خرید و فروش املاک ورثه ای و قوانین آن
ملک ورثه ای ، ملکی است که با فوت مالک، به وراث وی می‌رسد. معامله این املاک قواعد و مراحل خاص خود را دارد. برای آگاهی از نکات مهم درباره مراحل فروش املاک ورثه ای با مجله دلتا همراه باشید.
مراحل فروش ملک ورثه ای
در زمان خرید و فروش ملک ورثه ای لازم است به نکات زیر توجه کرد. در ادامه هر یک توضیح داده شده است.
• احراز و شناسایی مالکیت
• کلیه وراث مبایعه نامه را امضاء کنند.
• اموال صغیر در دست ورثه صغیر است. ( به شخصی که کمتر از ۱۵ سال داشته باشد صغیر گفته می‌شود.)
• وصیت نامه
۱. احراز مالکیت
در زمان خرید ملک ورثه ای مهم‌ترین موضوع احراز مالکیت وراث است. به این معنا که چنانچه ملک مورد معامله از جمله املاک موروثی باشد، باید حتماً سند مالکیت به نام متوفی باشد، در چنین شرایطی گواهی انحصار وراثت مهم‌ترین مدرکی است که می‌توان به وسیله آن احراز مالکیت کرد. این گواهی از سوی شورای حل اختلاف صادر و در آن نام ورثه و میزان ارث هر یک ذکر می‌شود. بنابراین خریدار باید در زمان خرید ملک ورثه ای علاوه بر مشاهده گواهی انحصار وراثت و شناسنامه متوفی، بررسی کند که آیا وراث دیگری هم وجود دارند یا خیر.
” مطالب پیشنهادی : برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد گواهی انحصار وراثت مقاله انحصار وراثت ؛ بایدها و نبایدها را مطالعه کنید.”
۲. وراث باید مبایعه نامه را امضاء کنند
چنانچه وراث متعددی وجود داشته باشد، تمامی آن ها باید مبایعه نامه را امضاء کنند یا اینکه وکیلی به نیابت از آن ها در هنگام معامله حضور داشته باشد و مبایعه نامه را امضاء کند. در صورتی که برخی از آن ها سهم خود را بفروشند، اما یک یا چند نفر دیگر از وراث مبایعه نامه ملک را امضاء نکرده و حاضر به فروختن ملک نشوند، خریدار فقط از طریق دادخواست به دادگاه می‌تواند سایر ورثه را وادار به فروش کند. زیرا آن وراثی که مبایعه نامه ملک را امضاء کرده اند، فقط نسبت به سهم خود حق فروش دارند.
۳. اموال صغیر در دست ورثه صغیر است
در مواردی که بین وراث فرد صغیر هم وجود داشته باشد، طبق قانون تصرف در اموال او ممنوع و معامله توسط قیم وی انجام می‌شود. چنانچه قیم بخواهد اموال صغیر را به فروش برساند لازم است این امر را به اداره سرپرستی قوه قضاییه اعلام کند. سپس دادستان، صلاح و منفعت طفل صغیر را بررسی کرده و در صورت صلاحیت، اجازه فروش ملک را به قیم می‌دهد.
۴. وصیت نامه
وصیت نامه به صورت عادی یا رسمی است. همه افراد می‌توانند تا یک سوم اموالشان را وصیت کنند. افراد در زمان خرید و فروش ملک ورثه ای بهتر است که احتمال وجود وصیت نامه را به طور کامل بررسی کنند.
مدارک لازم برای خرید ملک ورثه ای
شماره و مشخصات و همچنین مرجع صدور همه مدارک و مستندات به وسیله وراث اعم از:
• سند مالکیت ملک
• شماره سریال
• گواهی انحصار وراثت
• گواهی مالیات بر ارث
• وصیت نامه
• وکالت نامه
• پایان کار شهرداری
• در صورت وجود ورثه زیر سن قانونی، وجود قیم نامه الزامی است.
