اصطلاحات حقوقی املاک اوقافی
املاک اوقافی به املاکی گفته می‌شود که زمین آن توسط شخصی وقف شده است و اداره اوقاف در ازای اقساط ۹۹ ساله آن را به افراد دیگر اجاره داده و درآمد حاصله را صرف امور خیریه می‌کند. این یک تعریف کلی از مفهوم املاک اوقافی است؛ اما باید در نظر داشت که گاهی اصطلاحاتی در خصوص این املاک به کار برده می‌شود که ممکن است برای اغلب افراد نامفهوم باشد. برای اطلاع از اصطلاحات املاک اوقافی در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.
اصطلاحات املاک اوقافی
وقف
مال یا منافع حاصل از آن را که شخصی برای خدمات عمومی یا اختصاصی به منظور خیر و رضای الهی هدیه می‌کند، وقف می‌گویند که به این ترتیب مانع از انتقال آن به دیگری می‌شود و هرگونه معامله‌ای نسبت به آن مال وقف شده را غیرممکن می‌کند.
عین موقوفه
مالی که از طرف وقف دهنده (واقف) به شخصی دیگر (موقوف علیه) تحت عنوان وقف داده می‌شود.
حبس عین
وقف دهنده در مدت وقف، حق هیچ‌گونه دخالت و تصرف در ملکی را که وقف داده است ندارد؛ به عبارت دیگر واقف اجازه فروش، نقل و انتقال به شخص دیگر و یا تصرف در مال موقوفه را ندارد.
قابلیت بقای عین
«فقط وقف مالی جایز است که با بقای عین بتوان از آن منتفع شد.» (ماده ۵۸ قانون مدنی) بنابراین وقف مالی که در صورت استفاده از آن مال، قابلیت بقا نداشته باشد و از بین برود، باطل است. برای مثال مواد غذایی را نمی‌توان وقف کرد.
قبض عین
وقف از عقود تشریفاتی است؛ بنابراین وقف زمانی محقق می‌شود که وقف دهنده، مال وقفی را در اختیار و استفاده فرد یا افراد که وقف به نفع آن‌ها صورت گرفته قرار دهد و در واقع مال وقف شده به تصرف این اشخاص در آید.
مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با املاک اوقافی مطلب “سند اوقافی چیست؛ چه تفاوتی با سند ملکی دارد؟” را مطالعه کنید.
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...
نحوه اعتراض به کروکی تصادف
ترسیم کروکی تصادفات خودرو یکی از مواردی است که در سوانح رانندگی صورت می‌گیرد. البته اغلب رانندگان با مراحل کروکی تصادف آشنا هستند؛ اما گاهی درباره نحوه تشخیص مقصر در تصادفات از طرف برخی رانندگان اعتراض می‌شود. به همین دلیل در مجله دلتا، این چند موضوع بررسی و توضیح داده شده است.
۱.نحوه گرفتن کروکی تصادف
۲.انواع کروکی
۳.نحوه اعتراض به کروکی تصادفات خودرو
نحوه گرفتن کروکی تصادفات
هنگامی که تصادفی رخ می‌دهد، توسط مامور یا کارشناس راهنمایی و رانندگی ثبت و تنظیم می‌شود که به آن کروکی تصادفات خودرو می‌گویند. مامور یا کارشناس راهنمایی و رانندگی، با حضور در صحنه تصادف و بررسی وضعیت موجود، اظهارات طرف‌های سانحه، وضعیت حرکت و برخورد خودروها با یکدیگر در کنار جزئیات زمانی و مکانی از جمله ساعت و تاریخ وقوع حادثه و… را ثبت و اقدام به ترسیم کروکی کرده و سپس پرونده را به مراجع ذی‌ربط انتقال می‌دهد.
انواع کروکی
کروکی تصادفات خودرو به دو دسته سازشی و غیر سازشی تقسیم می‌شود.
۱) کروکی سازشی
این نوع کروکی هنگامی استفاده می‌شود که طرف‌های حادثه پیش از آمدن مامور راهنمایی و رانندگی یا در حضور وی، نسبت به تعیین مقصر و شکل رخ دادن حادثه به توافق رسیده و به عبارتی دیگر، سازش کرده باشند. این کروکی صرفا در یک برگه که حاوی اطلاعات زمانی و مکانی در کنار ترسیم شکل برخورد و تصادف است، تهیه می‌شود.
۲) کروکی غیر سازشی
کروکی مذبور در موارد زیر استفاده می‌شود:
- یکی از دو طرف تصادف در مورد تقصیر خود معترض باشد.
- در صورتی که خسارت وارده از سقف تعهدات مالی بیمه نامه بیشتر باشد.
- اگر خسارت‌های جانی و یا فوت فرد یا افرادی در تصادف گزارش شده باشد.د
- در صورتی که بیش از یک خودروتصادف کرده باشند.
