آیا بیمه مهریه مرد را از پرداخت آن نجات می‌دهد؟
این روزها شاهد این هستیم که مهریه از ماهیت اصلی خود که گره گشایی در کار خانواده و به خصوص زن بوده، فاصله گرفته و به یکی از بزرگترین معضلات مردان و بالطبع خانواده‌ها تبدیل شده است. زیرا با توجه به افزایش قیمت سکه حتی کمترین مهریه‌ها نیز مبلغ قابل توجهی پیدا کرده‌اند. در نتیجه اغلب مردان توانایی پرداخت مهر را ندارند. برای کاهش این معضلات بیمه‌ای تحت عنوان بیمه مهریه توسط شرکت‌های بیمهگر ارائه شده است. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع پرداخت مهریه توسط بیمه می‌پردازیم.
بیمه مهریه چیست؟
در این بیمه، مرد با شرکت قراردادی می‌بندد تا ماهانه مبلغی را به حساب بیمه واریز کند. در عوض شرکت مذکور مکلف است در صورت از کار افتادگی یا فوت مرد، مهریه همسر وی را بپردازد.
اگر مدت قرارداد تمام شود و مرد در قید حیات باشد یا دچار از کار افتادگی نشود، بیمه تمام مبلغی را که مرد در این سال‌ها پرداخت کرده، به همسر او برمی‌گرداند.
ولی در صورت فوت یا از کار افتادگی مرد، دیگر پرداخت اقساط بیمه ضروری نیست و بیمهگر (شرکت بیمه) کل مبلغ مهریه زن را به قیمت روز به او می‌پردازد.
سقف بیمه مهریه
سقف پوشش این بیمه ۲۰ میلیون تومان است. به این معنی که اگر ارزش مهریه بیش از ۲۰ میلیون تومان باشد، فقط بخشی از آن تحت پوشش قرار می‌گیرد.
مرد بر اساس سن، ارزش ریالی مهریه و مدت زمان قرارداد، مبلغ تعیین شده را به شرکت بیمهگر پرداخت می‌کند. در این‌صورت تمام یا بخشی از مهریه همسر خود را بپردازد.
شایان ذکر است که مدت قرارداد مذکور، ۵، ۱۰ و ۱۵ سال است. در این قرارداد شوهر می‌تواند حق بیمه خود را به‌صورت ماهانه، سه‌ماهه، شش‌ماهه و سالانه پرداخت کند.
بیمه مهریه چه مواردی را پوشش می‌دهد؟
کارکردهای اصلی بیمه مذکور به عنوان تضمینی برای پرداخت حق و حقوق قانونی زن به شرح زیر است:
- در صورت فوت بیمه‌گزار (مرد) به‌طور طبیعی یا بر اثر حادثه در طول مدت قرارداد، دو برابر سرمایه اصلی بیمه (میزان مهریه بیمه شده) به زن پرداخت خواهد شد.
- در صورت از کار افتادگی دائم و کامل شوهر در طول قرارداد، بیمه‌گزار (مرد) از پرداخت مابقی حق بیمه معاف می‌شود.
- زن می‌تواند پس از گذشت ۲ سال از شروع قرارداد یا اولین حق بیمه، در صورتی‌که تمام اقساط پرداخت شده باشد، با موافقت بیمه‌گزار (شوهر) از محل ذخیره بیمه، وام بگیرد.
- در صورتی‌که زن در طول مدت قرارداد بیمه‌نامه (حداقل ۶ ماه پس از شروع بیمه‌نامه یا پرداخت اولین حق بیمه) فوت کند، ارزش بازخرید بیمه‌نامه به بیمه‌گزار (مرد) پرداخت خواهد شد.
- مرد نمی‌تواند بیمه‌نامه را در طول مدت قرارداد بدون اطلاع زن فسخ و اقساط پیشین را دریافت کند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر شروط ضمن عقد نکاح را دست کم نگیرید مطالعه کنید.
