چک های صیاد و امنیت بالای آنها

با شناخته شدن چک و استفاده فراگیر از آن برای معاملات بین مردم، بسیاری از افراد با مشکل وصول نشدن چک روبه رو می‎شدند و در برخی موارد موفق به احقاق حق خود و دریافت وجه چک از صادر کننده نمی‎شدند. با تصویب قانون صدور چک در سال 82 و تعیین ضمانت کیفری بر چک‎های بلامحل، در واقع کمی از میزان صدور چک‎های بلامحل کاسته شد. اما این مشکل در بسیاری از موارد همچنان وجود داشت. در نهایت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در سال 97 با ایجاد سامانه ای آنلاین برای استعلام و صدور دسته چک، اقدام به ساماندهی چک کرده است. بر همین اساس سامانه صیاد (سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی چک) به منظور متمرکز کردن فرآیند صدور دسته چک‎های بانکی از سوی بانک مرکزی به مرحله اجرا درآمده است.

مزیت سامانه صیاد:

مزیت مهم این سامانه متمرکز کردن درخواست دسته چک، امکان اعتبارسنجی صاحبان دسته چک و اصالت امضا آن‎ها است و به این ترتیب از اختصاص دسته چک به افرادی که صلاحیت ندارند و افراد با سوء پیشینه مالی و بانکی جلوگیری می‎کند.

ویژگی های سامانه صیاد:

• اختصاص شماره شناسه یکتا به هر برگ از دسته چک صیاد
• ساده تر شدن پیگیری هر برگ چک صیاد در سراسر کشور
• امکان استعلام اعتبار صاحبان حساب و امضا
• جلوگیری از صدور دسته چک برای افراد با سوء پیشینه مالی
• اختصاص بارکد دو بعدی به هر برگ از چک که حاوی اطلاعات برگ چک و صاحب حساب است
• تشکیل یک بانک اطلاعاتی یکپارچه از وضعیت صدور چک در سراسر کشور
• امکان گزارش‎گیری و آمار از وضعیت دسته چک‎های صادر شده در کشور

تفاوت چک صیاد با چک های قدیمی:

بر خلاف دسته چک‎‎های معمولی که بانک صادرکننده چک، طرح و شکل و شمایل مخصوص به همان بانک را روی چک‎ها اعمال می‎کرد، دسته چک صیاد به صورت یکپارچه و با رنگ گلبهی و ابعاد یکسان منتشر شده است.

علاوه بر ویژگی‎های ظاهری که برای یکسان‎سازی تمامی چک‎ها صورت گرفته، سه ویژگی امنیتی در این چک نیز وجود دارد: 1-  سری و سریال­های چک به صورت برجسته چاپ شده و با لمس انگشت قابل تشخیص است. 2- ویژگی‎های امنیتی تصویری به شکل واتر مارک و طرح مخفی که با قرار گرفتن چک در معرض نور مشخص می‎شود. 3- سومین طرح امنیتی این است که ویژگی در این چک‎ها قرار داده شده که اصالت چک را با ابزار‎های خاص می‎توان مورد بررسی قرار داد، که این ابزارها توسط بانکداران و اشخاصی که استفاده مستمر از چک دارند قابل تهیه است.

مشخصات امنیتی چک‎های صیاد:

همان‎طور که در بخش تفاوت­ چک‎­های عادی با چک صیاد، به برخی از ویژگی‎­های منحصربه فرد این قبیل چک‎­ها اشاره شد، طراحی کلیه نقش‎های چک­های صیاد به صورت خطی و با استفاده از نرم افزارهای امنیتی انجام گرفته است، به صورتی که هر خط حامل اطلاعات مربوط به رنگ خود است. در خمیر کاغذ چک‎های صیاد نیز از تصویر سه بعدی نشان و عبارت چاپخانه دولتی ایران استفاده شده که در مقابل نور قابل رویت است. همچنین در چک های صیاد، چاپ شماره سریال‎ها با استفاده از مرکب مشکی فلورسنت بوده و تحت تابش نور ماورا بنفش به رنگ سبز تیره دیده می‎شود. علاوه بر این در فرآیند ساخت کاغذ این چک ها از موادی استفاده شده که در صورت تماس با مواد شیمیایی از خود واکنش نشان داده و تغییر رنگ می دهد. استفاده از الیاف فلورسنتی که در سطح کاغذ پراکنده شده‎اند از دیگر ویژگی امنیتی چک­های صیاد است. این الیاف در زیر نور ماورا بنفش در چهار رنگ سبز، زرد، قرمز و آبی قابل مشاهده است.

برای مطالعه‎ی بیشتر به نکات حقوقی ملکی، دانستنی های حقوقی ملکی، مجله دلتا مراجعه کنید.