اگر یکی از دو طرف ازدواج، دچار بعضی عیبهای مشخص باشد، همسرش میتواند به صورت یکطرفه و بدون رضایت او، ازدواج را فسخ کند. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع فسخ نکاح به علت بیماری میپردازیم.
اگر مرد یا زن دچار جنون یا دیوانگی باشند، طرف مقابل میتواند نکاح را فسخ کند. احتمالا کسی شکی ندارد که این حکم قانونگذار کاملا عادلانه و منطقی است. تصورش را بکنید که فردی با کسی دیگر ازدواج کند که دچار بیماریهای روانی جدی و شاید خطرناک است. مسلما با چنین فردی نمیتوان به راحتی از «طلاق» حرف زد؛ به همین دلیل، قانونگذار حق فسخ یکجانبه این ازدواج را مطرح کرده است. البته تشخیص اینکه بیماری فرد «جنون» است یا بیماری روحی دیگر، با متخصصانی است که دادگاه معلوم میکند.
درست است که جنون هم برای مرد و هم برای زن، باعث فسخ نکاح است، اما تفاوتهایی هم میان این دو وجود دارد. مثلا جنون شوهر، چه قبل از ازدواج و چه بعد از آن ایجاد شود، به زن اجازه فسخ را میدهد، اما جنون زن فقط هنگامی موجب حق فسخ برای مرد است که در حال عقد وجود داشته باشد. تازه باید بدانید که مرد یا زن به شرطی دارای حق فسخ به خاطر جنون همسرشان هستند که هنگام عقد، از جنون او آگاهی نداشته باشند.
عیبهایی وجود دارند که هر کسی دچارشان باشد، طرف مقابل میتواند با استفاده از آنها، ازدواج را فسخ کند. به جز جنون که بین زن و مرد مشترک است، بعضی عیوب مختص مردان و بعضی هم مختص زنان است.
عیوب ویژه مرد منحصر به بیماریهایی است که توان برقراری رابطه زناشویی با همسر را از مرد بگیرد. این موارد بهطور کامل در قانون مدنی آورده شده است. برای اطلاع از مطالبی در مورد قوانین رابطه زناشویی به مطلب آیا رابطه جنسی نامشروع زندان دارد؟ مراجعه کنید.
بعضی از عیوب ویژه زن هم که حق فسخ را به شوهر میدهند، عبارتاند از:
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب ازدواج سفید، ازدواجی از نوع رابطه نامشروع را مطالعه کنید.
امروزه با فراگیر شدن استفاده از فضای مجازی توسط قشرهای مختلف جامعه، برخی از جرایمی که سابقا امکان ارتکاب نداشتند، به راحتی از طریق شبکههای اجتماعی مختلفی همچون تلگرام، واتساپ یا اینستاگرام انجام میشوند. از جمله این جرایم، میتوان به جرم انتشار تصاویر نامناسب در فضای مجازی اشاره نمود. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع مجازات فرستادن عکس برای نامحرم میپردازیم.
گاهی تصاویر ارسال شده برای دیگران یا تصاویر منتشر شده در فضای مجازی، تصاویر نامناسب ارزیابی میشود. در واقع، این تصویرها شامل تصاویر برهنه و همچنین تصاویری است که ناظر بر اعمال جنسی است. تفاوتی ندارد که تصاویر ارسال شده متعلق به خود فرد باشد یا اینکه متعلق به دیگری باشد.
نحوه انتشار تصاویر نامناسب در فضای مجازی به کیفیت ذکر شده، بر اساس قانون، جرم محسوب میشود. لذا اگر ارسال تصویر برای نامحرم یا انتشار تصویر نامناسب در فضای مجازی بهصورت مستهجن باشد، قانون فرد ارسالکننده را مجرم تلقی میکند. همچنین اقدام به رسیدگی به جرم انتشار تصاویر نامناسب در فضای مجازی مینماید.
گاهی ارسال تصاویر خود برای فرد نامحرم، علاوهبر اینکه مصداق جرم انتشار تصاویر نامناسب در فضای مجازی است، میتواند مصداقی از جرم رابطه نامشروع نیز باشد. حتی اگر شامل تصاویر مستهجن نیز نباشد. چون ارتباط غیر ضروری میان زن و مردی که رابطه ازدواج ندارند، نوعی ارتباط نامشروع است.
” هرکس به وسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی یا حاملهای داده، محتویات مستهجن را منتشر، توزیع یا معامله کند یا به قصد تجارت یا افساد، تولید یا ذخیره یا نگهداری کند، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد ” .