برای دریافت مهریه چقدر باید هزینه کرد
متاسفانه تعداد زیادی از زوجین روش درست و روند حقوقی به اجرا گذاشتن مهریه را نمی‌دانند. ما در این نوشتار از مجله دلتا قصد داریم به موضوع عواقب اجرا گذاشتن مهریه بپردازیم.
روش‌های اجرا گذاشتن مهریه را بشناسید
اولین و بهترین کاری که باید انجام داد این است که هم‌زمان با ارائه درخواست مهریه، به اداره ثبت رفته و درخواست دهید.
توسط این اداره اموال زوج فورا شناسایی می‌شود و می‌توان آن‌ها را توقیف کرد. فقط باید مراقب باشید که زوج از این اقدامات باخبر نشود، که بتوانید از او یک گام جلوتر باشید.
شما می‌توانید از طریق شورای حل اختلاف هم، مهریه خود را مطالبه کنید. ولی در این شوراها غالبا محدودیت‌هایی وجود دارد که باعث می‌شود بیشتر به دادگاه رجوع کرد. مثلا شورای حل اختلاف فقط به مبالغ زیر ۲۰ میلیون رسیدگی می‌کند.
به روش‌های زیادی می‌توان زوج را برای پرداخت مهریه تحت فشار گذاشت. مثلا زمانی که زوج تمکن مالی کافی دارد و مهریه را پرداخت نمی‌کند، می‌توان به خاطر بدهی مهریه به راحتی او را ممنوع الخروج کرد.
بعضی مواقع این مساله برای آقایان به قدری اهمیت دارد که باعث می‌شود روند پرداخت مهریه ساده‌تر شود.
یکی از عواقب اجرا گذاشتن مهریه این است که زوج پس از باخبر شدن، اموال خود را به شخص دیگری واگذار می‌کند تا به این ترتیب مهریه را پرداخت نکند. ولی این مساله زمانی ممکن است که اموال شخص جزء مستثنیات دین نباشد.
هزینه اجرا گذاشتن مهریه چقدر است؟
اصولا دادگاه برای رسیدگی به هر پرونده و بسته به نوع پرونده، هزینه دادرسی دریافت می‌کند. هزینه دادرسی برای مهریه ۵/۳ درصد کل مبلغ مهریه است.
باید بدانید که هزینه دادرسی با زوجه است. برای همین بهتر است قبل از هر کاری فقط یه قسمت کمی از مهریه را به اجرا بگذارید تا به این روش هزینه دادرسی کمتر شود. بعد می‌توانید تقاضای اعسار دهید.
برای به اجرا گذاشتن مهریه کجا باید رفت؟
همان‌طور که گفتیم توسط راه‌های مختلفی می‌توان مهریه را به اجرا گذاشت. ولی بهتر است در ابتدا به اداره ثبت رفته و اموال زوج را توقیف کرد. چون به این روش از انتقال اموال به شخص دیگر جلوگیری می‌شود.
اگر مهریه شما زیر ۲۰ میلیون تومان است، سراغ شورای حل اختلاف بروید. زیرا در آن‌جا در نوبت نمی‌مانید. هم‌چنین روند دادرسی در آن‌جا کوتاه‌تر است. ولی اگر مبلغ مهریه بالاتر است بهتر است برای این کار به دادگاه صالح خانواده رجوع کنید.
اجرا گذاشتن مهریه چقدر طول می‌کشد؟
معمولا روند به اجرا گذاشتن مهریه خیلی طولانی و در بعضی مواقع تا سال‌ها بدون حل باقی می‌ماند.
البته به حجم کاری دادگاهی که شما دادخواست داده‌اید هم بستگی دارد. در بعضی مواقع در مدت رسیدگی به پرونده ممکن است اختلافات دیگری برای زوجین پیش آید که روند این رسیدگی طولانی‌تر شود.
برای همین بهتر است اگر زوج توان پرداخت مهریه را دارد، به‌طور توافقی بدهد تا درگیر مشکلات و اختلافات بعدی نشود.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی در ازدواج موقت مردان این حق و حقوق را هرگز ندارند مطالعه کنید.