کروکی تصادفات خودرو غیر سازشی در دو برگه که صفحه اول حاوی همان اطلاعات موجود در کروکی سازشی بوده و صفحه دوم شامل اطلاعات کامل مامور راهنمایی و رانندگی حاضر در صحنه است، تهیه می‌شود. علت وجود اطلاعات مامور راهنمایی و رانندگی در صفحه دوم کروکی تصادفات خودرو غیر سازشی، فراهم آوردن امکان پیگیری قضایی و اعتراض به کروکی مذکور است.
نحوه اعتراض به کروکی تصادفات خودرو
اعتراض به رای افسر راهنمایی، باید در دادگاه و مراجع قضایی مطرح شود. در واقع راننده معترض، دادخواست اعتراض به کروکی تصادف را به همراه کلیه اطلاعات مرتبط با تصادف، به خصوص برگه کروکی، به دادگاه ارائه و شکایت خود را مطرح می‌کند. قاضی مسئول پرونده ممکن است با توجه به گزارشات موجود در پرونده، درخواست کروکی مجدد تصادف توسط یک تیم کارشناسی متخصص را صادر کند و رأی نهایی را با توجه به نتایج حاصل از این بازبینی صادر کند.
مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با مجازات راننده مقصر “مجازات راننده مقصر در تصادفات منجر به فوت” را مطالعه کنید.
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...دادخواست استرداد جهیزیه و مراحل قانونی آن
جهیزیه به اموالی گفته می‌شود که توسط زن به خانه مشترک برده می‌شود. در قانون اشاره‌ای به الزام زن برای آوردن جهیزیه نشده، بنابراین وی تکلیف قانونی و شرعی برای آوردن جهیزیه به منزل شوهر ندارد و تهیه وسایل لازم برای زندگی مشترک بر عهده شوهر است. اما به دلیل این که آوردن جهیزیه به منزل مشترک در کشور امری شایع است و گاهی بین زن و شوهر در ارتباط با آن اختلافاتی ایجاد و یکی از دعاوی مهم در دادگاه خانواده محسوب می‌شود، در این مطلب به بررسی مراحل قانونی دادخواست استرداد جهیزیه پرداخته شده است. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.
دادخواست استرداد جهیزیه
زن
می‌تواند خواستار بازگرداندن جهیزیه از خانه همسر سابق خود باشد. زن در
زندگی مشترک، مالک تمام اموالی خواهد بود که توسط خود او خریداری شده و با
عنوان جهاز یا هر عنوان دیگری به منزل مشترک آورده است.
بر
این اساس، وی می‌تواند هرگاه که بخواهد برای استرداد جهیزیه خود اقدام
کند. با توجه به اینکه زن مالک جهیزیه است و وظیفه قانونی برای آوردن یا
نگه داشتن جهیزیه ندارد، می‌تواند هر موقع که بخواهد آن را مسترد کند و
برای این کار نیازی به اجازه شوهر ندارد.
نکات مهم دادخواست استرداد جهیزیه
۱.عدم جابه‌جایی اموالی که متعلق به مرد است
استرداد جهیزیه فقط در مورد اموال و جهیزیه زن انجام خواهد شد. عدم توجه به این مساله و جابه‌جایی اموال مرد، گاهی موجب می‌شود که شکایتهایی از سوی مرد مبنی بر سرقت صورت گیرد؛ اگرچه در اغلب این شکایات، به دلیل نداشتن سوءنیت زن، شکایت مرد به نتیجه نمی‌رسد.
۲.تهیه سیاهه اموال
در خصوص دعوای استرداد جهیزیه و پیشگیری از اختلاف در میزان جهیزیه، زن می‌تواند جزئیات اموال مربوط به جهیزیه خود را در سیاهه‌ای یادداشت کند. در سیاهه اموال زن، ذکر می‌شود که به عنوان مثال یخچال، ماشین لباسشویی، اجاق گاز و نظایر آن به عنوان جهیزیه تهیه و تحویل داده شده است. سیاهه جهیزیه تهیه شده توسط زن، باید به امضای داماد و دو شاهد مرد برسد. امضای مرد به سیاهه جهیزیه اعتبار می‌دهد، بنابراین در صورتی که اثر انگشت شوهر نیز در ذیل سیاهه درج شود، این موضوع اعتبار این سند را بیشتر خواهد کرد. بهتر است شهود از اقوام عروس نباشند و لیست سیاهه نزد پدر و مادر عروس باشد.
۳.حضور شهود
توصیه می‌شود در صورت تصمیم به استرداد جهیزیه، چند نفر به عنوان شاهد با زن همراه شوند تا اقلام و وسایلی که از منزل خارج می‌شود از سوی آن‌ها مورد توجه و تایید قرار گیرد.
مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با قواعد مربوط به جهیزیه “جهیزیه ؛ مال زن است و می تواند آن را پس بگیرد” را مطالعه کنید.
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....
تفاوت کلاهبرداری و جعل چیست؟
کلاهبرداری چیست؟
جعل چیست؟
۱.ساختن نوشته یا سند
۲.ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی
۳.خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن سند
۴. تقدیم یا تاخیر در تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی
۵.الصاق نوشته‌ای به نوشته دیگر
۶.به‌کار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن که با قصد تقلب انجام شود.
بنابراین جعل زمانی اتفاق می‌افتد که سند یا اسنادی توسط مجرم به نحوی دستکاری شده باشد.