توجه به این نکته لازم است که فروش سهم الارث بقیه وراث بدون اجازه آن ها، انتقال مال غیر به حساب آمده و این انتقال باطل است.
قوانین مزایده ملک ورثه ای
در رابطه با مزایده ملک ورثه ای چند نکته وجود دارد که در زیر اشاره شده است.
•
مزایده به معنای فروش چیزی به بیشترین قیمت پیشنهادی است. پیش از اجرای
مزایده، ملک به وسیله کارشناس دادگستری ارزیابی شده و سپس مبلغ تعیین شده،
به عنوان مبلغ ابتدایی مشخص می‌شود.
• در مزایده فروش، به غیر از هزینه آگهی، هزینه دیگری برای وراث وجود ندارد.
• در صورتیکه یکی از وراث بخواهد ملک ورثه ای مزایده شده را از بقیه وراث بخرد، این کار فقط با داشتن مجوز دادگاه امکان‌پذیر است.
• برنده مزایده فردی است که بیشترین قیمت را پیشنهاد داده است و در این مورد هیچ استثنایی وجود ندارد.
” مطالب پیشنهادی : برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد زمین ورثه ای مقاله چگونه برای زمین ورثه ای سند بگیریم؟ را مطالعه کنید.”
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...
قرارداد اجاره بعد از فوت موجر باطل می‌شود؟
اجاره ملک از رایج‌ترین قراردادهایی است که بین افراد برقرار می‌شود و قوانین و مقررات خاص خود را دارد. یکی از مواردی که ممکن است این قرارداد را تحت تاثیر قرار دهد فوت صاحب خانه است. گاهی این موضوع ممکن است برای مستاجران دغدغه بزرگی به حساب آید، به همین دلیل در مجله دلتا به بررسی شرایط و ضوابط قراداد اجاره پس از فوت موجر پرداخته شده است.
تکلیف مستاجر پس از فوت موجر
بر اساس قانون، اگر موجر فوت کند مستاجر می‌تواند تا مدت زمانی که در قرارداد مشخص شده، از ملک موردنظر بهره برداری و یا در آن سکونت داشته باشد. بنابراین ورثه مالک نمی‌توانند مستاجر را مجبور به تخلیه ملک قبل از مدت معلوم و درج شده در قرارداد اجاره کنند. اما در دو مورد استثنا وجود دارد:
۱. شرط مباشرت در اجاره
۲. عقد قرارداد مطابق با عمر مالک
بنابراین طبق قانون مدنی، عقد اجاره به دلیل فوت موجر یا مستأجر باطل نمی‌شود، اما اگر موجر فقط تا زمان حیات خود، مالک منافع ملک استیجاری باشد، اجاره با فوت موجر باطل می‌شود و اگرمشروط به مباشرت مستاجر شده باشد با فوت مستاجر باطل می‌شود.»
طبق قانون، قرارداد اجاره در صورت فوت موجر باطل می‌شود؛ به معنای دیگر قرارداد اجاره تا زمان حیات مالک معتبر است.
” مطالب پیشنهادی : برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد قرارداد اجاره می‌توانید مقاله اجاره نامه و موارد حائز اهمیت حقوقی را مطالعه کنید.”
شرط مباشرت مستاجر چیست ؟
اگر در قرارداد، قید شده باشد که فقط مستاجر می‌تواند از ملک بهره برداری کند، در این صورت هیچ کس حتی ورثه مستاجر نیز نمی‌تواند وارد ملک او شود و از آن بهره برداری کند. در این صورت قرارداد اجاره ملک در صورت پایان قرارداد یا فوت مستاجر لغو می‌شود. به این امر شرط مباشرت در اجاره گفته می‌شود.
اگر مستاجر فوت کند …
اگر مستاجر قبل از اتمام قرارداد فوت کند، بر اساس قانون روابط موجر و مستاجر، باید ورثه در فسخ قرارداد اجاره اتفاق نظر داشته باشند. بنابراین اگر یکی از وراث راضی به لغو قرارداد اجاره نباشد، آن قرارداد تا زمان درج شده در قرارداد به حکم خود باقی است. به عبارت دیگر، برای فسخ قرارداد باید تمام وراث با یکدیگر درخواست فسخ اجاره ارائه بدهند.
پرداخت اجاره بعد از فوت موجر
در خصوص پرداخت اجاره بها بعد از فوت مالک برای مستاجران دو راهکار وجود دارد.
۱. مستاجر می‌تواند برای اعلام شماره حساب، اظهارنامه‌ای مبنی بر پرداخت اجاره بها به وراث موجر ارسال کند.
۲. اجاره ماهانه را به صندوق دادگستری واریز و در انتهای مدت قرارداد اجاره ودیعه را از وراث متوفی مطالبه کند.
شایان ذکر است در صورت عدم همکاری وراث مستاجر می‌تواند در مراجع قضایی، دادخواست مطالبه ودیعه به طرفیت وراث متوفی، طبق قرارداد اجاره تنظیم کند.
دریافت ودیعه بعد از مرگ موجر
یکی از دغدغه‌های مستاجران دریافت مبلغ ودیعه در صورت فوت مالک است. طبق قانون مدنی، ودیعه ای که مستاجر به موجر یعنی متوفی پرداخت کرده است، جزء بدهی های متوفی بوده و تا زمانی که ودیعه مستاجر بازگردانده نشود، مستاجر ملزم به تخلیه نخواهد شد.
” مطالب پیشنهادی : توصیه می‌شود مستاجران عزیز برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد قانون اجاره ملک می‌توانند مقاله آنچه مستاجران هنگام قرارداد اجاره باید بدانند را مطالعه کنند.”
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...پشت نویسی چک و نکات حقوقی آن
پشت نویسی چک یکی از مواردی است که قوانین و ضوابط خاص خود را دارد و باید در هنگام پشت نویسی چک آن ضوابط رعایت شود، در صورتی که برخی افراد اطلاعات اندکی درباره آن دارند. در مجله دلتا در مورد پشت نویسی یا ظهر نویسی چک، مسئولیت‌ها و ابعاد مختلف حقوقی آن بررسی شده است.
پشت نویسی چک
پشت نویسی یا ظهرنویسی چک، نوشتن عبارت یا عباراتی در پشت چک است که به منظور انتقال، ضمانت یا وکالت انجام می‌شود. باید در نظر داشت که نمی‌توان علیه فرد پشت نویس شکایت کیفری کرد و حکم جلب گرفت. در این گونه موارد باید به صورت حقوقی اقدام به طرح دعوی کرد.
موارد پشت نویسی چک
۱. انتقال چک
نحوه پشت نویسی چک برای وصول به این صورت است که دارنده چک با درج امضا در پشت چک، آن را به شخص دیگری واگذار می‌کند. اگر مبلغ مندرج در چک در زمان مقرر توسط صادر کننده تامین نشود، بانک پرداخت کننده چک، گواهینامه‌ای مبنی بر عدم پرداخت وجه چک، صادر می‌کند.
۲. ضمانت صادرکننده و یا پشت نویسی قبل
در این نوع از پشت نویسی، شخصی به عنوان ضامن و با هدف افزایش اعتبار چک نزد دارنده آن، پشت چک را امضا می‌کند. در اغلب این موارد، این نوع از ظهر نویسی به منظور ضمانت از صادر کننده و یا پشت نویسی قبلی صورت می‌پذیرد.
پشت نویس چه مسئولیت‌هایی دارد؟
در
مواردی که این امر به منظور انتقال چک انجام شود، دارنده چک می‌تواند در
صورتی که از زمان صدور گواهینامه عدم پرداخت وجه چک، بیش از ۱۵ روز نگذشته
باشد، به پشت نویس چک مراجعه و وجه مندرج در چک را از وی مطالبه کند. البته
دارنده چک می‌تواند برای وصول به صادر کننده و یا شخص پشت نویس مراجعه
کند. بر طبق قانون پس از اتمام مدت ۱۵ روزه از زمان صدور گواهی عدم پرداخت،
پشت نویس هیچ گونه مسئولیتی در برابر دارنده چک ندارد و دارنده فقط
می‌تواند مبلغ مورد نظر را از صادر کننده مطالبه کند.
