مهریه یک بدهی است که در صورت اعسار مرد از پرداخت آن با نظر دادگاه به جای پرداخت یکباره به شکل قسطی دریافت میشود.
شاید یکی از مسائلی که پس از جدایی زوجین از یکدیگر به دغدغه اصلی آنان تبدیل شود بحث مهریه و نحوه پرداخت آن است. در این میان گاهی زوج توانایی پرداخت مهریه به صورت یک جا را ندارد و ناچار به تقسیط مهریه میشود. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی نحوه تقسیط مهریه و نکات قانونی آن میپردازیم.
به طور کلی مهریه مالی است که در هنگام عقد ازدواج مرد متعهد میشود تا پس از ازدواج به همسر خود پرداخت کند. این مال میتواند به صورت نقدی، سکه، طلا و سایر اموال منقول یا غیر منقول باشد، با این حال گاهی زوج به دلیل عدم توانایی در پرداخت که اصطلاحا اعسار از پرداخت مهریه نامیده میشود این مقدار برای زوج قسطبندی و طی قسطهای معینی به زوجه پرداخت میکند.
در قوانین مرتبط با مهریه و نحوه تقسیط مهریه، میزانی برای قسط و اقساط مهریه مشخص نشده است و حتی ملاکی هم برای آن ارائه نشده است و تماما اختیار تعیین آن به قاضی رسیدگی کننده پرونده محول شده است. به عبارت دیگر این قاضی است که با توجه به مهریه و میزان آن، شرایط مالی زوج و دفاعیات زوجه، نحوه قسط بندی مهریه و میزان پیش قسط مهریه را تعیین میکند. بنابراین، مبلغ اقساط مهریه یا همان میزان اقساط مهریه برای همه یکسان نیست و در هر پرونده و در هر شعبه، قاضی دادگاه خانواده به صورت موردی تصمیم گیری میکند.
برخی مردان تصور میکنند بعد از پرداخت چند قسط مهریه میتوانند دیگر آن را نپردازند اما باید به این مساله توجه کرد که در صورت عدم پرداخت این دین، مهریه از حالت اقساط به حالت حال درمیآید و اصطلاحا این دین حال میشود و با منتفی شدن حالت اقساط مرد مجبور خواهد شد تا تمامی آن را به شکل نقد بپردازد و دیگر امکان قسطی شدن مهریه وجود ندارد. به علاوه لازم به ذکر است، عدم پرداخت پیش قسط مهریه و همچنین ادعای عدم توانایی پرداخت پیش قسط مهریه در صورتی که در دادگاه پذیرفته نشود، موجب صدور حکم جلب زوج خواهد شد. عدم پرداخت مهریه تا ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن با شرایطی که در قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی به آن اشاره شده است از موجبات صدور حکم جلب شوهر خواهد بود. از سوی دیگر میتوان پرداخت بر اساس تاریخ مشخصی منظم کرد و مثلا با جلو انداختن یک قسط، قسطهای بعدی را در اول، وسط یا آخر ماه داد. اگر هم تاریخ پرداخت مهریه با یک روز تعطیل مصادف باشد، باید روز بعد برای پرداخت مهریه به دادگاه مراجعه کرد.
برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر حق حبس مهریه و شرایط آن را مطالعه کنید.
افزایش مهریه بعد از ازدواج امکانپذیر است؟
ممنوع الخروج کردن مرد برای مهریه
در چه مواردی مهریه به زن تعلق نمیگیرد؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید
ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی میگوید به مجرد عقد، زن مالک مهریه میشود و میتواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن انجام دهد.
یکی از مهمترین حقوق مالی که در ازدواج برای زن ایجاد میشود مهریه است. تعیین مهریه برای زن پشتوانه مالی محسوب میشود، به محض اینکه صیغه عقد بین مرد و زن جاری میشود و زن به عقد مرد در میآید زن، مالک تمام مهریهای که با یکدیگر به نتیجه رسیدهاند میشود و هرگونه دخل و تصرف را میتواند در آن انجام دهد. زن هر زمان که بخواهد میتواند مهریهاش را درخواست کند و مرد موظف است آن را پرداخت کند. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی موارد عدم تعلق مهریه به زن میپردازیم.