مهریه زن بعد از فوتش به چه کسانی می‌رسد؟
وقتی زنی فوت می‌کند تمام حقوق و مطالبات او به ورثه‌اش می‌رسد. از جمله حقوق زن مهریه اوست که در زمان حیاتش از شوهر نگرفته باشد. یکی از دلایل اهمیت این موضوع این است که پدر و مادر زن از مهریه او ارث می‌برند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع ارث رسیدن مهریه زن می‌پردازیم.
مهریه زن متوفی به چه کسانی می‌رسد؟
برای محاسبه مهریه باید سهم شوهر از مبلغ مهر کسر شده و طبق سهم‌الارث پدر و مادر به آن‌ها پرداخت شود.
اگر در ایام زناشویی دخول انجام نشده باشد، زن و ورثه او مالک نصف مهریه و اگر دخول انجام شده باشد مالک تمام مهریه او هستند. شوهر و فرزندان نیز جزء ورثه هستند و علاوه‌بر والدین زن از مهریه نیز ارث می‌برند.
مطالبه مهریه توسط وراث زوجه
هرگاه مهریه زن توسط مرد پرداخت نشود، بعد از فوت، مرد به این دلیل که مهریه زن از طلب ممتاز محسوب می‌شود مهریه به زن پرداخت می‌شود.
اگر زنی فوت کند و مهریه‌اش را نگرفته یا به شوهر نبخشیده باشد برنامه به این‌صورت خواهد بود:
حق مطالبه مهریه همواره برای ذینفع آن وجود خواهد داشت، حتی اگر زوجه در قید حیات نباشد. یعنی با فوت زوجه حق مطالبه مهریه مانند هر حق یا مال دیگری به وراث منتقل می‌گردد.
وراث زوجه می‌توانند بعد از فوت وی به قائم مقامی از طرف او مهریه متوفی را از زوج مطالبه کنند و به هیچ دلیلی زوج نمی‌تواند از پرداخت مهریه زوجه متوفی خود به ورثه او به هر بهانه امتناع کند؛ زیرا دین ناشی از مهریه از جمله دیون ممتاز است.
حتی در صورت وجود دیون متعدد زوج، باز هم تادیه مهریه زوجه بر سایر دیون او مقدم است.
برای رسیدن به این مطالبه وراث زوجه با تنظیم دادخواست مهریه متوفی به نسبت سهم‌الارث خود به طرفیت زوج، حقوق قانونی زوجه متوفی را مطالبه می‌نمایند. ورثه زوجه باید مدارکی مثل گواهی انحصار وراثت و عقدنامه زوجه را نیز به دادگاه تقدیم نمایند.
شرایط گرفتن مهریه زن فوت شده چگونه است؟
اگر زن ورثه‌ای جز شوهر نداشته باشد، تمام اموال به او خواهد رسید. از آن‌جا که با فوت زن کلیه حقوق و مطالباتش به ورثه وی می‌رسد و از جمله حقوق زن مهریه اوست. اگر در زمان حیات او از شوهر نگرفته باشد، این حق به گردن اوست؛ از این رو پدر و مادر زن از مهریه ارث می‌برند.
برای محاسبه مهریه، سهم شوهر از مبلغ مهریه کسر می‌شود و مطابق سهم‌الارث به پدر و مادر او داده خواهد شد.
پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، تفاوت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه را بشناسید مطالعه کنید.
تفاوت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه را بشناسید
قانون دو نوع مهریه را مشخص کرده است و مهریه به دو دسته عندالمطالبه و عندالاستطاعه تقسیم می‌شود. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع مهریه عند المطالبه و عند الاستطاعه می‌پردازیم.
مهریه باید چه چیزی باشد؟
مهریه مالی است که مرد در حین نکاح تعهد می‌کند که به خانم پرداخت کند. هر چیزی که ارزش اقتصادی یا به عبارتی مالیت داشته باشد را می‌توان به عنوان مهریه قرار داد.
