با وصیتنامه جعلی چه کنیم؟
مرگ شخص باعث می‌شود که نتواند در اموال و دارایی‌های خود دخالتی کند و به بیان دیگر هر شخصی پس از مرگ کلیه حقوقش را از دست می‌دهد با این حال قانون‌گذار به خاطر احترام به اراده متوفی به او اجازه داده تا با شرایطی در اموال و حقوق خود پس از مرگ نیز دخالت کند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع جعل وصیت نامه می‌پردازیم.
انواع وصیتنامه
- وصیتنامه خودنوشت
- وصیتنامه سری
- وصیتنامه رسمی
- وصیت شفاهی
وصیتنامه خودنوشت
در وصیت خود نوشت، وصیت‌کننده باید تمام متن وصیت را به خط خود نوشته باشد تا در دادگاه اعتبار قانونی داشته باشد.
به همین دلیل شخص بی‌سواد یا شخصی که به سبب فقدان بینایی، توانایی نوشتن ندارد نمی‌تواند وصیت خودنوشت تنظیم کند. در نگارش چنین وصیت‌نامه‌ای امکان وکالت دادن به شخص دیگری وجود ندارد.
وصیت‌کننده حتما باید تاریخ روز، ماه و سال را به خط خود در وصیت نامه درج کند تا چنانچه وصیت‌نامه‌های متعددی از او موجود بود، آخرین نسخه وصیتنامه مشخص باشد زیرا آخرین اراده و فقط آخرین وصیتنامه وصیت‌کننده دارای اعتبار است.
وصیتنامه سری
وصیتنامه سری برخلاف وصیت خودنوشت به خط هرکسی می‌تواند باشد اما در نهایت حتما باید به امضای شخص وصیت‌کننده برسد و طبق قانون باید به اداره ثبت محل اقامت وصیت‌کننده یا در مکانی که آیین‌نامه‌ی وزارت دادگستری تعیین می‌کند به امانت سپرده شود. طبق قوانین امور حسبی، شخص بی‌سواد نمی‌تواند وصیتنامه سری تنظیم کند.
وصیتنامه رسمی
نوشتن وصیتنامه رسمی به مانند دیگر اسنادی است که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شوند و حتی افرادی که توانایی خواندن و نوشتن ندارند نیز می‌توانند از این نوع وصیتنامه استفاده کنند.
به دلیل ثبت وصیتنامه رسمی در دفاتر اسناد رسمی، نگرانی‌های ناشی از مفقود شدن یا از بین بردن وصیتنامه از میان می‌رود.
وصیت شفاهی
یکی از تشریفات تنظیم وصیتنامه کتبی بودن آن است اما در موارد اضطراری مثل جنگ و زلزله که نمی‌توان تشریفات نوشتن وصیتنامه را رعایت کرد، شخص می‌تواند در حضور دو شاهد به‌طور شفاهی وصیت کند و یکی از شاهدان باید مفاد وصیت را با تاریخ روز و ماه و سال تنظیم کند و به حضور حضار برساند اما اگر وصیت‌کننده تا زمان عادی شدن شرایط محیط در قید حیات باشد، باید وصیتنامه خویش را با تشریفات صحیح قانونی تنظیم کند.
سوالی اصلی آیا جعل وصیتنامه امکان‌پذیر است؟
بله در صورتی‌که وصیتنامه به‌صورت رسمی تنظیم نشده باشد امکان جعل آن توسط یکی از ورثه وجود خواهد داشت؛ شما می‌توانید علیه کسی‌که امضا یا اثرانگشت پدر شما را جعل کرده است شکایت نمایید.
آیا ادعای جعلی بودن قرارداد با یک برگ کپی امکان پذیر است؟
در صورتی‌که فقط کپی قرارداد در اختیار باشد و اصل آن نباشد جعل اثبات نخواهد شد.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب چه اقداماتی برای دریافت ارث لازم است؟ مطالعه کنید.
نداشتن قرارداد اجاره یا قرارداد اجاره شفاهی چه معایبی دارد؟
در این نوشتار از مجله دلتا با چگونگی و مشکلات متعدد شرایط فسخ قرارداد اجاره شفاهی و همچنین معایب قرارداد اجاره نوشته نشده آشنا می‌شوید.