در جواب این سوال باید بگوییم که مهریه حقوق مالی زن است که همواره مرد موظف است آن را پرداخت کند. عواملی از جمله خیانت و غیره و مرتکب جرم شدن از طرف زن باعث نمیشود که مرد مهریه او را نپردازد.
مهریه مالی است که بعد از عقد به مالکیت زن در میآید و زن هر گونه تصرفی که بخواهد در آن میتواند انجام دهد. راجع به زنانی که به آنها مهریه پرداخت نمیشود، خانمی که عقد او به درستی منعقد شده باشد را به هیچ وجه نمیتوان از مهریه قانونیاش محروم کرد حتی در صورت زنای او با مرد غریبه نیز، همسر قانونی او باید به وی مهریه را بپردازد.
اگر زنی فوت کند و مهریهاش را نگرفته باشد و در ضمن پدر و مادر آن زن در قید حیات باشند بر این اساس در قانون سهم هر یک از پدر و مادر یک ششم است که میتوانند آن را درخواست کنند و از زوج بگیرند.
برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر توقیف ملک برای مهریه را مطالعه کنید.
افزایش مهریه بعد از ازدواج امکانپذیر است؟
دریافت مهریه از پدر شوهر در چه شرایطی ممکن است؟
ممنوع الخروج کردن مرد برای مهریه
پرداخت مهریه در ایام کرونا چه شرایطی دارد؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید
تعیین مهریه سنگین توسط زوجه که گاه ادای آن در توان زوج نیست، از مشکلات رایج حقوقی است.
مهریههای سنگین اغلب عندالمطالبه هستند؛ در صورتی که زوج توان پرداخت آن را نه تنها در حال حاضر بلکه در آینده نیز نخواهد داشت. از همین رو بطلان این مهریهها مورد بحث حقوقدانان قرار گرفته است. در این جا این سوال مطرح میشود که آیا این مهریهها فقط صوری هستند و زوج ملزم به پرداخت آنها نیست؟ یا اینکه مبلغ مهریه به هر میزان که باشد زوج متعهد به پرداخت آن است؟ در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی پرداخت مهریه سنگین میپردازیم.
یکی از شرایط معامله یا هر تعهد، مقدور التسلیم بودن آن است. ماده ۳۴۸ قانون مدنی به این موضوع میپردازد. بنابراین در صورتی که امکان تسلیم مال مورد تعهد وجود نداشته باشد، یا اینکه عمل مورد تعهد قابل اجرا نباشد، معامله باطل است. به عنوان مثال؛ الماس کوه نور را نمیتوان به عنوان مهریه قرار داد زیرا دسترسی به آن ممکن نیست. البته اگر مرد قادر به تسلیم مهریه نباشد اما زن قادر به تسلیم آن باشد، امکان مهریه قرار دادن آن، بدون اشکال است. آن چه امروزه در مهریهها شایع است، قرار دادن چیزی به عنوان مهریه است که، ادای آن در توان متعهد نیست؛ از این رو در تعیین مهریه، موضوع استطاعت مرد در پرداخت آن اهمیت بسیاری دارد. به عنوان مثال؛ قرار دادن مهریه صد میلیونی برای فردی که تمام دارایی او یک میلیون است، موضوعی قابل مناقشه است.
