مرخصی حقی است که برای کارگر و کارمند در قانون کار تعیین شده است؛ اما نحوه محاسبه مرخصی در قانون کار یکی از مهمترین مسائلی است که کارمندان و کارگران ادارات دولتی و خصوصی با آن مواجه هستند. در قانون، شیوههای متفاوتی برای گرفتن مرخصی وجود دارد که به استحقاقی، استعلاجی، مرخصی ازدواج و… تقسیم میشود. برای آشنایی بیشتر با قوانین مربوط به انواع مرخصی با مجله دلتا همراه باشید.
• مرخصی استحقاقی
• مرخصی استعلاجی
• مرخصی ساعتی
• مرخصی ازدواج و فوت
• مرخصی بین تعطیلی
• مرخصی زایمان و شیردهی
• مرخصی حج
• مرخصی بدون حقوق
مرخصی استحقاقی یا سالانه، ۲۶ روز در سال است که با احتساب ۴ روز جمعه، ۳۰ روز میشود. در مشاغل سخت، میزان این مرخصی افزایش یافته و به ۵ هفته در سال (تقریبا ۳ روز در ماه) میرسد.
مرخصی استعلاجی که براى ایام بیمارى در نظر گرفته شده، باید توسط پزشک معتمد و یا کمیسیون پزشکی سازمان تامین اجتماعی تایید شود تا هم جزء سوابق کار و بازنشستگی کارگران به شمار آید و هم مشمول پرداخت دستمزد شود. حداکثر مدت این مرخصى چهار ماه است؛ ولی اگر پزشک و شورای عالی پزشکی تائید کنند و مرخصی به یک سال برسد و بیماری صعب العلاج باشد کارگر را بازنشسته میکنند.
مرخصی ساعتی بخشی از مرخصی استحقاقی بوده که از میزان آن کسر میشود. در کارگاهها و شرکتهای مختلف، مدت این مرخصی متفاوت است. در برخی شرکتها ۲ ساعت و برخی دیگر تا ۵ و حتی ۶ ساعت در روز هم مجاز است. در هر حال جمع مرخصیهای ساعتی زمانی که به ۸ ساعت برسد، یک روز مرخصی محسوب میشود.
افراد در صورت ازدواج دائم، فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان، ۳ روز مرخصی همراه با مزد دارند و این به مرخصی استحقاقی سالانه ارتباط ندارد و جداگانه محاسبه میشود. باید در نظر داشت که زمان استفاده از این سه روز، همزمان با فوت افراد مذکور یا ازدواج دائم بوده و قابل استفاده در زمانهای دیگر نیست.
گاهی برای مثال بعد از روز جمعه، روزهای یکشنبه و دوشنبه هم تعطیل رسمی اعلام میشوند و فرد تمایل دارد که شنبه را هم از تعطیلی کاری استفاده کند. در صورت انجام این کار، روزهای یکشنبه و دوشنبه تعطیل رسمی بوده؛ اما شنبه جزء مرخصی استحقاقی فرد محسوب شده و از آن کسر میشود که در اصطلاح مرخصی بین تعطیلی گفته میشود.
مدت مرخصی زایمان زنان شاغل ۶ ماه بود؛ اما بعد از تصویب «قانون تنظیم جمعیت خانواده» در سال ۹۲، مدت زمان مرخصی زایمان به ۹ ماه افزایش پیدا کرد. بر اساس قانون کار مرخصی زایمان جزء سوابق کاری زن محسوب میشود.
نحوه محاسبه مرخصی حج در قانون کار به این صورت است که هر شخص میتواند در تمام مدت کار خود برای یک بار به منظور ادای حج واجب تمتع، یک ماه مرخصی بگیرد. وی میتواند در صورتیکه ۳۰ روز مرخصی ذخیره داشته باشد، تحت عنوان مرخصی استحقاقی بهرهمند شود و چنانچه مرخصی طلب نداشته باشد از مرخصی بدون حقوق استفاده کند.
طبق قانون کار، مرخصی بدون حقوق حداکثر ۲ سال است. در طول مرخصی بدون حقوق قرارداد کار به حال تعلیق در میآید و پس از مرخصی، کارگر به کار سابق خود باز میگردد. استفاده از این مرخصی باید با موافقت کارفرما صورت بگیرد.
بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری نیز، کارمندان دستگاههای اجرایی میتوانند در طول مدت خدمت خود با موافقت دستگاه ذیربط حداکثر سه سال از مرخصی بدون حقوق استفاده کنند و در صورتی که کسب مرخصی برای ادامه تحصیلات عالی تخصصی در رشته مربوط به شغل کارمندان باشد تا مدت دو سال قابل افزایش خواهد بود.
مطلب پیشنهادی: برای آشنایی با قانون ساعت کار کارمندان مطلب “ساعت کار کارکنان دولت از منظر قانون” را مطالعه کنید.
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....املاک اوقافی به املاکی گفته میشود که زمین آن توسط شخصی وقف شده است و اداره اوقاف در ازای اقساط ۹۹ ساله آن را به افراد دیگر اجاره داده و درآمد حاصله را صرف امور خیریه میکند. این یک تعریف کلی از مفهوم املاک اوقافی است؛ اما باید در نظر داشت که گاهی اصطلاحاتی در خصوص این املاک به کار برده میشود که ممکن است برای اغلب افراد نامفهوم باشد. برای اطلاع از اصطلاحات املاک اوقافی در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.
مال یا منافع حاصل از آن را که شخصی برای خدمات عمومی یا اختصاصی به منظور خیر و رضای الهی هدیه میکند، وقف میگویند که به این ترتیب مانع از انتقال آن به دیگری میشود و هرگونه معاملهای نسبت به آن مال وقف شده را غیرممکن میکند.
مالی که از طرف وقف دهنده (واقف) به شخصی دیگر (موقوف علیه) تحت عنوان وقف داده میشود.
وقف دهنده در مدت وقف، حق هیچگونه دخالت و تصرف در ملکی را که وقف داده است ندارد؛ به عبارت دیگر واقف اجازه فروش، نقل و انتقال به شخص دیگر و یا تصرف در مال موقوفه را ندارد.
«فقط وقف مالی جایز است که با بقای عین بتوان از آن منتفع شد.» (ماده ۵۸ قانون مدنی) بنابراین وقف مالی که در صورت استفاده از آن مال، قابلیت بقا نداشته باشد و از بین برود، باطل است. برای مثال مواد غذایی را نمیتوان وقف کرد.
وقف از عقود تشریفاتی است؛ بنابراین وقف زمانی محقق میشود که وقف دهنده، مال وقفی را در اختیار و استفاده فرد یا افراد که وقف به نفع آنها صورت گرفته قرار دهد و در واقع مال وقف شده به تصرف این اشخاص در آید.
مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با املاک اوقافی مطلب “سند اوقافی چیست؛ چه تفاوتی با سند ملکی دارد؟” را مطالعه کنید.
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...
ترسیم کروکی تصادفات خودرو یکی از مواردی است که در سوانح رانندگی صورت میگیرد. البته اغلب رانندگان با مراحل کروکی تصادف آشنا هستند؛ اما گاهی درباره نحوه تشخیص مقصر در تصادفات از طرف برخی رانندگان اعتراض میشود. به همین دلیل در مجله دلتا، این چند موضوع بررسی و توضیح داده شده است.
۱.نحوه گرفتن کروکی تصادف
۲.انواع کروکی
۳.نحوه اعتراض به کروکی تصادفات خودرو
هنگامی که تصادفی رخ میدهد، توسط مامور یا کارشناس راهنمایی و رانندگی ثبت و تنظیم میشود که به آن کروکی تصادفات خودرو میگویند. مامور یا کارشناس راهنمایی و رانندگی، با حضور در صحنه تصادف و بررسی وضعیت موجود، اظهارات طرفهای سانحه، وضعیت حرکت و برخورد خودروها با یکدیگر در کنار جزئیات زمانی و مکانی از جمله ساعت و تاریخ وقوع حادثه و… را ثبت و اقدام به ترسیم کروکی کرده و سپس پرونده را به مراجع ذیربط انتقال میدهد.
کروکی تصادفات خودرو به دو دسته سازشی و غیر سازشی تقسیم میشود.
این نوع کروکی هنگامی استفاده میشود که طرفهای حادثه پیش از آمدن مامور راهنمایی و رانندگی یا در حضور وی، نسبت به تعیین مقصر و شکل رخ دادن حادثه به توافق رسیده و به عبارتی دیگر، سازش کرده باشند. این کروکی صرفا در یک برگه که حاوی اطلاعات زمانی و مکانی در کنار ترسیم شکل برخورد و تصادف است، تهیه میشود.