شایان
ذکر است در شرایطی که ظهر نویسی چک با هدف ضمانت از صادر کننده صورت
بگیرد، چنانچه دارنده چک برای وصول به بانک مراجعه کند و چک به دلیل عدم
موجودی برگشت بخورد و سند مربوطه چک برگشتی تلقی شود، صادر کننده و ضمانت
کننده مسئول پرداخت مبلغ مندرج در چک است. در این حالت محدودیت زمانی برای
وصول در نظر گرفته نشده است. بنابراین دارنده چک می‌تواند در هر زمانی برای
وصول مبلغ به صادر کننده و یا ضامن مراجعه کند. باید در نظر داشت که ظهر
نویسی چک به منظور ضمانت مسئولیت بیشتری نسبت به پشت نویسی به منظور انتقال
دارد.
چگونگی تشخیص هدف از پشت نویسی چک
۱.
در مواردی که نوشتن پشت چکبه منظور انتقال صورت بگیرد، فقط شخصی می‌تواند
پشت نویس انتقال دهنده باشد که در زمان امضا، دارنده چک به حساب آید. پس در
صورتی که پشت چک به غیر از دارنده آن، توسط شخص دیگری امضا شده باشد،
انتقال دهنده نیست و ضامن به حساب می‌آید.
۲.
در صورتی که امضا کننده قصد خود را در زمان امضا، در پشت چک درج کند،
اراده امضا کننده به عنوان معیار تشخیص در نظر گرفته می‌شود. یعنی اگر امضا
کننده در پشت نویس اعلام کند که این کار با هدف انتقال صورت گرفته است،
ملاک همان عبارت خواهد بود.
۳.
در صورتی که امضا کننده قصد خود از امضا را بیان نکرده باشد و بنا بر
دلایلی مشخص شود که امضا کننده همان دارنده چک بوده است و سند مورد نظر در
وجه حامل باشد، امضای وی با هدف انتقال در نظر گرفته می‌شود. ولی اگر در
زمان امضا به عنوان شخص ثالث باشد و دارنده چک به حساب نیاید، به عنوان
ضامن شناخته می‌شود.
” مطالب پیشنهادی : برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد چک می‌توانید مقاله چند توصیه مهم برای دارندگان دسته چک را مطالعه کنید.”
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...
نحوه تبدیل سند سه دانگ به شش دانگ
گاهی اوقات افراد تصمیم می‌گیرند سند سه دانگ خود را به سند شش دانگ تبدیل کنند، به همین دلیل لازم است مراحلی طی شود. برای آشنایی و کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه و چگونگی تبدیل سند سه دانگ به سند شش دانگ با مجله دلتا همراه باشید.
سند شش دانگ چیست؟
در ابتدا لازم است تعریف مختصری از سند شش دانگ یا سند مادر داشته باشیم. منظور از کلمه شش دانگ، شش جهت ملک است که شامل شمال، جنوب، شرق، غرب، فضای بالای ملک و فضای زیر زمین می‌شود. سند شش دانگ مربوط به املاکی است که به طور کامل به یک فرد تعلق دارند. این اسناد جزء معتبر ترین اسناد ملکی محسوب می شوند.
نحوه تبدیل سند سه دانگ به شش دانگ
سند سه دانگ با شش دانگ تفاوت زیادی ندارد. با داشتن سند سه دانگ فرد، مالک نصف ملک خواهد بود و در صورتی که ملک بدهی و وام نداشته باشد، می‌تواند سند شش دانگ جداگانه درخواست کند. باید توجه داشت که تبدیل سند سه دانگ به شش دانگ فقط از طریق دفاتر اسناد رسمی امکان‌پذیر است، در غیر این صورت غیر قانونی خواهد بود.