در سال ۹۱ قانونی به تصویب نمایندگان مجلس رسید، که حد حمایت قانونی از مطالبه مهریه را تا میزان ۱۱۰ سکه اعلام کرد و مطالبه میزان بیشتر از آن را منوط به استطاعت زوج دانست. این قانون اظهار میدارد که، معیار در مطالبه مهریه ۱۱۰ سکه است. دادگاه فرض را بر این قرار داده است که زوج توانایی پرداخت این مهریه را دارد. در صورتی که این تعداد چه به صورت نقد و چه قسط بندی پرداخت نشود، دادگاه حکم حبس زوج را صادر خواهد کرد. در مهریههای تا ۱۱۰ سکه نیازی به اثبات استطاعت زوج نیست. از آن جا که، بسیاری از افراد توان پرداخت این تعداد مهریه را هم ندارند، دادگاه پس از اثبات عدم توانایی زوج اقدام به تقسیط مهریه خواهد کرد.
از آن روی که زن پس از عقد مالک مهریه است، میتواند آن را از راه قانونی از شوهر مطالبه کند. با مراجعه به دادگاه و صدور اجراییه ثبتی، مرد ملزم به پرداخت مهریه خواهد شد. به علاوه، قانون به زن حق داده است که، تا مهریه خود را دریافت نکرده، از تمکین خودداری کند. این حق معروف به حق حبس است. ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی به این موضوع اختصاص دارد: «زن آزاد است تا مهر به او تسلیم نشده از ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند، مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه او نخواهد بود.»
برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر ارث زن در ازدواج موقت را مطالعه کنید.
دریافت مهریه از پدر شوهر در چه شرایطی ممکن است؟
پرداخت مهریه در ایام کرونا چه شرایطی دارد؟
در چه صورتی مهریه به زن تعلق نمیگیرد؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید
بر اساس قانون مهریه شرعی همان است که در ضمن عقد تعیین شده و افزایش مهریه پس از عقد از نظر شرعی صحیح نیست و زن و شوهر نمیتوانند پس از عقد مهریه خود را افزایش دهند.
مهریه مالی است که به هنگام عقد ازدواج، مرد متعهد میشود به همسر خود بپردازد. این مال میتواند به صورت نقدی (وجه رایج کشور)، سکه و طلا، سایر اموال منقول یا غیرمنقول مانند ملک، آپارتمان یا خودرو… باشد. این مال به عنوان دین و بدهی بر عهده شوهر قرار دارد. اما گاهی این سوال مطرح میشود که چگونه میزان مهریه را تغییر دهیم؟ در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی افزایش مهریه بعد از ازدواج میپردازیم.
برخی محاکم با این استدلال که مهریه شرعی همان است که در ضمن عقد نکاح مقرر شده، دعوای مطالبه مازاد بر مهریه را محکوم بر رد می دانند، در مقابل برخی به استناد حکومت اراده طرفین عقد، عدم مخالفت چنین توافقاتی با موازین شرعی، قوانین موضوعه و مقررات دولتی دعوای خواهان را مسموع دانسته و زوج را به پرداخت مهریه مذکور محکوم میکند. بر خلاف کاهش میزان مهریه که در دفتر اسناد رسمی و قالبهای حقوقی متفاوتی چون اقرار، ابراء، صلح، هبه و بذل صورت میگیرد افزایش مهریه، به صورت اقرارنامه رسمی در دفتر خانه اسناد رسمی انجام میشود. در این مورد بین وکلا و حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد، در نهایت باید مطابق رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری که بر اساس نظر فقهای شورای نگهبان صادر شده عمل کنند.
یک نظر وجود دارد که بر اساس آن اگر مرد یا زن بخواهند میزان مهریه خود را افزایش یا کاهش دهند، باید آن را در سند رسمی ذکر کنند و در دفترخانه به ثبت رسانند. البته هر گونه افزایش در میزان مهریه مستلزم فسخ عقد ازدواج و جاری شدن مجدد صیغه عقد دائم است، که باید توجه داشت این نظر خلاف شرع مقدس اسلام است. بنابراین بر اساس قانون مهریه شرعی همان است که در ضمن عقد تعیین شده و افزایش مهریه، پس از عقد از نظر شرعی صحیح نیست و زن و شوهر نمیتوانند پس از عقد مهریه خود را افزایش دهند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر دریافت مهریه از پدر شوهر در چه شرایطی ممکن است؟ را مطالعه کنید.