نداشتن قرارداد اجاره چه معایبی دارد؟
بر اساس قانون اجاره سال ۱۳۵۶، امکان ثبت قرارداد اجاره به هر دو صورت کتبی یا شفاهی وجود داشت؛ اما از سال ۱۳۷۶ دیگر کتبی بودن قرارداد الزامی شد. پس فراموش نکنید که قراردادهای شفاهی از شمول قانون خارج هستند.
اشکال تمدید اجاره بدون قرارداد
بسیاری از افراد، قرارداد اجاره خانه یا مغازه اولیه را مکتوب می‌کنند، اما برای تمدید دیگر به دفتر مشاور املاک یا دفتر ثبت اسناد رسمی نمی‌روند.
فراموش نکنید که اگر بعدا بین طرفین اختلافی به‌وجود بیاید، امکان اثبات آن بدون مدرک و سند راهی بسیار سخت و در بیشتر مواقع غیرممکن خواهد بود.
نکته جالب‌توجه در تمدید اجاره بدون قرارداد این است که در برخی موارد، اسنادی مانند پیامک را هم می‌توان به‌عنوان رضایت مالک یا تایید شرایط، به مراجع قانونی ارائه کرد.
به‌عنوان مثال اگر بدون ثبت قرارداد اجاره کتبی جدید، تصمیم به تمدید داشتید و مالک هم ازطریق پیامک، تایید تمدید و هزینه سال جدید را اعلام کرد، بعدا سند لازم را برای احقاق حق در اختیار خواهید داشت.
حضور شاهد در تمدید قرارداد بدون اجاره هم به مستاجر یا مالک کمک می‌کند. به‌عنوان مثال اگر دو نفر (مشاور املاک یا افراد دیگر) از تمدید قرارداد اجاره به صورت شفاهی مطلع بوده و حاضر به شهادت در دادگاه باشند، می‌توان ادعای طرف مقابل را رد کرد. در غیر این‌صورت، مالک یا مستاجر می‌توانند طبق سند مکتوب، شکایت کنند.
در مجموع، داشتن قرارداد اجاره کتبی و جزئیاتی که در قرارداد ذکر می‌شود، به هر دو طرف کمک می‌کند تا درصورت رخ دادن اختلاف نظر و دعوای حقوقی، سندی برای اثبات ادعاهای خود در اختیار داشته باشند.
شرایط فسخ قرارداد اجاره شفاهی
همان‌طور که گفته شد، قرارداد اجاره شفاهی از سندیت لازم در دعاوی حقوقی برخورداد نیست. درنتیجه شرایط فسخ قرارداد اجاره توسط مستاجر یا موجر درصورت عدم ثبت کتبی، آن‌چنان آسان نخواهد بود.
در تمامی پیشنهادهای کارشناسی حقوقی برای شرایط فسخ قرارداد اجاره پیشنهاد می‌شود که به مواد و شرایط قرارداد کتبی مراجعه کنید. درنتیجه مالک و مستاجری که در زمان شروع دوره اجاره، قراردادی ثبت نکرده‌اند، برای فسخ قرارداد اجاره شفاهی با چالش‌های زیادی روبه‌رو می‌شوند. مگر اینکه هریک از طرفین، سند یا شاهدی بر ادعاهای خود داشته باشد.
دریافت خسارت از مستاجر هنگام تخلیه درصورت نداشتن قرارداد اجاره غیرممکن است. درحالی‌که بر اساس قرارداد اجاره مکتوب می‌توان خسارت ناشی از تاخیر تخلیه را از مبلغ رهن کم کرد؛ اما اگر قراردادی منعقد نشده باشد به لحاظ قانونی دست مالک برای این کار بسته است. درنهایت حکم تخلیه مستاجر بدون قرارداد مفهوم خاصی ندارد و از شرایط قانونی بهره‌مندی نمی‌شود.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب چگونه فردی را الزام به تنظیم سند رسمی کنیم؟ مطالعه کنید.
چگونه می‌توان برای ازدواج مجدد از دادگاه اجازه گرفت؟
مردی که می‌خواهد مجدد ازدواج کند باید برای تجدید فراش، دادخواستی به طرفیت همسر اول خود تنظیم و در آن خطاب به دادگاه، دلایل و علل تقاضای خود را بیان کند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع اجازه ازدواج مجدد از دادگاه می‌پردازیم.