چگونگی ثبت سندهای سه دانگ و شش دانگ
سؤالی که بسیاری از افراد می‌پرسند این است که آیا ثبت سندهای سه دانگ و شش دانگ باید به طور رسمی باشد؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت این اسناد کاملا قانونی بوده و پلاک ثبتی اصلی و فرعی دارند. سند سه دانگ و شش دانگ در دفاتر ثبت اسناد یا ثبت‌احوال ثبت می‌شود. در ادامه به بررسی تفاوت سند شش دانگ با سایر اسناد پرداخته شده است.
تفاوت شش دانگ با سند مشاعی
مشاع به معنی شراکت و شریک بودن است و منظور از سند مشاعی، سندی است که ملک بین چند نفر تقسیم شده باشد. در این صورت مالک سند چند نفر خواهند بود. درحالی که مالکیت شش دانگ فقط متعلق به فرد صاحب سند است. باید در نظر داشت که معامله ملک مشاعی، نسبت به املاک دیگر اغلب دردسرهای بیشتری دارد.
تفاوت شش دانگ با قولنامه
قولنامه، قراردادی است که بین دو نفر تنظیم می‌شود و در دفتر اسناد رسمی ثبت نمی‌شود. در واقع منظور از قولنامه، مالکیت ملک بدون داشتن سند رسمی است. همیشه در خرید و فروش ملک به افراد توصیه می‌شود که به قولنامه‌ها اعتماد نکنند زیرا مالک قولنامه ممکن است همزمان ملک را به چند نفر بفروشد و به هیچ یک از آن‌ها سند ملک منتقل نشود. در این گونه موارد، در صورتی که افراد به مراجع قانونی مراجعه کنند، مشخص می‌شود مالکیت ملک به عهده فردی است که اولین قولنامه با او تنظیم شده است. یکی دیگر از مشکلات قولنامه هنگامی است که فروشنده، قولنامه‌ای را با یک شخص و سند رسمی را با شخص دیگری تنظیم کرده باشد. در این صورت مالکیت ملک با شخصی خواهد بود که دارای سند رسمی است.
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...
مقررات نوسازی ساختمان و چگونگی حل اختلاف مالکان
نوسازی ساختمان همان قدر که می‌تواند در ظاهر و زیبایی ساختمان تاثیر گذار و مفید باشد گاهی می‌تواند باعث بروز مشکلات و گرفتاری برای اهالی یک مجتمع و آپارتمان هم باشد به این صورت که گاهی مالکان واحد‌های یک ساختمان درباره نوسازی آن با یکدیگر به اختلاف برمی‌خورند. و این اختلاف نظرها تا جایی پیش می‌رود که حتی کار به دادگاه می‌رسد. در مجله دلتا چگونگی حل اختلافات مالکان در خصوص نوسازی ساختمان مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه با ما همراه باشید.
مراجعه به شورای حل اختلاف
در مواردی که برخی از همسایگان موافق و برخی دیگر مخالف نوسازی ساختمان باشند و به همین دلیل با مشکل مواجه شوند، برای حل اختلافات باید به شورای حل اختلاف مراجعه کنند. به این صورت که کسی که خواهان نوسازی ساختمان است، باید دادخواست خود مبنی بر «تمایل به نوسازی» را به شورای حل اختلاف ارائه دهد. شورا نیز بعد از بررسی، موضوع را برای رسیدگی تخصصی و تشخیص نهایی فرسودگی ساختمان به سه نفر از کارشناسان رسمی دادگستری واگذار می کند. کارشناسان تشخیص می‌دهند که آیا عمر مفید ساختمان به پایان رسیده یا به هر دلیل دیگری ساختمان دچار فرسودگی کلی شده است یا خیر. بنابراین اگر کارشناسان تشخیص دهند که ادامه زندگی در ساختمان، خطر یا ضرر مالی و جانی به همراه دارد، با بازسازی آن موافقت می‌کنند.