دریافت مهریه از پدر شوهر در چه شرایطی ممکن است؟
ممنوع الخروج کردن مرد برای مهریه
پرداخت مهریه در ایام کرونا چه شرایطی دارد؟
فرار از پرداخت مهریه قابل اثبات است؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید
گاهی دیده میشود مرد به جهت فرار از پرداخت مهریه مال خود که ممکن است خودرو یا ملک باشد به نام یکی از نزدیکان خود کرده است و مالکیت آن را انتقال داده است.
مستند قانونی جرم معامله به قصد فرار از دین ماده ۲۱ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی مصوب ۱۳۹۴ است. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی فرار از پرداخت مهریه و اثبات آن میپردازیم.
بسیار دیده شده است شوهری که ملزم به پرداخت مهریه شده قبل یا بعد از اقدام قانونی زن برای وصول، اموال و دارایی خود را به طرق مختلفی به دیگران انتقال میدهد یا به عبارتی دیگر قصد ” فرار از پرداخت مهریه ” دارد. هدف شوهر از این نقل و انتقال، معمولا خرید و فروش واقعی نیست، بلکه با این عمل قصد محدود سازی دارایی خود را دارد تا دادگاه یا اجرای ثبت از وی مالی بدست نیاورد و مهریه زوجه را از طریق توقیف و فروش آن وصول نکند. گاها نیز دیده میشود شوهر از طریق ایجاد یک بدهکاری ثانویه به صورت غیر واقعی اموال خود را متعلق حق دیگری قرار میدهد. مثلا طی صدور یک فقره چک به مبلغ بالا در وجه شخص دیگر که معمولا از دوستان و آشنایان وی است، خود را بدهکار کرده تا به میزان مبلغ چک صادر شده، دادگاه یا اجرای ثبت قابلیت توقیف دارایی وی را نداشته باشد.
زوجه در چه زمانی و به چه طریق میتواند صوری بودن معاملات را ثابت کرده و تقاضای ابطال آن را از دادگاه بخواهد یا چگونه ثابت کند معامله انجام گرفته با وجود تمامی شرایط صحت معاملات به قصد فرار از پرداخت مهریه بوده و تحت این عنوان حتی قادر به تعقیب کیفری زوج نیز باشد؟ چنانچه معاملات،پس از حکم دادگاه مبنی بر محکومیت زوج به پرداخت مهریه انجام گرفته و یا پس از ابلاغیه دایره ثبت منعقد شده باشد، در رویه قضایی غالبا صوری و به قصد فرار از دین تلقی میشود. اما صدور حکم ابطال معامله نیازمند رسیدگی دقیق قاضی و اخذ استعلامات دقیق ثبتی است. چنانچه پیش از اقدام قانونی زوجه و با آگاهی از اینکه زوجه احتمال به اجرا گذاشتن مهریه خود را دارد به انجام معامله اقدام کند، فرض بر صحت آن بوده و زوجه باید با توسل به مدارک و مستندات و شهود صوری بودن آن را اثبات کند. گاهی معاملات حقیقتا برای فرار از پرداخت است، اما نمیتوان عنوان صوری بدان اطلاق کرد. برای مثال زوج یکی از املاک خود را طی یک قولنامه و با حفظ تمامی شرایط صحت معاملات و اخذ یک فقره چک به مبلغ قیمت ملک در برابر واگذاری زمین و اهلیت طرفین معامل، منتقل میکند. در اینجا حتی اگر معامله پس از حکم قطعی دادگاه و یا ابلاغیه اجرای ثبت باشد،اثبات صوری بودن آن سخت است.
برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مزاحمت در فضای مجازی را مطالعه کنید.
دریافت مهریه از پدر شوهر در چه شرایطی ممکن است؟
ممنوع الخروج کردن مرد برای مهریه
به زن خیانتکار مهریه تعلق میگیرد؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید