آشنایی با قوانین مهریه طبق توافق طرفین ضمن عقد، تفاوتهای مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه، قوانین جدید مهریه، مهریه تا چند سکه قابل اجرا و مجازست، آخرین وضعیت مراحل اجرا گذاشتن مهریه از مواردی مهم هستند که لازم است زوجین از آنها اطلاع داشته باشند. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع قوانین جدید مهریه میپردازیم.
عندالمطالبه بودن مهریه: به این معنی است که به محض امضای عقدنامه، زن اگر بخواهد میتواند با مراجعه به محاکم و دادگاههای خانواده یا مراجعه به اجرای ثبت بخواهد که مرد مهر یا قسمتی از مهریه را بپردازد.
عندالاستطاعه بودن مهریه: به این معنی است که زن زمانی میتواند مهریه خودش را مطالبه کند و مرد را ملزم به پرداخت آن کند که استطاعت پرداخت مهریه را به عهده زوج ببیند. یعنی مرد توان پرداخت داشته باشد. اگر توان پرداخت نداشته باشد زن این حق را نخواهد داشت.
در قانون جدید مهریه در سال ۹۹ برخی به اشتباه، گمان میکنند که اگر مهریه همسر مثلا ۵۰۰ سکه طلا باشد، مردان تنها ملزم به پرداخت ۱۱۰ سکه طلا خواهند بود.
در حالیکه قانون مهریه سال ۹۹ در جهت حبسزدایی و کمتر کردن آمار زندانیان مهریه در نظر گرفته میشود.
بدان معنی است که پس از مطالبه مهریه توسط زن، تنها تا سقف ۱۱۰ سکه، محکومیتهای مالی به همراه خواهد داشت.
یعنی زن میتواند تا سقف ۱۱۰ سکه طلا حکم جلب شوهر خود را از دادگاه بگیرد. اما مابقی مهریه نیز باید پرداخت شود.
مرد میتواند درخواست تقسیط (قسطبندی) بدهی را ارائه دهد. این مقدار تقسیط شده میتواند با تعیین میزان و شرایط اقساط توسط دادگاه، به زن پرداخت شود.
توجه کنید مطابق بخشنامهای که توسط ریاست محترم قوه قضائیه صادر شده است کلیه محاکم ایران از پذیرش دادخواست مهریه در ابتدا بدون مراجعه قبلی به اداره ثبت منع شدهاند.
با این توضیح که چه وکیل مهریه داشته باشید یا خودتان به شخصه اقدام میکنید گام اول مراجعه به دفتر ازدواجی است که عقد آنجا ثبت رسمی شده است و در ادامه درخواست صدور اجراییه برای هر مقدار از مهریه.
گام بعدی مراجعه به اداره ثبت اسناد و املاک (اداره اجرای مهریه) است.
در اینجا اولا میشود زوج را ممنوعالخروج کرد و ثانیا میتوان اموال او را درخواست توقیف داد و اگر اموالی نباشد و مشخصات را ندانید اداره مذکور از مراجعه ذی صلاح مثل راهور یا بانک استعلام میکند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی آیا مهریه زن خیانتکار، پرداخت میشود؟ مطالعه کنید.
بر اساس قانون حمایت از خانواده، حضانت فرزند از بدو تولد تا ۷ سالگی برعهده مادر است. پس از آن حضانت به پدر منتقل میشود. البته والدین میتوانند گاهی اوقات خودشان توافق کنند که حضانت فرزند به چه کسی برسد. همچنین رسیدن حضانت فرزند به یکی از والدین به معنای آن نیست که دیگری از دیدن فرزند خود محروم شود. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع محرومیت از دیدار فرزند میپردازیم.
منع ملاقات فرزند تحت حضانت، توسط یکی از والدین، منع قانونی دارد. با ارائه دادخواست ملاقات به دادگاه، میتوان مجوز ملاقات فرزند(اکثرا در حضور یک ناظر) را طبق صلاحدید دادگاه، دریافت کرد.
مکان و زمان ملاقات نیز توسط دادگاه تعیین میشود. اقدام خلاف دستور دادگاه توسط فرد عهدهدار حضانت، در مواردی منجر به سلب حضانت از وی میشود.
چنانچه رسیدگی به پرونده حضانت در دادگاه طول بکشد، امکان دریافت حکم ملاقات موقت از دادگاه توسط هر یک از زوجین وجود دارد.
برای حضانت فرزند قوانین متعددی تدوین شده است. حتی گاهی اوقات دادگاه، خود با توجه به مصلحت فرزند و متناسب با حقوق بشر درباره حضانت او تصمیمگیری میکند.
مطابق ماده ۴۰ قانون حمایت از خانواده هر فردی که از اجرای حکم دادگاه درباره حضانت فرزند خودداری کند یا مانع اجرای درست این حکم شود، با او مقابله میشود.
حتی اگر فردی که حضانت به او رسیده است از دادن طفل خودداری کند، بر حسب تقاضای ذیالنفع و به دستور دادگاه، فرد تا زمان اجرای حکم بازداشت میشود.
ماده ۵۴ قانون حمایت از خانواده درباره مجازات و محکومیت فردی که مانع ملاقات فرزندان با پدر یا مادرشان میشود، صحبت و مجازاتی را هم مقرر کرده است.
اگر هر یک از والدین که حضانت فرزند را برعهده دارند، مانع ملاقات فرزند با والد دیگری شوند، برای بار اول به پرداخت جزای نقدی درجه ۸ و در صورت تکرار به حداکثر مجازات مذکور محکوم میشوند.
در مواردی دیده میشود که زن با بخشیدن مهریه خود به مرد، حق حضانت را از وی میگیرد. اما در چنین حالتی چنانچه مرد عدم صلاحیت زن را در نگهداری از فرزند ثابت نماید، میتواند سرپرستی طفل را مجدد بر عهده گیرد.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی قانون، حقوق فرزندان حاصل از ازدواج موقت با کیست؟ مطالعه کنید.
بیمه بیکاری تسهیلاتی قانونی بوده که قانونگذار برای آن دسته از کارگران و شاغلان که بهصورت غیر ارادی مجبور به ترک شغل خود شدهاند، در نظر گرفته است. ضمن آنکه فرد بیکار باید آماده برای کار و پذیرفتن شغل جدید نیز باشد. این تسهیلات میتواند مزایا و معایبی را برای کارگران و افراد شاغل به همراه داشته باشد. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع نکات مهم بیمه بیکاری میپردازیم.
بیکاری غیرارادی: یکی از شروط مهم غیرارادی بودن ترک شغل است. واژه غیرارادی دو حالت خاص دارد. یک حالت آن است که شما به علت حوادث غیرمترقبه مانند سیل، حریق، زلزله و امثال آن از کار بیکار شده باشید. حالت دیگر آن است که شما به علت تغییرات ایجاد شده در واحد محل کار، از کار بیکار شده باشید.
داشتن تابعیت ایرانی: برای استفاده از این مستمری نیاز است که شما دارای تابعیت ایرانی بوده و افرادی که تابعیت ایرانی ندارند نمیتوانند آن را دریافت کنند.
تابع قانون کار: نیاز است که افراد قبل از بیکار شدن در واحد محل کار تحت پوشش قانون کار و قانون تامین اجتماعی بوده باشند.
سابقه بیمه: افراد باید قبل از آنکه بیکار شوند، به مدت ۶ ماه سابقه بیمه تامین اجتماعی داشته باشند. البته افرادی که به علت حوادث غیرمترقبه که به آن اشاره شد بیکار میشوند، از داشتن این شرط معاف هستند و نیازی به سابقه بیمه ندارند.
