خرید ملک با سند مالکیت معتبر بسیار حائز اهمیت است، و از مشکلاتی که ممکن است خرید خانه های بدون سند در آینده برای خریداران به وجود آورد پیشگیری می‌کند. بنابراین لازم است خریداران ملک در مورد اسناد ملکی و قوانین مرتبط با آن اطلاع داشته باشند و به نکات ضروری که هنگام معامله باید به آن دقت کنند توجه داشته باشند. در مجله دلتا به بررسی ماهیت چند نمونه از اسناد عادی و رسمی پرداخته و در باره هر یک که دارای مسائل حقوقی مجزایی هستند به طور مفصل توضیح داده شده است. در ادامه همراه ما باشید.
سند رسمی چیست؟
طبق قانون، سند عبارت است از هر نوشته ای که در صورت اختلاف و دعوا، طرف های قرارداد میتوانند به آن استنادکنند. حال با توجه به ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی که مقرر میدارد: اسنادی که در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و یا دفاتر اسناد رسمی یا نزد سایر ماموران رسمی، با توجه به صلاحیت آن ها، طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند، سند رسمی گفته می‌شود. و در ادامه قانون آمده است که به غیر از اسنادی که در ماده 1287 آمده است، سایر اسناد عادی هستند.
با انواع اسناد ملکی اشنا شویم
اسناد ملکی متفاوتند که در زیر به آن ها اشاره ، و در خصوص ماهیت برخی از آن ها توضیحاتی ارائه شده است.
- سند مشاع
- سند شش دانگ
- سند مفروز
- سند منگوله دار
- سند تک برگ
- سند اعیان
- سند عرصه
- سند وقفی
- سند ورثه‌ای
- سند المثنی
- سند معارض
- سند شورایی
- سند وکالتی
- سند بنچاق
- سند رهنی
سند ملکی مشاع
سند مشاع از انواع سند رسمی است. زمانی که یک ملک، چند مالک داشته باشد و یا بین چند شریک تقسیم شده است به آن سند مشاع گفته می‌شود. در سند های مشاع هر یک از شرکاء مالک بخشی از یک ملک هستند و هر یک سند رسمی در اختیار دارند. با توجه به تعریف یاد شده می‌توان متوجه شد که در ملک مشاعی همه مالکان در کل آن ملک با هم شریک هستند. و در فرآیند فروش یا خرید خانه مشاع باید نظر و تصمیم همه شرکا اعمال شود.
سند ملکی شش دانگ ؛
سندی است که به طور تمام و کامل به یک شخص تعلق دارد، این نوع سند رسمی یکی از مهمترین اسناد رسمی در بین اسناد مالکیت است. طبق قانون کلمه شش دانگ نشان دهنده مالکیت تام صاحب سند نسبت به ملک است.
سند ملکی تک برگ ؛
امروزه به جای سند های قدیمی که از چند برگ تشکیل شده و یا به صورت دفترچه ای بودند از سند تک برگ استفاده می‌شود. این اسناد بر خلاف سند های قدیمی به صورت دستی تهیه نمیشوند و در آن ها نهایت دقت و توجه صورت می‌گیرد. هر سند تک برگ برای یک مالک صادر و در صورت فروش خانه، سند جدیدی برای شخص خریدار تهیه و ارسال می‌شود. از مزایای سند تک برگ می‌توان به اصالت و خوانایی و شفاف بودن آن اشاره کرد.همچنین در این اسناد کروکی ساختمان و اطلاعات دقیق‌تری از ملک قابل مشاهده است. مزیت دیگر این سند در مقابل سندهای قدیمی، تک برگ بودن آن است که باعث می‌شود نگهداری آن نسبت به سندهای قدیمی آسان‌تر باشد.
سند ملکی رهنی
گاهی خریداران قصد دارند هنگام خرید خانه از وام و تسهیلات بانکی استفاده کنند. در این موارد سند برای مدتی زمانی که وام پرداخت خواهد شد در رهن بانک قرار می‌گیرد و البته این مسئله در خود سند هم قید می‌شود. منظور از رهن سند در نزد بانک، گرو ماندن آن نیست؛ بلکه صرفاً در خود سند قید می‌شود که این سند تا تاریخ معین در رهن بانک است. بنابراین اگر وام گیرنده نتواند در موعد مقرر وام خود را پرداخت کند بانکی که سند در رهن آن است، می‌تواند ملک را تصاحب کند.