کروکی مذبور در موارد زیر استفاده میشود:
کروکی تصادفات خودرو غیر سازشی در دو برگه که صفحه اول حاوی همان اطلاعات موجود در کروکی سازشی بوده و صفحه دوم شامل اطلاعات کامل مامور راهنمایی و رانندگی حاضر در صحنه است، تهیه میشود. علت وجود اطلاعات مامور راهنمایی و رانندگی در صفحه دوم کروکی تصادفات خودرو غیر سازشی، فراهم آوردن امکان پیگیری قضایی و اعتراض به کروکی مذکور است.
اعتراض به رای افسر راهنمایی، باید در دادگاه و مراجع قضایی مطرح شود. در واقع راننده معترض، دادخواست اعتراض به کروکی تصادف را به همراه کلیه اطلاعات مرتبط با تصادف، به خصوص برگه کروکی، به دادگاه ارائه و شکایت خود را مطرح میکند. قاضی مسئول پرونده ممکن است با توجه به گزارشات موجود در پرونده، درخواست کروکی مجدد تصادف توسط یک تیم کارشناسی متخصص را صادر کند و رأی نهایی را با توجه به نتایج حاصل از این بازبینی صادر کند.
مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با مجازات راننده مقصر “مجازات راننده مقصر در تصادفات منجر به فوت” را مطالعه کنید.
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...جهیزیه به اموالی گفته میشود که توسط زن به خانه مشترک برده میشود. در قانون اشارهای به الزام زن برای آوردن جهیزیه نشده، بنابراین وی تکلیف قانونی و شرعی برای آوردن جهیزیه به منزل شوهر ندارد و تهیه وسایل لازم برای زندگی مشترک بر عهده شوهر است. اما به دلیل این که آوردن جهیزیه به منزل مشترک در کشور امری شایع است و گاهی بین زن و شوهر در ارتباط با آن اختلافاتی ایجاد و یکی از دعاوی مهم در دادگاه خانواده محسوب میشود، در این مطلب به بررسی مراحل قانونی دادخواست استرداد جهیزیه پرداخته شده است. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.
زن
میتواند خواستار بازگرداندن جهیزیه از خانه همسر سابق خود باشد. زن در
زندگی مشترک، مالک تمام اموالی خواهد بود که توسط خود او خریداری شده و با
عنوان جهاز یا هر عنوان دیگری به منزل مشترک آورده است.
بر
این اساس، وی میتواند هرگاه که بخواهد برای استرداد جهیزیه خود اقدام
کند. با توجه به اینکه زن مالک جهیزیه است و وظیفه قانونی برای آوردن یا
نگه داشتن جهیزیه ندارد، میتواند هر موقع که بخواهد آن را مسترد کند و
برای این کار نیازی به اجازه شوهر ندارد.
استرداد جهیزیه فقط در مورد اموال و جهیزیه زن انجام خواهد شد. عدم توجه به این مساله و جابهجایی اموال مرد، گاهی موجب میشود که شکایتهایی از سوی مرد مبنی بر سرقت صورت گیرد؛ اگرچه در اغلب این شکایات، به دلیل نداشتن سوءنیت زن، شکایت مرد به نتیجه نمیرسد.
در خصوص دعوای استرداد جهیزیه و پیشگیری از اختلاف در میزان جهیزیه، زن میتواند جزئیات اموال مربوط به جهیزیه خود را در سیاههای یادداشت کند. در سیاهه اموال زن، ذکر میشود که به عنوان مثال یخچال، ماشین لباسشویی، اجاق گاز و نظایر آن به عنوان جهیزیه تهیه و تحویل داده شده است. سیاهه جهیزیه تهیه شده توسط زن، باید به امضای داماد و دو شاهد مرد برسد. امضای مرد به سیاهه جهیزیه اعتبار میدهد، بنابراین در صورتی که اثر انگشت شوهر نیز در ذیل سیاهه درج شود، این موضوع اعتبار این سند را بیشتر خواهد کرد. بهتر است شهود از اقوام عروس نباشند و لیست سیاهه نزد پدر و مادر عروس باشد.
توصیه میشود در صورت تصمیم به استرداد جهیزیه، چند نفر به عنوان شاهد با زن همراه شوند تا اقلام و وسایلی که از منزل خارج میشود از سوی آنها مورد توجه و تایید قرار گیرد.
مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با قواعد مربوط به جهیزیه “جهیزیه ؛ مال زن است و می تواند آن را پس بگیرد” را مطالعه کنید.
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....