لازم به ذکر است که در برخی موارد انتشار تصاویر برای نامحرم مشمول جرم رابطه نامشروع است و در چنین مواردی، اگر اثبات رابطه نامشروع از طریق فضای مجازی توسط شاکی صورت گرفته باشد، ممکن است که طرفین به مجازات رابطه نامشروع نیز محکوم شوند که مجازات رابطه نامشروع بر اساس قانون مجازات اسلامی عبارت است از شلاق تا ۹۹ ضربه که میزان آن را قاضی با توجه به اوضاع و احوال پرونده مشخص میکند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب ازدواج سفید، ازدواجی از نوع رابطه نامشروع را مطالعه کنید.
در خصوص قوانین گشت ارشاد، جزییات، حدود اختیارات و نحوه تعامل و برخورد آن با مردم سوالات زیادی مطرح است. برای مثال بسیاری پس از آنکه تعهد توسط گشت ارشاد از آنها اخذ میگردد نگران میشوند. همچنین این سوال برایشان پیش میآید که آیا تعهدهای اخذ شده در گشت ارشاد سوء سابقه کیفری محسوب میشود؟ در این مطلب از مجله دلتا به موضوع عواقب تعهد در گشت ارشاد میپردازیم.
بیحجابی یعنی فرد آنچه در دین اسلام و شرع برای پوشش و حدود آن مشخص شده است را رعایت نکند. اسلام برای پوشش زنان حد و حدود و مرزهایی را تعریف کرده است و تمامی زنان مسلمان ملزم به رعایت آن هستند.
همانگونه که گفتیم یکی از منابع تاثیرگذار بر قانون کشور ما شرع است. از آنجا که شرع تاکید بر حجاب داشته یکی از مسایل مورد توجه قانونگذار نیز مساله حجاب بوده و برای عدم رعایت آن مجازات در نظر گرفته است.
بنابراین چنانچه زنان و دختران اقدام به کشف حجاب نمایند و بیحجاب در انظار عمومی ظاهر گردند، مرتکب جرم کشف حجاب و بیحجابی شدهاند و به مجازات بیحجابی و حکم جرم زنان و دختران بیحجاب محکوم خواهند شد.
در تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی آمده است” زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر انظار عمومی ظاهر میشوند، به حبس از ده روز تا دو ماه یا جریمه نقدی از پنجاه تا پانصد هزار ریال محکوم خواهند شد.” این مجازات تعیین شده، مجازات بدحجابی یا بیحجابی زنان است.
تعهدات گشت ارشاد مرجعی برای استعلام نیست. مواردی که از مراجعین تعهد گرفته میشود در سامانه پلیس امنیت اخلاقی میماند و ممکن است با مراجعه والدین و جست و جوی نام افراد سوابق تعهدنامه موجود یافت شود.
خیر اخذ هرگونه تعهد از طرف گشت ارشاد توسط هیچ مرجعی قابل استعلام نخواهد بود و فقط زمانیکه در ادامه تعهدنامه پرونده در دادسرا تشکیل شود و منجر به حکم قطعی و هم مشمول سوءپیشینه کیفری گردد اثر منفی دارد. تعهداتی که بانوان در گشتارشاد میدهند سوءپیشینه محسوب نشده و در هیچ نوع گواهی درج نخواهد شد.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب جمله میکشمت چهقدر زندانی دارد؟ را مطالعه کنید.
معمولا طلاها در زندگی زناشویی به زن هدیه داده شدهاند و این عمل، تحت عنوان عقد هبه قرار میگیرد. همچنین این امکان وجود دارد که مرد، طلاها را به زن امانت داده باشد. بنابراین، در هنگام طلاق ممکن است اختلافاتی در خصوص تعیین تکلیف طلا بعد از جدا شدن زن و مرد ایجاد شود و مرد قصد داشته باشد که طلاهای هدیه داده شده را پس بگیرد. لذا در این وضعیت، این سوال برای زوجین ایجاد شود که مالکیت طلا با چه کسی است؟ در این مطلب از مجله دلتا به موضوع مالکیت طلا بعد از طلاق میپردازیم.
طلاق، به عنوان یکی از اسباب برهم زدن نکاح محسوب میشود. به این معنا که به رابطه زوجیت میان زن و مرد پایان میدهد. اما از آن جهت که بر طبق رسوم، مرد به مناسبتهای مختلف، طلاهایی را به همسر خود میدهد، بحث مالکیت طلا در طلاق در بسیاری از دعاوی طلاق مطرح میگردد.
در قانون مدنی و قوانین مرتبط، به تعیین تکلیف طلا بعد از جدا شدن زن و مرد پرداخته نشده است. اما در حالت کلی، بخشیدن طلا و جواهر به زن را میتوان نوعی هبه در نظر گرفت.
بر اساس ماده ۷۹۵ قانون مدنی: “هبه، عقدی است که به موجب آن، یک نفر، مالی را مجانی به شخص دیگری میدهد.” براساس بخش آخر همین ماده، به موجب عقد هبه، زن مالک طلا میشود و میتواند هرگونه تصرفی در آن کند.