در صورت امکان بعد از سربازی: افراد مجردی که در دوران دریافت بیمه بیکاری به خدمت اعزام شوند، مستمری آنها قطع خواهد شد. بعد از پایان خدمت چنانچه باز هم واحد کار از اشتغال آنها امتناع کند، میتوانند ادامه مقرری خود را دریافت کنند.
بسیاری نگران هستند که استفاده از بیمه بیکاری در میزان سوابق بیمهای آنها اثر منفی داشته باشد و بدین صورت دیرتر بتوانند از مزایای بازنشستگی استفاده کنند.
در این خصوص باید گفت که براساس قوانین و مقررات فعلی، مدت زمان دریافت این مقرری نیز جزو سوابق بیمهای فرد جهت بازنشستگی یا موارد دیگر محسوب میشود.
این سوال نیز جزو سوالات بسیار پرتکرار در بحث بیمه بیکاری است. متقاضیان استفاده از این تسهیلات معمولا این سوال را در ذهن دارند که معایب استفاده از بیمه بیکاری چیست؟
در پاسخ باید گفت که در این خصوص چندان جای نگرانی نیست. اینگونه نیست که استفاده از این مستمری تاثیر بسیار منفی در آینده داشته باشد. همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، مدت زمان دریافت مستمری جزو سابقه افراد محسوب میشود.
اما نکته اساسی در خصوص عواقب گرفتن بیمه بیکاری به حقوق بازنشستگی افراد بر میگردد. میزان مستمری بازنشستگی براساس پرداختی دو سال آخر کار محاسبه خواهد شد.
اکثر کارشناسان توصیه میکنند که بهتر است در دو سال آخر قبل از بازنشستگی از بیمه بیکاری استفاده نکنید.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی نکات کلیدی درباره بیمه خودرو که نمیدانید مطالعه کنید.
عقد ازدواج یا نکاح، مانند سایر عقود سبب میشود که حقوق و تکالیفی به عهده زوجین قرار گیرد. به عنوان مثال، مرد مکلف است که در عقد دائم به زن خود نفقه دهد و در مقابل، زن موطف به تمکین شده است. یکیدیگر از تکالیف مالی مهمی که در عقد نکاح به وجود میآید، تکلیف مرد از بابت پرداخت مهریه به زن است. اما آیا این تکلیف به دنبال فروپاشی کانون خانواده و از بین رفتن صمیمیت میان زوجین در اثر خیانت زن از بین خواهد رفت؟ در این مطلب از مجله دلتا به موضوع مهریه زن خیانتکار میپردازیم.
زمانیکه عقد نکاح بین زوجین برقرار شده باشد، زن مالک مهریه است و حق مهریه به او تعلق میگیرد.
بنابراین اگر حتی زن خیانت کرده باشد و رابطه نامشروع داشته باشد، مرد میتواند از زن خود در این مورد شکایت کیفری کند. اما حق مهریه زن خیانتکار همچنان سرجایش است و اگر زن مهریهاش را مطالبه کند، مرد وظیفه دارد که مهریه را پرداخت کند.
بنابراین برقراری رابطه نامشروع و خیانت زن باعث از بین رفتن حق مهریه زن نمیشود. چون حق مهریه برای زن در زمان عقد نکاح واقع شده است و در همان زمان مرد موظف به پرداخت آن شده است.
البته اگر مرد متوجه خیانت زن شود و بخواهد از زن شکایت کند، زوجین میتوانند با طلاق توافقی شرط کنند که در صورت شکایت نکردن مرد از زن خیانتکار، زن نیز مهریه خود را بهصورت تمام و کمال به مرد ببخشد.
اگر عقد دو نفر قبل از اینکه باهم رابطه جنسی داشته باشند، به دلیل خیانت زن به شوهر یا داشتن رابطه نامشروع با شخص دیگری به طلاق منجر شود، حق مهریه زن نصف مهریه تعیین شده خواهد بود. چون طبق قانون، مهریه زن در دوران عقد نصف است.
