قانون جدید و مجازات چک برگشتی

یکی از مسائل مهمی که در خصوص پرداخت چک وجود دارد آن است که گاهی اوقات چک پرداخت نشده و در واقع چک به صورت بلامحل صادر شده است. این نوع از چک‌ها را که در بانک برگشت می‌خورند را در اصطلاح چک برگشتی می‌گویند.

مطابق قانون صدور چک‌، کسی که چک صادر می‌کند باید در تاریخ درج شده در چک به اندازه مبلغ نوشته شده در چک، در حساب بانکی‌ خود وجه نقد داشته باشد. در غیر این صورت، می‌توان چک را برگشت زد و علیه صادر کننده چک اقدامات قانونی لازم را انجام داد. در این مطلب از مجله دلتا به قانون و مجازات جدید چک برگشتی می‌پردازیم.

شرایط برگشت زدن چک

• نبودن وجه نقد در حساب و یا کافی نبودن آن
• صدور دستور عدم پرداخت وجه چک از طرف صاحب حساب به بانک
• وجود اشتباه یا تنظیم چک به صورت نادرست از قبیل: مطابقت نداشتن امضا، اختلاف در مطالب چک، قلم خوردگی و …
• صدور چک از حسابی که مسدود است

شکایت از چک برگشتی

به منظور شکایت و طرح دعوی کیفری در خصوص چک برگشتی، دارنده چک( شخصی که اولین بار چک را به بانک ارائه داده و گواهی عدم پرداخت به نام وی صادر شده است) بایستی ظرف مدت ۶ ماه از تاریخ صدور چک به بانک مراجعه کرده و اقدام به برگشت زدن چک نموده و گواهی عدم پرداخت را دریافت نماید.

پس از آن بایستی در یک مهلت ۶ ماهه به دادسرای منطقه مراجعه نمود و طرح دعوی کیفری خود را در خصوص چک برگشتی با تنظیم دادخواست به انجام برساند.

قانون جدید چک برگشتی

مجلس شورای اسلامی ۱۰ ماده طرح اصلاح قانون صدور چک را تصویب کرد که بر اساس آن صدور دسته چک جدید فقط ازطریق سامانه صدور یکپارچه چک(صیاد) امکان‌پذیر خواهد بود.

طبق مصوبه جدید مجلس، بعد از گذشت ۲۴ ساعت از اعلام برگشت خوردن چک، شخص علاوه بر ممنوعیت افتتاح حساب و صدور کارت بانکی جدید، کلیه حساب‌ها و کارت‌های بانکی صادرکننده چک برگشتی مسدود می‌شود.

مجازات جرم چک برگشتی

• مطابق با ماده ۷ قانون صدور چک« هر کس مرتکب بزه صدور چک بلامحل گردد به شرح ذیل محکوم خواهد شد:
  چنانچه مبلغ مندرج در متن چک کمتر از ده میلیون (۱۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال) باشد به حبس تا حداکثر شش ماه محکوم خواهد شد.
• چنانچه مبلغ مندرج در متن چک از ده میلیون (۱۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال تا پنجاه میلیون (۵۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال باشد از شش ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد.
•  چنانچه مبلغ مندرج در متن چک از پنجاه میلیون (۵۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال بیشتر باشد به حبس از یک سال تا دو سال و ممنوعیت از داشتن دسته چک به مدت دو سال محکوم خواهد شد و در صورتی که صادر کننده چک اقدام به صدور چک‌های بلامحل نموده باشد، مجموع مبالغ مندرج در متن چک‌ها ملاک عمل خواهد بود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب اقدامات حقوقی وصول چک برگشتی را مطالعه کنید.