در این شرایط، مالکیت مال به شخصی تعلق میگیرد که مال به او هدیه شده است. بنابراین، درصورتیکه طلا و جواهر به زن هدیه داده شده باشد، مالکیت آنها بر اساس قانون به خود زن تعلق دارد. اما باید به این نکته اشاره شود که در برخی موارد، عقد هبه قابل رجوع است( یعنی میتوان در برخی موارد مواردی که هبه داده شده مانند طلا را پس گرفت)، زیرا هبه عقدی جایز است.
درصورتیکه عقد هبه را یک عقدی جایز بدانیم شخص هبهکننده(شوهر) هر زمان که بخواهد میتواند این عقد را بر هم زند و مال هبه شده را دوباره از آن خود نماید. اما این رجوع به هبه باید در شرایط خاصی صورت بگیرد این شرایط عبارتند از:
همانطور که گفته شده طلاها و هدایای که مرد یا خویشاوندان وی به مناسبتهای مختلف به زن هدیه دادهاند متعلق به وی است. زن میتواند هرگونه دخل و تصرفی در آنها داشته باشد. اما اگر این طلاها به عنوان هدیه به زن داده نشده باشد، مرد میتواند به هنگام طلاق، تقاضای پس گرفتن طلا از زن را در دادگاه مطرح کند.
به عنوان مثال مرد میتواند ادعا کند که طلاها به عنوان امانت در دست زن بوده است. مثلا مرد طلاها را به عنوان سرمایه خریده است و به زن سپرده تا از آنها نگهداری کند. البته مرد برای اینکه بتواند در خصوص استرداد طلا از زوجه درخواستی داشته باشد باید بتواند برای ادعای خود سندی همانند فاکتور خرید طلا و جواهرات را ضمیمه تقاضای خود نماید. درغیراینصورت امکان اثبات این تقاضا برای مرد بسیار سخت است. اگر به مباحث طلاق علاقه دارید به مطلب چگونه مردان بدون دلیل، همسران خود را طلاق دهند؟ مراجعه کنید.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب آیا مراجعه به فالگیر مجازات دارد؟ را مطالعه کنید.
طلاق از طرف مرد در ایران به عنوان یک حق قانونی شناخته شده است. برای این موضوع در قانون مدنی ماده قانونی خاص هم آورده شده است. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع طلاق از طرف مرد بدون دلیل میپردازیم.
مردان در کشور ما این اجازه را دارند که هر موقع بخواهند با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی دادخواست طلاق برای جدایی از زن خود را بدهند. حتی برای این کار نیازی ندارند تا دنبال دلیل و مدرکی باشند تا ضمیمه دادخواست طلاق کنند و آنها را در دادگاه نزد قاضی دادگاه ثابت کنند تا بتوانند از این حقشان استفاده کنند.
اما چنین حقی در قانون ایران برای زنان در نظر گرفته نشده است. زنان حتما بایستی دلایلی برای درخواست جدایی از شوهرشان داشته باشند. آن دلایل را باید در دادگاه نزد قاضی به اثبات برسانند تا بتوانند از شوهرشان جدا شوند. یکی از وظایفی که زنان در ازدواج دارند تمکین کردن هست، سوالی که همیشه مطرح میشود آن است که آیا زنی که تمکین نمیکند، مجازات دارد؟
شرایطی برای مردان خواهان طلاق در نظر گرفته شده است که برای طلاق زنانشان بایستی به آن عمل کنند. که این شرایط عبارت است از:
اولین و مهمترین شرطی که مردان خواهان طلاق باید به آن عمل کنند را میتوان تحت عنوان پرداخت مهریه زن بیان کرد. مردی که میخواهد زنش را طلاق دهد باید تمام مهریه زن را بهطور کامل پرداخته باشد. در غیر اینصورت صیغه طلاق اجرا و در دفتر اسناد رسمی ثبت نخواهد شد.
شرط بعدی که مرد خواهان طلاق بدون دلیل زن باید به آن عمل کند پرداخت نفقه زن است. مقدار آن را دادگاه بر اساس شئونات اجتماعی و خانوادگی زن تعیین میکند و مرد بایستی بپردازد. بعد از طلاق دادن زن توسط مرد، زن باید سه ماه عده طلاق نگه دارد. در این سه ماه چون طلاق از طرف مرد است طلاق رجعی محسوب میشود. پرداخت نفقه زن در این سه ماه بر عهده مرد است.
پرداخت نصف دارایی شوهر به زن یا تقسیم اموال شوهر باز هم یکی دیگر از شرایط طلاق دادن زن بدون دلیل از سوی مرد است.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب تفاوت رابطه نامشروع و زنا چیست؟ را مطالعه کنید.