در نظر داشته باشید که به دلیل نداشتن ارتباط جنسی حق مهریه زن در این رابطه نصف میشود و هیچ دلیل دیگری حتی خیانتکار بودن زن، تاثیری در کم کردن میزان مهریه تعیین شده ندارد.
متاسفانه در حال حاضر برخی از مردان از ترفندهای ندادن مهریه استفاده میکنند و مهریه زنان را پرداخت نمیکنند. مثلا برخی حسابی به نام زن باز میکنند و با واریز پولهایی به حساب آنها مدعی پرداخت مهریه به اینصورت میشوند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مجازات حبس زن در خانه توسط شوهر چیست؟ مطالعه کنید.
مطابق قوانین تامین اجتماعی و استخدام کشوری، در جهت حمایت از اعضای خانواده دو گروه از افراد (کارگران و کارمندان) پس از فوت آنها، حقوق پرداختی قطع نمیشود. این حقوق از طریق سازمانهای حمایتکننده یعنی سازمان تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری، به وراث آنها پرداخت میشود. یکی از این وراث، زن متوفی بوده که برای دریافت حقوق شوهر پس از مرگ وی دارای صلاحیت قانونی است. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع شرایط دریافت حقوق شوهر میپردازیم.
به موجب بند ۱ ماده ۸۱ قانون تامین اجتماعی: « همسر دائم بیمه شده متوفی تا زمانیکه شوهر اختیار نکرده است.» از جمله «بازماندگان واجد شرایط متوفی بوده که استحقاق دریافت مستمری را خواهد داشت.»
بنابراین مطابق قانون تامین اجتماعی، شرایط زن برای دریافت حقوق شوهر پس از مرگ عبارتند از آنکه: زن، همسر دائم فرد فوت شده باشد و بعد از فوت متوفی، مجددا ازدواج نکرده باشد.
نکته مهم آن است که این بخش از بند ۱ ماده ۸۱ قانون تامین اجتماعی که مقرر داشته است: « مادامکه مجددا ازدواج نکرده باشد.»
به موجب بند ۱ ماده ۴۸ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ که مقرر داشته: «همسر دائم متوفی از حقوق وظیفه یا مستمری وی برخوردار میگردد و ازدواج وی مانع دریافت حقوق مذکور نیست» نسخ شده است و بنابراین در حال حاضر، ازدواج مجدد زن مانع از دریافت حقوق مستمری شوهر نیست.
نحوه تقسیم حقوق شوهر پس از مرگ وی و سهم زن، مطابق ماده ۸۳ قانون تامین اجتماعی مشخص شده است.
به موجب این ماده، سهم زن از حقوق شوهر پس از مرگ وی، معادل ۵۰ درصد مستمری وی است.
شرایط زن برای دریافت حقوق شوهر در بند (ت) ماده ۸۶ قانون استخدام کشوری بیان گردیده است که مشابه ماده ۸۱ قانون تامین اجتماعی است.
با این توضیح که: « همسر دائمی متوفی تا زمانیکه مجددا شوهر نکرده باشد.» برای دریافت حقوق شوهر پس از مرگ وی، دارای صلاحیت خواهد بود.
البته در حال حاضر، طبق قانون استخدام کشوری نیز اگر زنی مجددا ازدواج کرده باشد مانع از دریافت حقوقی مستمری شوهرش نیست.
نحوه تقسیم حقوق شوهر پس از مرگ وی در قانون استخدام کشوری و سهم زوجه، مطابق ماده ۸۷ قانون استخدام کشوری مشخص گردیده است.
به موجب این ماده: «حقوق وظیفه بهطور مساوی بین وراث قانونی قسمت میشود.» بنابراین سهم زوجه از حقوق شوهر پس از مرگ وی در قانون استخدام کشوری، مساوی با سهم بقیه وراث است.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی آیا مهریه بعد از ازدواج مجدد زن قطع میشود؟ مطالعه کنید.