تفاوت کلاهبرداری و جعل چیست؟
۲. در کلاهبرداری باید مالی از شخصی یا اشخاص خاصی برده شود؛ اما برای تحقق جرم جعل، همین که آن سند جعلی قابلیت ضرر رساندن و فریب را داشته باشد کافی است و لازم نیست که جعل موجب ضرر به شخص خاصی شود.
۳. برای تحقق کلاهبرداری باید مالباخته از طریق بردن مال متضرر شود؛ در حالیکه به محض تغییر در محتوای سند، جعل تحقق یافته و نیازی نیست که برای تحقق جرم جعل، حتما از سند مجعول استفاده گردد.
۵. در کلاهبرداری، شخص مالباخته در جریان امور بوده و خود مال خویش را در اختیار دیگری قرار می‌دهد؛ به طور مثال گاهی ممکن است انگیزه مال باخته طمع به سود زیاد باشد؛ در حالیکه در جعل معمولا صاحب سند یا ذینفع اطلاعی از جرم جعل ندارد.
۶. مجازات کلاهبرداری یک تا هفت سال حبس و رد مال و نیز پرداخت جزای نقدی به میزان مالی است که کلاهبردار برده است؛ ولی مجازات جعل عبارت است از حبس از شش ماه تا دو سال و یا جزای نقدی و یا هر دو مجازات محکوم می‌شود.
جرم کلاهبرداری و جعل در کدام مرجع رسیدگی می‌شود؟
معامله معارض چیست؟
معامله معارض از جمله جرائمی است که در صورت وقوع و ناآگاهی افراد از قوانین، ممکن است برای آن‌ها اتفاق بیفتد. در این صورت، افراد مجبور می‌شوند مسیر‌های حقوقی زیادی را طی کرده تا بتوانند برای ملک خود، تعیین تکلیف کنند و اقدامات لازم برای ابطال معامله معارض را انجام دهند. در مجله دلتا موارد زیر مورد بررسی قرار گرفته است.
۱.معامله معارض چیست؟
۲.مجازات جرم معامله معارض
۳.ابطال معامله معارض
معامله معارض چیست؟
هرگاه مالک، ملک یا مالی را به طور همزمان به چندین نفر بفروشد، گفته می‌شود معامله معارض صورت گرفته است. بنابراین در این گونه موارد فروشنده معامله معارض انجام داده و خریدار نیز مالی که متعلق به شخص دیگری است را خریداری کرده که در اصطلاح به آن مال غیر می‌گویند؛ به عنوان مثال، یک شخص، ماشین یا خانه خود را به چند نفر می‌فروشد. باید در نظر داشت که در معامله معارض، اولین معامله قانونی و سایر معامله‌ها غیرقانونی است. بی‌اعتباری معامله‌های بعدی به این دلیل است که فروشنده در معاملات دوم به بعد، دیگر صاحب آن مال نبوده و بنابراین معامله‌ای که او انجام داده نیز اعتبار قانونی ندارد.
مجازات جرم معامله معارض
ماده ۱۱۷ قانون ثبت اسناد و املاک تصریح کرده است: هر کس به موجب سند رسمی یا عادی، نسبت به عین یا منافع مالی اعم از منقول یا غیر منقول، حقی به شخص یا اشخاص داد و بعد نسبت به همان عین یا منفعت به موجب سند رسمی، معامله یا تعهدی مغایر با حق مزبور انجام دهد، به حبس از ۳ تا ۱۰ سال محکوم خواهد شد. اگر نسبت به ملک یا مالی بیش از دو معامله انجام شده باشد، خریدار اولیه، مالک قانونی محسوب می‌شود و می‌تواند ابطال معاملات بعدی را اعم از اینکه با سند عادی یا سند رسمی باشد، از دادگاه درخواست کند.
ابطال معامله معارض
شخصی که به واسطه معامله اول اعم از سند عادی یا رسمی، مال به وی منتقل شده و مالک است، می‌تواند با توجه به ماده ۱۱۷ قانون ثبت اسناد و املاک، از دادسرا تقاضای تعقیب مالک اول را که اقدام به انجام معامله معارض کرده، درخواست کند. در این موارد بازپرس پس از تحقیقات مقدماتی و استعلام سوابق، چنانچه اعتقاد به مجرمیت مالک اول داشته باشد، با صدور قرار جلب برای دادرسی پرونده را نزد دادستان می فرستد. دادستان نیز در صورت هم عقیده بودن با بازپرس، با صدور کیفرخواست، پرونده را از شعبه بازپرسی برای محاکمه متهم به دادگاه ارسال می‌کند. پس از محکوم شدن مالک اول در دادگاه، مالک فعلی (شاکی) دادخواستی مبنی بر ابطال معامله معارض و ابطال سند مالکیت به دادگاه ارائه و دادگاه با تشخیص صحت و درستی معامله اول، همه معاملات بعد از آن را باطل اعلام می‌کند.
مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با قواعد و شرایط اساسی معاملات “شرایط صحت معاملات چیست؟” را مطالعه کنید.
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...