تعیین میزان مهریه کاملا با توافق طرفین است که ممکن است بر اساس اعداد مذهبی و مناسبتی قرار داده شود یا وضعیت خانوادگی و معیشتی از قبیل اعتبار، ثروت، رتبه و جایگاه اجتماعی که خانم و خانواده‌اش دارد تعیین شود.
اما موضوعی که شاید مردم نسبت به آن آگاهی و اطلاعات کافی نداشته باشند مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه است که بعضا به تفاوت‌ها و جزئیات آن واقف نیستند که لازم است بررسی بیشتری در این خصوص صورت گیرد.
مهریه عند المطالبه و عند الاستطاعه
مهریه عندالمطالبه: شباهت زیادی به چک روز دارد (چک‌هایی که در همان لحظه که چک صادر می‌شود تاریخ همان روز در چک درج می‌شود) یعنی به محض ایجاد رابطه زوجیت و محرمیت مهریه متعلق به خانم است و مرد مکلف به پرداخت آن است. تنها در صورتی مرد می‌تواند از پرداخت آن خودداری کند که ثابت شود توانایی پرداخت آن را ندارد.
مهریه عندالاستطاعه: همان‌طور که از نامش پیداست و بیان‌کننده استطاعت است، خانم در صورتی می‌تواند مهریه را از آقا مطالبه کند که مرد توانایی یا استطاعت پرداخت مهریه را داشته باشد.
و در این حالت این خانم است که می‌بایست اثبات کند مرد توانایی پرداخت مهریه را دارد و الزام مرد را به پرداخت مهریه از طریق دادگاه بخواهد.
پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، درخواست طلاق از طرف مرد چه شرایطی دارد؟ مطالعه کنید.
آیا می‌توان مهریه را بخشید و حق طلاق را گرفت؟
طبق قانون حق طلاق در ایران با آقا است. ولی آقا می‌تواند این حق را به همسر خود نیز واگذار کند. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع بخشش مهریه در ازای حق طلاق می‌پردازیم.
بهترین روش برای گرفتن حق طلاق
حق طلاق هم به مانند مهریه حتما باید به‌صورت رسمی در یکی از دفاتر ثبت اسناد رسمی تنظیم شده باشد و تنظیم دستی آن حتی در صورت امضای شاهد هم وجاهت قانونی ندارد.
پس این نکته را به یاد داشته باشید که برای گرفتن حق طلاق حتما باید آقا و خانم به همراه کارت ملی و سند ازدواج به یکی از دفاتر ثبت اسناد رسمی مراجعه کنند و آقا وکالت در طلاق را به خانم بدهد.
داشتن حق طلاق و گرفتن هم‌زمان مهریه
در بسیاری از مواقع آقایان فقط با بخشیدن کامل مهریه حاضر به دادن وکالت در طلاق یا همان حق طلاق به خانم می‌شوند.
ولی این مسئله اجبار نیست و زوجین به هر صورتی که مایل باشند می‌توانند با همدیگر به توافقی برسند و بخشش مهریه و گرفتن حق طلاق به هر نوعی که مایل باشند اجرا شود.
بخشش مهریه در ازای حق طلاق
مهریه حقی است که بر گردن آقا است و تا زمانی که خانم مهریه را نبخشیده باشد، هیچ راهی به جز پرداخت مهریه وجود ندارد. بخشش مهریه هم مانند مطالبه مهریه حق قانونی خانم است و در هر زمانی که مایل باشد می تواند مهریه‌اش را به همسرش ببخشد.
بخشیدن مهریه الزاما ارتباطی با طلاق ندارد و زن می‌تواند هر زمان که مایل بود مهریه‌اش را به همسرش ببخشد، بدون آن‌که نیازی به طلاق باشد.
بهترین روش برای بخشش مهریه در ازای حق طلاق
بهترین روش برای بخشیدن مهریه این است که خانم و آقا به اتفاق هم به یکی از دفاتر ثبت اسناد رسمی مراجعه کنند و طی یک سند رسمی خانم مهریه را به آقا ببخشد.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب آیا می‌توان مجازات رابطه نامشروع را به جریمه نقدی تبدیل کرد؟ را مطالعه کنید.