اختلاف نظر کارشناسان در مورد نوسازی ساختمان
گاهی میان کارشناسان دادگستری نیز در خصوص نوسازی، اختلاف نظر ایجاد می‌شود. در این مواقع، قاضی رأی را بر اساس نظر اکثریت کارشناسان صادر می‌کند.
نحوه انتخاب کارشناسان دادگستری
بر اساس قانون، مالکان می‌توانند کارشناسان را انتخاب کنند. اگر هم مالکان ساختمان برای انتخاب کارشناس تفاهم نداشته باشند، وزارت مسکن و شهرسازی، با درخواست مدیر یا هیأت مدیره، خود به انتخاب کارشناس مبادرت می کند.
حکم دادگاه مبنی بر نوسازی ساختمان
بر
اساس قانون تملک آپارتمان ها: «در صورتی که به تشخیص سه نفر از کارشناسان
رسمی دادگستری، عمر مفید ساختمان به پایان رسیده یا به هر دلیل دیگری
ساختمان دچار فرسودگی کلی شده باشد و بیم خطر یا ضرر مالی و جانی برود و
اقلیت مالکان قسمت های اختصاصی در تجدید بنای آن موافق نباشند، آن دسته از
مالکان که قصد بازسازی مجموعه را دارند، می‌توانند بر اساس حکم دادگاه، با
تأمین مسکن استیجاری مناسب برای مالک یا مالکانی که از همکاری خودداری
می‌ورزند، نسبت به تجدید بنای مجموعه اقدام کنند.»
به
این ترتیب حقوق ساکنان مخالف نوسازی هم رعایت می‌شود. در واقع، حتی اگر
کارشناسان رسمی دادگستری، حق را به موافقان تجدید بنا بدهند و رأی نوسازی
ساختمان از سوی قاضی صادر شود، باز هم قانون برای مخالفان نوسازی حق و
حقوقی قائل است و موافقان هم نمی‌توانند بدون تأمین مسکن یا محل زندگی برای
ساکنان مخالف، نوسازی آپارتمان را آغاز کنند. بنابراین موافقان برای شروع
نوسازی باید مسکنی متناسب با شأن همسایه های مخالف تهیه و بعد از نقل مکان
آن ها به خانه جدید، نوسازی ساختمان را شروع کنند.
توقیف اموال ساکنان مخالف نوسازی ساختمان
بعد از این که عملیات بازسازی به پایان برسد و سهم هر یک از واحد‌ها اعم موافقان و مخالفان و هزینه های بازسازی مشخص شود، سهم مالکان مخالف و مبلغی که برای اجاره مسکن برای آن ها پرداخت شده است، از آن‌ها پس گرفته می‌شود. اگر هم این افراد توانایی پرداخت بدهی شان را نداشته باشند، ساکنان طلبکار می‌توانند حکم توقیف اموال بدهکار را بگیرند. بنابراین برای پرداخت شدن بدهی و در صورت دریافت حکم توقیف اموال، همان ملکی که نوسازی شده است، توقیف می‌شود تا ساکنان طلبکار بتوانند طلب خود را دریافت کنند.
دستور تخلیه چه زمانی صادر می‌شود؟
گاهی پس از انجام تمام اقدامات قانونی و اعلام نظر و حکم دادگاه مبنی بر نوسازی ساختمان، باز هم برخی مخالفان این امر، آپارتمان خود را ترک نمی‌کنند و بر مخالفت خود اصرار می‌ورزند. در این گونه موارد اجرای مقررات قانونی می تواند به اختلاف ها پایان دهد. و این اختیار را به مدیر ساختمان می‌دهد که با مالک متخلف برخورد کند. در این مواقع، با درخواست مدیر یا مدیران ساختمان، رییس دادگستری یا رییس مجتمع قضایی محل، دستور تخلیه آپارتمان های مخالفان را صادر می کند
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...