرفتن فرزند از بهزیستی کار بسیار دشواری است که برای این امر هم والدین و هم کودکان باید شرایطی داشته باشند.از جمله اینکه :

• کودکانی به فرزندی سپرده خواهند شد که والدین یا جد پدری آنها، شناخته شده نباشند. از طرف دیگر این کودکان باید تحت سرپرستی سازمان بهزیستی قرار گرفته باشند، به عبارتی قبل از سپردن کودکان به فرزندی این کودکان باید از طریق مراجع قضایی در اختیار سازمان بهزیستی قرار گیرند و مهم‌تر اینکه این کودکان باید به خانواده‌هایی سپرده شوند که قانون تعیین کرده است.
• کودکانی را می‌توان به عنوان فرزند خوانده انتخاب کرد که تمام تلاش‌ها و کوشش‌های حرفه‌ای برای شناسایی والدین و بازگشت کودک به خانواده مؤثر واقع نشده است.
• زن و شوهر داوطلب سرپرستی، ایرانی و مقیم ایران باشند.
• پنج سال تمام از تاریخ ازدواج آنها گذشته و از این ازدواج صاحب فرزند نشده باشند.
• سن یکی از زوج ها حداقل سی سال باشد.
• زن و شوهر محکومیت جزائی به علت ارتکاب جرائم عمدی نداشته باشند.
• زوج ها دارای صلاحیت اخلاقی و همچنین از تمکن مالی برخوردار باشند.
• زوج ها به بیماری صعب العلاج مبتلا نباشند.
• زوج ها به الکل یا مواد مخدر و سایر اعتیاد مضر معتاد نباشند.

فرزندخوانده ارث نمی برد، اما سرپرستان او می توانند به عنوان صلح یا‏‎ ‎‏بخشش مالی به او واگذار کنند.

همچنین بخوانید:

سند منگوله دار و دلایل تبدیل آن به تک برگی

حقوق و مستمری بیمه شده بعد از فوت چه می‌ شود؟

آنچه باید درباره دفینه بدانید!