شرایط اخذ اجازه ازدواج مجدد از دادگاه چیست؟
- رضایت همسر اول
- همسر اول قادر به ایفای وظایف زناشویی نباشد.
- عدم تمکین زن از شوهر
- ابتلا زن به جنون یا امراض صعب‌العلاج
- محکومیت زن به حبس ۵ سال یا بیشتر
- ابتلا زن به هرگونه اعتیاد مضر
- ترک زندگی خانوادگی از طرف زن
- غایب بودن یا مفقود‌الاثر شدن زن
- عقیم بودن زن
دلایل لازم برای ازدواج مجدد
- ارائه دلایل و مستندات دادخواست
- انجام تحقیقات ضروری توسط دادگاه
- احراز توانایی مالی مرد و اینکه آیا زوج توانایی اداره دو زندگی مسترک را دارد یا خیر
- احراز اجرای عدالت بین همسران توسط دادگاه
مراحل اخذ اجازه ازدواج مجدد از دادگاه
- مرد می‌تواند با به همراه داشتن دلایل و مستندات و به همراه مدارک شناسایی به دفتر خدمات الکترونیک قضائی و دادخواست را به طرفیت همسر اول خود تنظیم نماید و خواسته خود را ” کسب اجازه ازدواج مجدد ” از دادگاه درخواست نماید.
- پس از ارجاع به شعبه و رسیدگی، قاضی پرونده پس از اقدامات ضروری و تحقیق از آن و پس از احراز توانایی مالی مرد و اجرای عدالت بین همسران چنانچه دلایل او را قوی بیابد به شوهر اجازه ازدواج مجدد می‌دهد و در صورتی‌که مرد شرایط مالی مساعدی نداشته باشد و این امر برای دادگاه محرز شود که مرد نمی‌تواند از پس از هزینه‌های زندگی بر آید با دادخواست مرد برای ازدواج مجدد مخالفت می‌کند.
چند نکته مهم
- در صورتی‌که مردی بدون رضایت همسر اول یا بدون حکم دادگاه، اقدام به ازدواج دائم مجدد نماید، نمی‌تواند ازدواج دوم را به ثبت برساند و ثبت ازدواج دائم دوم برابر ماده ۴۹ قانون حمایت از خانواده الزامی است.
- سر دفتران ازدواج حق ندارند بدون اجازه دادگاه اقدام به ثبت ازدواج مجدد دائم مرد کنند و چنانچه سر دفتران بدون اخذ گواهی یا اجازه از دادگاه اقدام به ثبت نمایند به محرومیت از اشتغال به سر دفتری محکوم خواهند شد.
- مجازات عدم ثبت واقعه ازدواج دائم حبس از ۹۱ روز تا ۶ ماه و جزای نقدی از ۸۰ تا ۱۸۰ میلیون ریال است.
- ازدواج موقت نیاز به ثبت ندارد، مگر اینکه زن باردار باشد یا در صورتی‌که برای ثبت ازدواج طرفین توافق کنند.
- ازدواج مجدد مرد فقط با رعایت تشریفات خاصی در قانون حمایت خانواده پیش بینی شده است.
- در صورتی‌که زوج حکم مبنی بر ازدواج مجدد را بگیرد موجب حق طلاق برای زوجه نمی‌گردد ولی اگر مرد بدون رضایت همسر اول اقدام به ازدواج مجدد نماید حق طلاق برای زن ایجاد می‌شود و می‌تواند با حفظ کلیه حقوق خود درخواست طلاق نماید.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب چرا دیه مردان ۲ برابر زنان است؟ مطالعه کنید.
چرا دیه مردان ۲ برابر زنان است؟
برابری حقوق زنان و مردان یکی از موضوعات چالش برانگیز سایر جوامع بوده و کشور ما جمهوری اسلامی ایران نیز از این بحث در حاشیه و پرطرفدار دور نمانده است. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع تفاوت دیه مردان و زنان می‌پردازیم.
دیه دو برابری فقط به موارد قتل غیر عمد تعلق می‌گیرد
دیه معین شده در دین اسلام در واقع پرداخت خسارت به بازماندگان فرد متوفی است و البته این دیه مربوط به قتل غیر عمد بوده است که در اثر یک مسامحه یا سهل‌انگاری از طرف فرد دیگری به قتل رسیده باشد.
در قتل عمد بر هر میزان دیه که طرفین بخواهند می‌توانند با یکدیگر توافق کنند و بحث دیه تعیین شده در قانون پیش نمی‌آید.
در تعیین دیه زن و مرد به هیچ عنوان بحث ارزش‌گذاری و مسائل این چنینی مطرح نیست و اگر قرار بر این بود، دیه باید بر اساس طبقات اجتماعی مختلف معین می‌شد و دیه کودکان، جوانان و سالمندان با یکدیگر متفاوت باشد.
اغلب مردان نان‌آور خانواده خود هستند و افرادی را به عنوان واجب‌النفقه تحت تکفل دارند و در صورت فوت یا قتل آن‌ها، میزان دیه مردان دو برابر زنان است که آسیب کمتری به افراد تحت پوشش فرد متوفی وارد شود.
در بیمه شخص ثالث که حالت اجباری دارد، دیه زن و مرد به‌طور برابر پرداخت شده و در مواردی که خسارت توسط بیمه پرداخت می‌شود، مابه التفاوت آن را با یک مبنای شرعی دیگر توجیه کرد و با عناوین دیگری به زنان پرداخت می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب زن از شوهرش چه اموالی را به ارث می‌برد؟ مطالعه کنید.
دو اختلاف رایج ملکی که بهتر است بدانید
قانون هم ممانعت و هم مزاحمت در اختلافات ملکی را تعریف کرده است. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع دو اختلاف رایج ملکی می‌پردازیم.
حق ارتفاق و حق انتفاع یعنی چه؟
حق ارتفاق حقی است مانند حق عبور یا ناودان یا حق داشتن پنجره. فرض کنید دو ساختمان در کنار هم هستند که راه عبور یکی از آن‌ها از محوطه حیاط ساختمان کناری است به عبارتی پلههای ساختمان در محوطه‌ی ساختمان کناری باشد. حق داشتن مجرای آب در ملک دیگری یا داشتن درب در ملک دیگری نیز از سایر مصادیق حق ارتفاق است.
حق انتفاع هم به معنی حق بهره‌مندی و حق استفاده از منافع املاک است. مثلا ممکن است شما آپارتمان خود را برای مدت ده سال برای سکونت در اختیار برادر خود قرار دهید.
منظور از ممانعت از حق چیست؟
اگر کسی ملک کسی را در تصرف خود نگرفته است، اما مانع استفاده از حقوق قانونی او در ملک خودش شده است، ممانعت از حق نموده است.
به عنوان مثال کسی در آپارتمان خودش با ایجاد تغییراتی مانع استفاده همسایه طبقه بالا یا پایین در استفاده از آب یا برق یا تلفن وی شود؛ در این موارد شما حق دارید در دادگاه طرح دعوا نمائید.
هنگام بروز اختلافات ملکی خواهان در دعوای ممانعت از حق باید ثابت کند که خوانده بدون رضایت او یا از راهی غیرقانونی ملک را از تصرف وی خارج کرده است.
منظور از مزاحمت حق چیست؟
اختلافات آپارتمانی معمولا به خاطر نا‌آشنا بودن با مواد قانونی رخ می‌دهد. قانون‌گذار در ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی، در خصوص دعوای مزاحمت می‌گوید: دعوای مزاحمت عبارت است از دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیرمنقول، درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را مطرح می‌کند که نسبت به متصرفات او مزاحم است؛ بدون این که مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد.
مجازات مزاحمت و ممانعت از حق چیست؟
- قانون‌گذار در ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی برای مرتکب جرایمی که در بالا ذکر شد (ممانعت و مزاحمت)، مجازات یک ماه تا یک سال حبس در نظر گرفته است.
- علاوه‌بر این مجازات، این ماده دادگاه را مکلف کرده که دستور رفع مزاحمت یا ممانعت از حق یا اعاده وضع به حال سابق صادر نماید.
- به دلیلی اهمیتی که این گونه دعاوی داشته در تبصره ۱ ماده آمده که رسیدگی به این دعاوی به صورت خارج از نوبت انجام می‌شود.
- همچنین دادگاه مکلف است که دستوری را برای توقف مزاحمت و ممانعت از حق صادر کند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب مشکلات معامله خانه بدون مشاور املاک را مطالعه کنید.